KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
I998-XXIV-I
de schaal van de topografische kaart
1:50.000 zou bijvoorbeeld voor de
fietskaart ideaal zijn. Anderzijds wil
den de leden van de projectgroep dat
de fietser niet te snel 'van de kaart zou
fietsen. Om dat te voorkomen zou de
schaal van bijvoorbeeld de toeristen-
kaarten 1:100.000 of 1:150.000 ideaal
zijn. Na ampele overwegingen is geko-
zen voor de schaal 1:75.000.
Testgebied
We zochten als testgebied een klein ge-
bied dat verschillende landschappen
bevat en dat interessant zou zijn voor
zowel recreatieve fietsers als voor onze
Sponsors. De provincie Noord-Hol-
land bood hulp aan voor het vervaar-
digen van een nieuwe recreatie- en
fietskaart van Waterland en wijde om-
geving. Het Gelders Bureau voor Toe-
risme (vertegenwoordiger van de Gel-
derse vw's) bood hulp aan voor het
vervaardigen van een fietskaart van een
deel van de Veluwe. We konden helaas
slechts een project uitvoeren.
Het is uiteindelijk de Veluwe gewor
den, mede omdat daar al veel gebrui-
kersonderzoek was gedaan en omdat er
bij het Gelders Bureau voor Toerisme
concrete plannen zijn om in samen-
werking met de Topografische Dienst
Nederland (tdn) in 1998 nieuwe kaar-
ten te publiceren.
Gegevens verzamelen
TOP50vector als bron van gegevens
De Topografische Dienst Nederland
Steide voor ons experiment een deel
van haar digitale TOP50vector-bestan-
den beschikbaar. Deze vectorbestan-
den konden we in onze 'desktop-publishing' tekenprogram-
ma's bewerken. Dit gaf ons een vrijwel kant-en-klare onder-
grond (zie de toelichting bij de vier kaartfragmentjes op de
achterzijde van de Fietskaart Veluwe).
Technisch is alles mogelijk, maar in de praktijk stuitten we
op enkele problemen.
Allereerst bevat TOP50vector ca. 300 (sub)categorieen en dat
is voor ons doel wat veel van het goede. Weggelaten zijn on-
der andere: subcategorieen van wegen en spoorlijnen, land-
schappelijke details zoals steilranden, hoogtelijnen en -getal-
len, en technische artefacten zoals polygoonafsluiter, eiland-
vastlegger en vooral: de centroiden.
Centroiden zijn kleine cirkelvormige objectjes die bij de
productie in Microstation aanvankelijk nodig zijn om vlak-
ken te maken. Nadat,Microstation de randen van elke vlak
heeft gemaakt zijn de centroiden eigenlijk niet meer nodig.
TOP50vector wordt geleverd als vier deelbestanden: het lij-
nenbestand (onder meer de hartlijnen van wegen), het vlak-
kenbestand (onder meer de contouren van percelen), het
patronenbestand en het Symbolenbestand.
Een selectie van de vectoren uit het lijnenbestand en uit het
vlakkenbestand paste goed in onze werkwijze. Voor de an
dere twee deelbestanden ging dat helaas niet op.
In het patronenbestand zitten de exacte vormen van details
zoals steilrandjes, de dennenboompjes op 'naaldbos' enz.
waarmee ze op de topografische kaart 1:50.000 zijn afge-
drukt. Maar omdat we deze Signaturen toch niet konden
aanpassen voor onze kaart hebben we de patronenbestan
den verder niet gebruikt.
In het Symbolenbestand staan verwijzingen naar puntsym-
bolen, zoals wegwijzers, bruggen en torens. Deze konden
we niet gebruiken omdat die specifieke Symbolen wel in de
Software bij de tdn aanwezig zijn, maar niet in de desktop-
publishing Software die wij gebruikten.
Verder hadden we 00k de namen op de kaart niet digitaal
beschikbaar. Er zat voor ons niets anders op dan goed naar
de papieren stafkaart te kijken en de geselecteerde onder-
werpen handmatig aan de fietskaart toe te voegen.
Andere informatie ontbrak nog helemaal: fietspaden, (toe-
ristische) voorzieningen, trappen met fietsgoot enzovoort.
Deze moesten we 00k zelf toevoegen.
Marijn Bosma en
Albert Ras delen de
Fietskaart Veluwe
uit op de Veluwse
Fietsdag bij de vw
Ede.
Generalisatie
Conceptuele generalisatie was mogelijk door objectcatego-
rieen in hun geheel aan- of uit te zetten', maar de afzonder-
lijke onderwerpen behielden daarbij al hun details. Bij
bochtige weggetjes en afwisselend grondgebruik oogt onze
fietskaart daardoor een beetje priegelig.
We verergerden dit nog doordat we alles verkleinden van
Wijzigingen ten opzichte van de categorieen die de tdn
hanteert
Soms moest de indeling die de tdn hanteert veranderd
worden (opnieuw ingedeeld). Bijvoorbeeld: de projectgroep
wenste een indeling in weg-categorieen die afwijkt van de
indeling van de topografische kaart. Ook is de indeling van
de wegverharding van de tdn anders dan de door ons ge-
wenste, die gebaseerd is op de befietsbaarheid. Dit opnieuw
indelen veroorzaakte veel extra werk. Ook moesten catego
rieen worden samengevoegd; in het bronbestand wordt bij
voorbeeld een hoofdweg in wel acht groepen verdeeld:
naargelang die in een tunnel ligt, met en zonder midden-
berm of gescheiden rijbanen, enzovoort.
15
