De huidige generatie autorouteplanners
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
ARTIKELEN
A.W. Simon van Leeuwen
gebruik van geografische informatie, autorouteplanners trefwoorden
use of geographical Information, in-car navigation programs keywordS
utilisation de l'information geographique mots-CLES
Een van de eerste routeplanners voor Nederland, de
ALH Routeplanner, werd in 1992 gratis verstrekt aan alle
klanten van Auto Lease Holland. Het product kon al-
leen een route berekenen over hoofdwegen en het
kaartwerk was belabberd siecht. Toch werd het pro-
gramma massaal gekopieerd en gebruikt. Dat was voor
and, de makers van het product, aanleiding om een
commerciele versie op de markt te brengen. Inmiddels
zijn er alleen al voor Nederland meer dan tien verschil-
lende routeplanners op cd-rom verkrijgbaar en dan
hebben we het nog niet eens over de routeplanners op
het Internet 1). In dit artikel gaat het er niet om een
vergelijkend warenonderzoek te doen voor routeplan
ners; computerbladen voorzien reeds in deze behoefte.
Wel wordt een overzicht gegeven van de functies, met
name op kartografisch gebied, die de huidige route-
ringsprogramma's voor auto's zoal bevatten. Op die ma-
nier wordt een beeld gegeven van de mogelijkheden van
de huidige generatie autorouteplanners.
De variatie in routeringsgebied, detail-
niveau, vormgeving en functionaliteit
van de huidige routeringsprogramma's
is groot. Bovendien zijn ze geschikt
voor andere doelen. Programma's die
over alle hoofdwegen in Europa kun-
nen routeren zijn bijvoorbeeld ge
schikt voor het plannen van de globale
route naar een vakantiebestemming.
Daarnaast is een routeplanner met alle
Straten ideaal voor het vinden van de
weg in de bebouwde kom. Deze twee
soorten routeplanners vullen elkaar
aan, omdat er nog geen routeplanner
van Europa is die alle Straten bevat. De
grote hoeveelheid gegevens vormt het
struikelblok.
Elke routeplanner bestaat grofweg uit
twee componenten. Het eerste onder-
deel dient voor de invoer van gegevens
voor de routeberekening. Minimaal
Drs. Willemijn Si
mon van Leeuwen
is werkzaam als
redacteur elektro
nische puhlicaties
bij anwb Media
(Postbus 93200,
2309 BA Den
Haag, tel. 070-
3146714, fax 070-
3146714, e-mail:
bartski@xs4all. nl)
moet aangegeven kunnen worden wat begin- en eindpunt
is. Uitgebreide programma's bieden 00k de mogelijkheid
tussenstops aan te geven, specifieke kosten in te voeren,
voorkeuren voor typen wegen in te stellen en dergelijke.
Het tweede programma-onderdeel toont de resultaten van
de berekende route in de vorm van een routekaart en/of
routebeschrijving. Bij geavanceerde planners is er dan de
mogelijkheid de kaart en de beschrijving aan de wensen aan
te passen. Je kan bijvoorbeeld de kaartschaal instellen en
kiezen tussen een uitgebreide of beknopte routebeschrij
ving. Hieronder volgt een uiteenzetting van de gereed-
schappen die de programmagebruiker in de bestaande rou
teplanners krijgt aangereikt om de berekening en de weer-
gave van de route te be'invloeden (figuur 1).
Routeberekening
Om een route uit te kunnen stippelen moeten minimaal
twee locaties worden ingevoerd. De meeste programma's
bieden een register aan, waaruit plaatsnamen geselecteerd
kunnen worden. Vaak kan je de naam typen, waarbij tege-
lijkertijd het register zieh aanpast. Het typen gaat sneller
dan wanneer er in de lijst gescrold moet worden. Het regis
ter is vooral handig bij lange plaatsnamen of als niet precies
bekend is hoe een plaatsnaam wordt geschreven. Een pro-
bleem waar veel registers niet mee uit de voeten kunnen, is
het onderscheiden van meerdere plaatsen met dezelfde
naam. Je wilt weten welke van de drie Heusdens in het re
gister betrekking heeft op de Belgische plaats, welke naar de
Brabantse plaats bij 's-Hertogenbosch verwijst en welke de
Brabantse plaats bij Asten vertegenwoordigt. Een oplossing
voor dit probleem is om per regio een apart register te ma-
ken: voor een routeplanner met data van geheel Europa is
een indeling naar land gewenst; voor een groot land als
Frankrijk dat veel dubbele namen heeft, kan het zelfs zinvol
zijn het register verder onder te verdelen naar provincie en
gemeente. Voor Nederland volstaat het om voor die paar
plaatsen met een gelijke naam de bijbehorende provincie-
of gemeentenaam te vermelden. Een ander aspect waarmee
een geavaneeerd register rekening dient te houden, zijn de
verschillende schrijfwijzen voor bepaalde plaatsen. Nu zal
vrijwel iedereen op het idee komen om naar het endoniem
5