De huidige generatie autorouteplanners KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT ARTIKELEN A.W. Simon van Leeuwen gebruik van geografische informatie, autorouteplanners trefwoorden use of geographical Information, in-car navigation programs keywordS utilisation de l'information geographique mots-CLES Een van de eerste routeplanners voor Nederland, de ALH Routeplanner, werd in 1992 gratis verstrekt aan alle klanten van Auto Lease Holland. Het product kon al- leen een route berekenen over hoofdwegen en het kaartwerk was belabberd siecht. Toch werd het pro- gramma massaal gekopieerd en gebruikt. Dat was voor and, de makers van het product, aanleiding om een commerciele versie op de markt te brengen. Inmiddels zijn er alleen al voor Nederland meer dan tien verschil- lende routeplanners op cd-rom verkrijgbaar en dan hebben we het nog niet eens over de routeplanners op het Internet 1). In dit artikel gaat het er niet om een vergelijkend warenonderzoek te doen voor routeplan ners; computerbladen voorzien reeds in deze behoefte. Wel wordt een overzicht gegeven van de functies, met name op kartografisch gebied, die de huidige route- ringsprogramma's voor auto's zoal bevatten. Op die ma- nier wordt een beeld gegeven van de mogelijkheden van de huidige generatie autorouteplanners. De variatie in routeringsgebied, detail- niveau, vormgeving en functionaliteit van de huidige routeringsprogramma's is groot. Bovendien zijn ze geschikt voor andere doelen. Programma's die over alle hoofdwegen in Europa kun- nen routeren zijn bijvoorbeeld ge schikt voor het plannen van de globale route naar een vakantiebestemming. Daarnaast is een routeplanner met alle Straten ideaal voor het vinden van de weg in de bebouwde kom. Deze twee soorten routeplanners vullen elkaar aan, omdat er nog geen routeplanner van Europa is die alle Straten bevat. De grote hoeveelheid gegevens vormt het struikelblok. Elke routeplanner bestaat grofweg uit twee componenten. Het eerste onder- deel dient voor de invoer van gegevens voor de routeberekening. Minimaal Drs. Willemijn Si mon van Leeuwen is werkzaam als redacteur elektro nische puhlicaties bij anwb Media (Postbus 93200, 2309 BA Den Haag, tel. 070- 3146714, fax 070- 3146714, e-mail: bartski@xs4all. nl) moet aangegeven kunnen worden wat begin- en eindpunt is. Uitgebreide programma's bieden 00k de mogelijkheid tussenstops aan te geven, specifieke kosten in te voeren, voorkeuren voor typen wegen in te stellen en dergelijke. Het tweede programma-onderdeel toont de resultaten van de berekende route in de vorm van een routekaart en/of routebeschrijving. Bij geavanceerde planners is er dan de mogelijkheid de kaart en de beschrijving aan de wensen aan te passen. Je kan bijvoorbeeld de kaartschaal instellen en kiezen tussen een uitgebreide of beknopte routebeschrij ving. Hieronder volgt een uiteenzetting van de gereed- schappen die de programmagebruiker in de bestaande rou teplanners krijgt aangereikt om de berekening en de weer- gave van de route te be'invloeden (figuur 1). Routeberekening Om een route uit te kunnen stippelen moeten minimaal twee locaties worden ingevoerd. De meeste programma's bieden een register aan, waaruit plaatsnamen geselecteerd kunnen worden. Vaak kan je de naam typen, waarbij tege- lijkertijd het register zieh aanpast. Het typen gaat sneller dan wanneer er in de lijst gescrold moet worden. Het regis ter is vooral handig bij lange plaatsnamen of als niet precies bekend is hoe een plaatsnaam wordt geschreven. Een pro- bleem waar veel registers niet mee uit de voeten kunnen, is het onderscheiden van meerdere plaatsen met dezelfde naam. Je wilt weten welke van de drie Heusdens in het re gister betrekking heeft op de Belgische plaats, welke naar de Brabantse plaats bij 's-Hertogenbosch verwijst en welke de Brabantse plaats bij Asten vertegenwoordigt. Een oplossing voor dit probleem is om per regio een apart register te ma- ken: voor een routeplanner met data van geheel Europa is een indeling naar land gewenst; voor een groot land als Frankrijk dat veel dubbele namen heeft, kan het zelfs zinvol zijn het register verder onder te verdelen naar provincie en gemeente. Voor Nederland volstaat het om voor die paar plaatsen met een gelijke naam de bijbehorende provincie- of gemeentenaam te vermelden. Een ander aspect waarmee een geavaneeerd register rekening dient te houden, zijn de verschillende schrijfwijzen voor bepaalde plaatsen. Nu zal vrijwel iedereen op het idee komen om naar het endoniem 5

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Kartografisch Tijdschrift | 1998 | | pagina 11