Jf.
b i
9
/p
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
I998-XXIV-I
Roche
Bernaude
B Mont Thabor 13223 ml
13,81
12902 m83
Chalets de Laval
(2015 m)
A Q
Pic de la
1 Brie Bouchet
2669 m)
Tunnel du rrejus
ITALIE
jr**
Bardonecchia
l'Echalp
Mouhnieri
Col de I Echelle
Nevache
Plampinet
Belvedere
du Cirque
A.
Le Pain
de Sucre A
Monte Viso
(3841 m)
Cot de Granon
(2413 m) Granon
Mont Ob aberton
Val- <3'jV"
q£saii!ry>des-p™
Chantemerle
St.-Chaffrey
Le Monetier
Serre Chevallier
Chambran
Mijntegendvre
La Vachette
•w Chalets
84 0 85
rianQon
t.-Andre
■LesW Cime de la QH.
Choulleres Condamine fK
Brie Froid
Pic de
.Grand Glaiza <330.2 m>
13238 m) A
Pic de La Montette O
Rochebrune
^(3325 m) Le Roux^-j Valprevey^
q (2939 m)
- Le Sarret
Puy- Qvallouise
St.-Martin
de-Queyrieres
CoI d'lzoardy
(2360 m)
Abries A
S Brunissard
La Chalp Aiguilles V G\)\l
BealTraversier qArvieux g9
(2912m) U - 90 2L
A ,0 U'Ville-V,e,lle |"chJ|jQ
Chäteau Queyras Pic de Segure
(2974 m) a
Argentiere-
■2448 mh
la-Bresse
Fressinieres
Les Viollins ,~0*
UD
Co I de
Furfandö
Cot du
Lauzet
A ÄMolines-en-Q
Sommet^2 Q
Bucher Pierre-Grosse
(2503
m QSt- Veran
\.A
Pain
t du Sucre
Öl
Tete des
Toillies A
(3176 m) Lac de
\Longe
Cot de
Fromage
Pic de
Hochelaire
eilai
Mont Dauphin
(3108 m)
Guillestre
-k
T
St.-Anne
p Risoui q86
Chateauroux
Ste.-Marie
Pic de la
1 Vallee de la Ciaree
Col de Montegenevre
(1850 m)
Puy St.-Pierre
Vallee d'Arvieux
5 Lac Egourgeou
Lar --Agrit
"eile
Les Claux
Col de Vars p'
Colonnes
Coiffees
2109 m)
4.1 Brianconnais/Queyras
speien. De maatschappij lijkt zieh te
onderwerpen aan een sterk beeldge-
richte cultuur - de snel groeiende po-
pulariteit van de 'nieuwe media' (aan-
vankelijk alleen de kleuren-TV, later
00k middelen als beeldplaat, video,
cd-i, cd-rom en Internet) wijst duide-
lijk in die richting. De gedetailleerde
ANWB-gidsen voor het buitenland zijn
alleen voorzien van pentekeningen.
Tekstdelen, plattegronden en sommige
explicatieve tekeningen zijn voorzien
van een steunkleur (aanvankelijk
bruin, later rood). De gidsen in de
'middenserie' hebben buiten de foto-
katernen geen enkele kleur, de overige
foto's zijn in zwart-wit, de tekst moet
het zonder steunkleur doen. Ten op-
zichte van de sterk groeiende concur-
rentie is dat wellicht een gemis. De
concurrent kan met full-colouruitga-
ven komen omdat het hier vaak verta-
lingen betreft, waarbij de relatief gerin
ge kosten voor auteursrecht en verta-
ling de weg vrij maken voor kostbare
kleurendruk. De anwb zag zieh dan
00k geplaatst voor een dilemma: vast-
houden aan het principe van soberheid
dat onlosmakelijk verbonden leek met
Figuur 3. Een
kaartfragment van
een streekkaart uit
de ANWB-gids
Franse Alpen van
de nieuwe 'gouden
serie'. Het kaart-
ontwerp is van
Gerrit van Omme.
het imago van kwaliteit, of de trend van meer beeld/min-
der tekst/meer kleur volgen. De marktsituatie noopt tot het
laatste. En dus maakt het paradepaardje van het fonds
ANWB-reisgidsen opnieuw een metamorfose door. Vanaf
l997 worden alle gidsen in de grote serie' omgevormd tot
full-colouruitgaven, ditmaal onder de naam gouden serie.
Op een tweede trend, het toenemen van het aantal actieve
vakanties', is in 1996 ingespeeld met de serie 'actief en an
ders', een combinatie van alternatieve reisroutes en licht
sportieve bezigheden als fietsen, wandelen en kanovaren
(füll colour).
Reisgidsen houden de toekomst
Digitale media, bijvoorbeeld cd-rom en Internet, speien
nog geen grote maar wel een toenemende rol in de infor-
matievoorziening. Thuis, achter de Computer kan een schat
aan gegevens over een vakantiebestemming worden verza-
meld. De techniek Staat (nog) niet toe dat deze informatie
handzaam, betaalbaar en zonder kwaliteitsverlies kan wor
den meegenomen op reis. Tijdens een fietstocht of een reis
per auto of openbaar vervoer zal de gedrukte reisgids nog
lang in een behoefte voorzien. Niet alleen vanwege de
plaatjes en de kaartjes - 00k door de compacte vorm en de
overzichtelijkheid.
Summary
H.A. Hoogendoorn -100 Years Dutch travelguides
Keywords: historic cartography, recreation cartography, tra
vel guides
Through the centuries, travel guides have been published, with
or without maps and other illustrations. The first travel guide
in the Dutch Language appeared 100 years ago. It was published
by the anwb, and contained a large number ofroute descrip-
tions. This paper describes the development of the travel guides
in general, and the Dutch ones in particular. It focuses on the
changing requirements of and possibilities for people to travel
on holiday.
Resume
H.A. Hoogendoorn - 100 ans de guides touristiques neerlandais
Mots-cles: cartographie historique, cartographie touristi-
que, guides touristiques
(Test depuis des siecles que datent des guides touristiques, re-
hausses ou non par des cartes et d'autres illustrations. Le pre-
mier guide en langue neerlandaise a ete publie par I'anwb
(Koninklijke Nederlandsche Toeristenbond anwb) il y a 100
ans, contenant la description d'un grand nombre d'itineraires
touristiques. L'article analyse l'evolution des guides touristiques
en general et de ceux publies en neerlandais, en particulier, en
fonetion des changements qu'ont subis souhaits et possibilites
des touristes.
13
