(On)mogelijkheden van conversies 4 ARTIKELEN Ph. de Maeyer I998-XXIV-I productie van geografische informatie, digitale kartografie, beeldverwerking production of geographica! information, digital cartography, image processing production de l'information geographiques, cartographie numerique, traitement d'images TREFWOORDEN KEYWORDS MOTS-CLES Het hele kartografische voorstellingsproces is een aan- eenschakeling van conversies. Kartografie is immers de techniek waarbij men de ruimtelijk verspreide realiteit op een grafisch verantwoorde manier tracht weer te ge- ven. Hierbij begint reeds per definitie een conversie, ver- mits men de zichtbare of onzichtbare realiteit tracht 'voor te stellen'. Om allerlei redenen is die realiteit niet vatbaar voor directe weergave, onder andere omwille van de schaal- en vormfactor en van de complexiteit. Daar- door moet men komen tot schaalverandering, projectie, synthese, vereenvoudiging, symbolisatie en dergelijke. Wat de productietechnologie die leidt tot het eindpro- duct 'de kaart' 00k möge wezen, hogere conversies blij- ven steeds nodig. In de actuele ge'informatiseerde pro- ductieprocessen blijkt de kartograaf 00k geconfronteerd te worden met een aantal nieuwe 'technische' conversies waarvoor nog niet altijd gepaste oplossingen bestaan. Het technische productieproces verloopt globaal in drie stappen: data-import, data-transformatie en data-export. In vele gevallen leidt dit laatste naar het zuivere multiplicatie- proces (drukwerk, CD-vermenigvuldiging en dergelijke). Dit laatste is niet specifiek voor kartografische producten en volgt uiteindelijk de normen van de betreffende multiplica- tietechnologie (bijvoorbeeld puntvergroting bij het druk- proces, of ISO 9660 standaard voor CD-productie). Data-import De data kunnen ingevoerd worden als grafische of digitale documenten. In beide gevallen moeten zij geconverteerd worden naar een passend digitaal bestand dat verdere tech nische verwerking kan ondergaan. Digitale documenten A priori de meest aangewezen vorm van data-import in een gei'nformatiseerd productieproces. Toch blijken hier dik- wijls allerlei praktische problemen te rijzen. Uitwisselingsformaat Na een decennium van obscurantisme, waarbij de marktlei- Dr. Ph. de Maeyer is werkzaam bij Cartography De SchutterVenus- straat 23, B-2000 Antwerpen, tel +32 3 222 38 00, fax 32 3 222 38 38, e-mail: phdm deschutter. be. ders binnen de digitale kartografie hun marktaandeel trachtten veilig te stel len, onder andere door een ver doorge- voerde hard- en Software integratie, moet men, net als in andere ge'infor matiseerde technologieen, het open gooien van de formaten vaststellen. Zowel de leveranciers als een breder aanbod van literatuur laten het van- daag toe een bredere waaier van for maten in het officiele of officieuze pu- blieke domein te vinden. Daaraan zijn 00k nieuwe communicatietechnolo- gieen, zoals Internet, niet vreemd. Blijft dat 00k binnen deze markt men twee soorten van uitwisselingsforma- ten kent: enerzijds de standaardisering ten gevolge van een enorm werk van commissies op nationaal of internatio- naal niveau (digest, sufz e.d.), ander- zijds de industriele uitwisselingsforma- ten, gekoppeld aan veel gebruikte Soft ware. Zo moeten we binnen de karto grafie vaststellen dat dxf, net als in de CAD-wereld, snel een veel gebruikt vec- torieel uitwisselingsformaat werd. In de Gis-sfeer is o.a. het exportformaat van Arc/Info snel een de facto-stan daard geworden. Heel wat data zijn op de markt dan 00k direct beschikbaar in deze formaten. Het blijft echter zo dat voor sommige, minder verspreide, pakketten er dusda- nige beperkingen zijn, dat het pro- grammeren van een eigen importcon- versiemodule op de stroomafwaartse Software noodzakelijk blijkt. Zelfs indien de stroomopwaartse Soft ware 00k binnen de eigen structuur aanwezig is, is dit nog niet noodzake lijk een garantie voor een probleemlo- ze uitwisseling. Bij nieuwe versies kun-

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Kartografisch Tijdschrift | 1998 | | pagina 10