Netkartografie
Kan digitale kartografie de stap naar
Internet wel maken?
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
I998-XXIV-3
R.E. Kuunders
gebruik van geografische informatie, Internet, kartografische visualisatie
use of geographical Information, Internet, cartographic visualization
utilisation de finformation geographique, Internet, visualisation cartographique
TREFWOORDEN
KEYWORDS
MOTS-CLES
Dit artikel is gebaseerd op een drietal presentaties. De
presentaties zijn gehouden in het kader van een studie-
dag van de werkgroep Nieuwe Visualisatie Technologie
van de Nederlandse Vereniging voor Kartografie (nvk),
voor een studiedag van de sectie Gis van de Kring voor
Aardobservatie en Geo-informatica (kvag) en voor een
studiedag in het kader van het bezoek aan de subfacul-
teit Geodesie door de Technische Universiteit van
Olstyn. De rode draad van deze drie presentaties is het
gebruik van ruimtelijke informatie in een netwerk-
omgeving zoals Internet. In dit artikel zijn de drie pre
sentaties samengevat en aangevuld met meer recente
informatie.
Automatisering en kartografie
Wanneer men de Cartographica en de
proceedings van kartografische con-
gressen zoals AutoCarto bekijkt ziet
men een tendens in de automatisering
van de kartografie. Deze tendens laat
een verloop zien van de aandacht die
kartografen stellen aan verschallende
aspecten van automatisering. Was men
in de jaren zeventig gericht op het aan-
sturen van plotters, beeldschermen en
andere randapparatuur, in de jaren
tachtig verschoof die aandacht wat
meer naar de kartografische invulling
en de koppeling met gis. In de jaren
negentig is vervolgens weer aandacht
ontstaan voor de mens-computer rela-
tie en de theorievorming met betrek-
king tot de nieuwe mogelijkheden van
realisatie van kaarten en de versprei-
ding. In die zin wordt het aandachts-
punt van de algemene automatisering
gevolgd, wat verschoven is van verwer-
king van data op een piek naar een ge-
distribueerd proces1).
Deze laatste tendens heeft een Sterke
Drs. R.E. Kuun
ders is werkzaam
bij de sectie GIS
technologie van
de subfaculteit
Geodesie aan de
TU Delfi (Postbus
5300, 2600 GA,
Delfi).
impact op de productie, aard en verspreiding van het huidig
kaartmateriaal. Bij de productie heeft de intrede van de
Computer en de geavanceerde Software de mogelijkheid ge-
schapen van het snel en eenvoudiger kunnen toepassen van
verschillende projecties, grotere kleurvariaties en nieuwe
weergavemethodieken. Ook processen die nog steeds hand-
matig gecorrigeerd moeten worden kunnen door de auto
matisering sneller worden voltooid. Voorbeelden hiervan
zijn schaduwering en generalisatie.
De presentatie van nieuw digitaal kaartmateriaal kan ge
schieden op verschillende manieren, die echter alle als basis
hebben dat het materiaal sowieso via het beeldscherm zicht-
baar te maken is. Hierdoor is een betere redactie mogelijk
en kan basismateriaal veelvuldig gebruikt worden voor ver-
dere verwerking. De distributie kan verlopen via de tradi-
tionele floppy disk of bij grotere bestanden via optical
disks, Zipdisks en cd-roms die zelf gebrand worden. Daar-
naast is echter ook het Internet (andere benamingen zijn
Net, Web, World Wide Web en www) een steeds belangrij-
ker transport- en presentatiemedium geworden.
De weerslag van de technologische ontwikkeling op het ge
bruik van kaarten is erg belangrijk voor de wijze waarop nu
tegen de kartografie aangekeken moet worden. Een kaart is
meer en meer een consumptieartikel geworden en de gel-
digheid of levensduur is veel korter. Een atlas die in druk-
vorm eens in de vier vijf jaar verscheen kan nu een jaar-
lijkse verschijningsfrequentie hebben. Een voorbeeld is de
Microsoft Encarta die reeds is versehenen in de jaren 1996,
1997 en 1998. Deze nieuwe digitale produeten kennen dus
een grotere frequentie van verschijnen en de mogelijkheid
om tussentijds extra informatie op te halen via het Internet.
Internet en ruimtelijke informatie
Verspreiding van ruimtelijke informatie via het Internet is
geen nieuw gegeven. Wat echter nog niet goed mogelijk is,
is het gebruik van ruimtelijke informatie via of op het
Internet. Het Internet wordt vooral gebruikt om informatie
te verspreiden en op te vragen. De wijze waarop dit gebeurd
is echter als bij een soort basaal bibliotheeksysteem. Door
13
