Satellietbeeld Adas
DE GEOGRAFISCHE
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
men gebruikte avrr (Advance Very
High Resolution Radiometer) systeem,
zeker de interesse van de lezers hebben.
Dit geldt eveneens voor de techniek
van de satellietopnamen die uitvoerig
beschreven en met duidelijke Schemas
geillustreerd uitnodigt tot lezen.
Komen we aan de satellietbladen zelf
dan zien we in aanvang een aantal op-
namen door verscheidene satellieten
(o.a. spot i en 2, Landsat) van speci-
fieke voorbeelden met verschallende
technieken (o.a. infrarood, 'full-scene')
en resoluties op variabele hoogten. Zo
geven de satellietopnamen van de drij-
vende ijsmassa's en de natuurlijke kleu-
ren van het berglandschap in Saudi-
Arabie de lezers exclusieve beeiden. Of
de leek met de informatie van bijvoor-
beeld de hoofdstad van China en een
infraroodbeeld van Londen uit de voe-
ten kan, valt te betwijfelen. Behoudens
de informatie van het onderschrift zal
het enige inspanning vragen om vor-
men en objecten te herkennen.
De satellietbeeldkaarten zijn bijzonder
overzichtelijk. Dit geldt zowel voor de
overzichtskaarten van de werelddelen,
op dubbele pagina's aigebeeld, als voor
de afzonderlijke kaartbladen. De satel-
lietbeelden zijn op zeer duidelijke wij-
ze met topografische gegevens aange-
vuld waarbij de goede kleurendruk een
grote rol speelt. Namen zijn in goed
leesbaar wit, grenzen en plaatsen in
helder rood gedrukt en waar de licht-
kleurige landbedekking deze kleuren
niet toeliet werd met zwart gewerkt.
Ook de coördinaten met aan de zijden
witte cijfers komen er helder uit. Het
wit voldoet eveneens bij de weergave
van bergtoppen.
De meestal over twee pagina's gedrukte
kaartbladen sluiten goed aan en zijn
ook in de band nog leesbaar. Het beeld
is, afhankelijk van vorm en aansluiting
soms bladvullend en soms aflopend.
Längs het kader wordt het grid aange-
geven met letters en cijfers in rood,
waar dit niet mogelijk was werd bij af
lopend beeld op de blauwe onder-
grond wit gebruikt.
Zoals gezegd zijn de schalen van de
kaarten variabel en men mag van de
schaal van 1:44.000.000 (de poolgebie-
den) niet dezelfde nauwkeurigheid ver-
wachten als van 1:2.000.000 (Belgie en
Nederland). Rivieren en wateren zijn
op de meeste satelliet-kaartbladen
goed te zien zelfs als zij längs een
grenslijn lopen. Op het blad Oceanie
is het bij de eilanden in de omgeving
van Australie even zoeken maar men is
er in geslaagd ze op deze schaal
(1:35.000.000) te groeperen en aan te
geven tot welk land zij behoren.
Voor de zeeen en oceanen werd de Ne-
derlandse benaming aangehouden of
zoals op blad 77 t/m 81 (Japan, China
en Korea) erbij vermeld.
Het register van alle aangegeven plaats-
namen en topografische gegevens in de
atlas vormt het laatste deel. Het ge-
bruik van de index wordt eerst uiteen-
gezet en gevolgd door een verklaring
van de tekens en Symbolen. Vervolgens
twee pagina's onder de titel 'Feiten over
de Aarde' met als inhoud de afmetin-
gen van de aarde, van de continentale
landmassa, oppervlakten van de groot-
ste landen, oceanen en meren, eilan
den, de grootste landen naar bevol-
kingsaantal, de grootste Steden en de
längste rivieren van de wereld.
Voor het moment wetenswaardig maar
waarom deze informatie tussen de ge-
bruiksaanwijzing van de index en de
Index zelf geplaatst moest worden is
onduidelijk.
Dan het lezen van het register zelf, de
Symbolen van de index hebben feitelijk
niets met de kaartsymbolen te maken
maar geven het karakter van de piek
waarnaar we zoeken. Vanzelfsprekend
kunnen zij parallel lopen, zo blijft een
hoofdstad een hoofdstad en een pro-
vinciale hoofdstad een provinciale
hoofdstad, evenzo zal een bergtop een
bergtop blijven. Het symbool voor een
stad verändert slechts van kleur, zwart
naar wit, dit geldt ook voor een berg
top, begrijpelijk dat daarvoor gekozen
I998-XXIV-2
is. De overige Symbolen zijn nieuw en
daaraan moet men even wennen. Dan
maar proberen: we nemen een piek in
Denemarken, Anholt, volgens de index
een eiland op kaart 29, vak f8, dat
klopt. En nu een willekeurige plaats
met een moeilijke naam: As Sulayma-
niyah in Irak, volgens het symbool ach
ter de naam een provinciehoofdstad;
op kaart 51, l6 zien we inderdaad de
plaatsnaam, maar niet onderstreept zo
als in de kaartlegenda Staat. Volgens de
index dus een provinciehoofdstad maar
op het kaartblad niet. Laten we het er
maar op houden dat de overige gege
vens (31 pagina's) wel kloppen. Overi-
gens is de verwijzing naar en op de
kaartbladen alleen maar goed te noe-
men.
Samenvattend kunnen we zeggen dat
de Geografische Satellietbeeld Atlas van
de Wereld een prachtig stukje (druk)-
werk is waarin men niet moet trachten
al de plaatsen en rivieren van de we
reld te vinden maar waar gei'nteresseer-
den heel wat geografische informatie
uit kunnen halen. Door de duidelijke
aanwijzingen zijn de beeiden, ook voor
de niet ingewijde, misschien met enige
moeite, goed te interpreteren. Men
moet vanwege de schaal van de bladen
geen details proberen te achterhalen,
dit kan ook nooit de bedoeling ervan
zijn. Met een goede atlaskaart ernaast
is veel bruikbare informatie te vinden.
En zoals de tekst in de atlas reeds zegt:
"De tijd die men besteedt aan het be-
studeren van de kaarten, aanwijzingen
en overzichten is zeker welbesteed". In
de boekenkast zeker een plaats waard!
Chr.], Snabilie
Limburgse Steden in Kaart Prent
Gezamenlijke uitgave van: Gemeente-
Archief Maastricht, Limburgs Muse
um en Rijksarchief in Limburg, 1997.
Prijs 35,-.
Musea worden nog al eens geasso-
cieerd met oud en stoffig, maar dat
weerhoudt ze er niet van om hun col-
lecties op de nieuwste media onder de
aandacht van het publiek te brengen.
Een aantal musea zijn al op het Inter
net te vinden. En bij een tentoonstel-
ling verschijnt er, naast de 'klassieke'
gedrukte catalogus, steeds vaker een
alternatieve' catalogus op cd-rom. Zo
heeft het Limburgs Museum in Venlo
eind vorig jaar bij de tentoonstelling
Stadsleven in Limburg 1350-1795 een cd-
55
