Bodem, landgebruik en landschapsecologie
Drie landsdekkende bestanden van DLO-Staring Centrum
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
LANDSDEKKENDE BESTANDEN
A.K. Bregt, E.J.M. Noordman, H.A.M. Thunnissen F. de Vries
Het DLO-Staring Centrum (sc-dlo) maakt bij het uit-
voeren van haar werkzaamheden intensief gebruik van
geo-informatie. Deze geo-informatie wordt zowel van
andere organisaties betrokken, als door sc-dlo zelf ge-
produceerd. In dit artikel worden drie landsdekkende
bestanden behandeld, die ook voor andere organisaties
beschikbaar zijn. Het zijn de Bodemkaart van Neder-
land schaal 1:50.000, de Landgebruikskartering Neder-
land (lgn) en de Landschapsecologische Kartering Ne-
derland (lkn).
Bodemkaart van Nederland,
schaal 1:50.000
Algemeen
Voor landbouwkundige toepassingen
is reeds in de jaren zestig begonnen
met de inventarisatie van de bodemop-
bouw. Sinds 1990 is de Bodemkaart
van Nederland schaal 1:50.000 zowel in
kleurendruk als in digitale vorm be
schikbaar voor geheel Nederland.
Inhoud
De bodemkaart (figuur 1) geeft infor-
matie over de bodemopbouw tot een
diepte van ca. 120 cm. Met grondwa-
tertrappen wordt de diepte en fluctu-
atie van het grondwater aangegeven.
De gronden worden op hoofdniveau
(v.l.n.r.) Herman
Thunnissen, Fol-
kert de Vries, Ar
nold Bregt, Edwin
Noordman. De
auteurs zijn werk-
zaam bij DLO-Sta-
ring Centrum,
Postbus 125, 6joo
AC Wageningen.
ingedeeld naar moedermateriaal, zoals zeeklei, rivierklei en
veen [De Vries Denneboom, 1992]. Een verdere onder-
verdeling van de eenheden vindt plaats op grond van:
pedogenetische kenmerken, zoals het voorkomen van in-
spoelingshorizonten;
aard en textuur of korrelgrootteverdeling van de boven-
grond, bijvoorbeeid zware klei, lichte klei, zandig veen of
grof zand;
kalkgehalte van de bovengrond;
het voorkomen van afwijkende lagen in de ondergrond;
antropogene bei'nvloeding, zoals egalisatie en vergravin-
gen.
Voor de bodemkaart wordt de bladindeling gehanteerd van
de Topografische kaart van Nederland, schaal 1:50.000. De
gegevens zijn beschikbaar als een vectorbestand, vastgelegd
met de coördinaten van het RD-stelsel.
Actualiteit
De gegevens van de bodemkaart zijn verzameld in de perio-
de van i960 tot 1990. Hiervoor is een uitgebreide veldin-
ventarisatie uitgevoerd. Afhankelijk van de complexiteit van
de bodemopbouw in een gebied zijn per km2 6 12 grond-
boringen verricht. Een deel van de kenmerken die op de
kaart worden aangegeven, is dynamisch. Zo kan door aan-
passingen in de ontwatering en door grondwateronttrek-
king het grondwaterstandsverloop veranderen. Ook kan on-
der invloed van het gebruik de dikte van veenlagen afne-
men. Om de gegevens actueel te houden zijn er reeds een
achttal kaartbladen geactualiseerd. sc-dlo ontwikkelt me-
thoden om de actualiteit van de gegevens te kunnen meten
en om verouderde gegevens op een effectieve manier te ac-
tualiseren. Dit onderzoek leidt ook tot een betere kwantifi-
cering van de kwaliteit van de gegevens. In de meta-infor-
matie is per kaartblad vastgelegd wanneer de gegevens zijn
verzameld en volgens welke methode.
Aanvullende gegevens
De gedrukte toelichting bij elk kaartblad geeft additionele
informatie over de bodemopbouw. Voor regionaal en lande-
lijk gebruik is een bestand samengesteld met informatie
over de profielopbouw van de kaarteenheden [De Vries,
1994]Dit bestand bevat voor elke kaarteenheid informatie
over de begin- en einddiepte, het organische-stofgehalte,
19
