KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
I998-XXIV-3
tiele manier om de eigen creaties te verwijderen is er echter
niet. Het is alles of niets. De aanwezigheid van een teken-
of schrijffunctie is minder relevant als het kaartbeeld geex-
porteerd kan worden. Op die manier kan de kaart bijvoor-
beeld in een geavanceerd tekenprogramma worden bewerkt.
CityDisc Nederland is het enige programma waar invloed
mogelijk is op de plaatsing van de straatnamen. Er kan ge-
kozen worden of ze allemaal horizontaal geplaatst moeten
worden of in dezelfde hoek als de straat. Bovendien kunnen
de straatnamen in kapitalen of onderkast weergegeven wor
den.
Om de kortste, snelste en goedkoopste routes met elkaar te
kunnen vergelijken, is het prettig als de verschillende route-
kaarten tegelijk op het beeldscherm kunnen verschijnen. Je
ziet de verschillen tussen de kaarten dan in een oogopslag.
Bij de ANWB Stratenplanner kunnen net zoveel routes op het
scherm tevoorschijn worden gehaald, als er zijn opgeslagen.
Bij elke route die bewaard wordt, onthoudt het programma
bovendien de bijbehorende instellingen, zoals snelheden en
kosten. Er kunnen daardoor routes naast elkaar worden ge-
toond die louter van elkaar verschillen omdat er per wegty
pe telkens een andere gemiddelde snelheid is ingevoerd.
Bij digitale kaarten is een schaalgetal onbruikbaar. Een
schaalstok is wel functioneel, omdat het zieh automatisch
aanpast aan het kaartformaat op het scherm. Een digitale
omgeving leent zieh echter veel meer voor het gebruiken
van een meetgereedschap. Hiermee kunnen onafhankelijk
van het wegennetwerk afstanden op de kaart worden geme-
ten. Bij de luxe 'meetlatten' kan een polygoon getekend
worden, waarbij de totale afstand wordt berekend en de af-
stand tussen de laatste twee punten. Soms kunnen 00k op-
pervlakten worden gemeten.
Een routekaart gaat bij de meeste routeplanners vergezeld
van een routebeschrijving. Soms is er zelfs een koppeling
tussen de beschrijving en de kaart. Als op een regel in de
routebeschrijving wordt geklikt, verschijnt automatisch een
gedetailleerde kaart met de geselecteerde locatie in beeld.
Dit maakt het mogelijk om zonder te scrollen of te zoomen
de route goed te bestuderen. De routebeschrijving kan uit
diverse dementen bestaan. Elet is zeer gebruikelijk om aan
te geven na hoeveel (kilo)meter er in welke richting moet
worden afgeslagen om op weg X terecht te komen. Het
liefst wordt de straatnaam of het wegnummer vermeld.
Vaak kan gekozen worden of een beknopte of uitgebreide
routebeschrijving gewenst is. In de beknopte versie worden
alleen de punten onderweg beschreven waar een verande-
ring in richting of weg plaatsvindt. De uitgebreide versie
bevat veel overbodige informatie, aangezien 00k splitsingen
waar men gewoon de weg kan vervolgen genoemd worden.
Een routebeschrijving kan verder een overzicht bevatten
van de afstand, tijd en kosten tot het beginpunt of tot het
vorige punt in de beschrijving. In een enkel geval kan 00k
opvraagd worden wat de afstand en tijd is tot de eindbe-
stemming. Deze funetie is misschien toegevoegd om de
vraag te kunnen beantwoorden die veel kinderen stellen:
"zijn we er bijna?". Microsoft AutoRoute Express Europe pro
beert erg met de chauffeur mee te denken door aan te geven
wanneer hij of zij moet tanken. Als van dit advies gebruik
wordt gemaakt, is een voorwaarde dat wordt aangegeven
hoe vol de tank is als aan de tocht wordt begonnen, dat
wordt ingevuld hoe groot de tank is, hoeveel de auto ver-
bruikt en dat er precies wordt getankt op de momenten dat
Auto Route Express dat aangeeft. Jammer dat Microsoft nog
geen rekening houdt met de locaties van de tankstations. In
de toekomst kan waarschijnlijk zelfs worden aangeven of je
liever bij Shell of BP tankt. In de routebeschrijving van Au
toRoute Express Staat bij een lange route aangeven waar op
welke dag je zult zijn. Er kan namelijk ingevoerd worden
hoe laat je per dag wilt vertrekken en wanneer je wilt eindi-
gen. Deze funetie Staat nu nog in de kinderschoenen. Bij
het plannen van meerdaagse tochten lijkt het logisch om re
kening te houden met pauzes en overnachtingen, waarbij
informatie over wegrestaurants en hotels van pas kan ko
men. De afdrukkwaliteit van de routebeschrijving is mees-
tal voldoende. Soms is er nog enigszins invloed op de weer-
gave, doordat het lettertype en de corpsgrootte ingesteld
kan worden. Meer mogelijkheden zijn er natuurlijk wan
neer de beschrijving geexporteerd kan worden. Het is dan
gemakkelijk om een speeifiek op de persoon toegesneden
routebeschrijving toe te voegen aan een uitnodiging.
Diverse funeties
Routeplanners kunnen behalve een kaart en een routebe
schrijving 00k andere praktische funeties bevatten die gere-
lateerd zijn aan de route. In dat verband is de mogelijkheid
om een locatie op te zoeken reeds ter sprake gebracht. Het
Amerikaanse programma Map 'n Go bevat enkele neven-
funeties, waarvan het de moeite waard is om er nader op in
te gaan (figuur 4).
Een hele mooie funetie van het programma is het op kun
nen vragen van diverse toeristische 'hotspots' binnen een af
stand van een te bepalen aantal mijl vanaf de route. Je laat
eerst een route berekenen en dan vraag je bijvoorbeeld alle
attracties op die binnen 10 mijl van de weg afliggen. Vervol
gens krijg je van elk attractiepark dat aan de voorwaarde
voldoet tekstuele informatie te zien en van sommige een
foto. De parken waarin je gei'nteresseerd bent kan je vervol-
gens opslaan in een bestand. Aan de hierboven beschreven
funetie verwant, is de mogelijkheid om alle bezienswaardig-
heden binnen een straal van een bepaald aantal mijl vanaf
een locatie op te vragen.
Een andere mooie funetie van Map V Go is de mogelijkheid
om de routeplanner te koppelen aan een Global Positioning
System (gps) dat in de auto is geplaatst. Het gps houdt con-
tinu bij waar op aarde de auto is. Als Map 'n Go in de auto
op een laptop draait, kan op de kaart gevolgd worden waar
je bent (voor zover je binnen de kaartgrenzen rijdt natuur
lijk). Bovendien houdt het programma bij wat de afstand is
tot het volgende knooppunt. Heiaas gaat Map 'n Go nog
niet zo ver dat het de routebeschrijving voorleest, zodat je
alle aandacht op het verkeer kunt houden. Dat lijkt een logi
sche toevoeging voor een volgende programmaversie.
Een wat algemener programma-element is het op kunnen
roepen van informatie bij een locatie op de kaart. Bij Map
'n' Go kan voor een locatie worden opgevraagd wat de post-
code is en wat de geografische coördinaten zijn. Deze infor
matie kan permanent op de kaart blijven staan als dat ge
wenst is. Ook kan voor elke locatie een lijst worden opge-
roepen met de locale radiozenders en de frequenties ervan.
Tenslotte maakt het programma op een interessante manier
gebruik van het Internet. Het gegevensbestand van het pro-
9
