Om over het onderwerp van deze afle-
vering wat meer te weten te komen ad-
viseren wij u kennis te nemen van de
volgende boeken:
Brandon Plewe (1997), GIS Online.
Santa Fe: Onward Press, nm, usa.
isbn 1 56690 137 5.
Christian Härder (1998), Mups on
the Internet. Environmental Systems
Research Institute, Inc. USA.
In een volgende aflevering van Karto-
net komen we nog op deze twee boe
ken terug.
O. Koop
berichten
Nieuw gebouw DLO-Staring
Centrum
Het voor velen bekende Staringge-
bouw aan de Marijkeweg in Wagenin
gen, dat eind jaren zestig werd ge-
bouwd en onderdak bood aan het
DLO-Staring Centrum (sc-dlo, Insti-
tuut voor Onderzoek van het Lande-
lijk Gebied), is niet meer. Het gebouw
is ondertussen afgebroken om plaats te
maken voor de aanleg van een parkeer-
plaats,
Hoewel de medewerkers al in april
1998 naar hun nieuwe onderkomen
zijn verhuisd, heeft koningin Beatrix
op 11 September het nieuwe gebouw
officieel geopend. Dit gebeurde samen
met het naastliggende gebouw van het
ibn-dlo (Instituut voor Bos- en Na-
tuuronderzoek), dat eveneens een
nieuwe behuizing heeft gekregen. Bei
de instituten zullen binnenkort fuse-
ren en zieh bezighouden met de Groe-
ne Ruimte (bodem, water, bos en het
beheer en de inrichting van de groene
ruimte). Vandaar 00k dat de koningin
de openingshandeling verrichtte in de
verbindingsgang tussen beide gebou-
wen d.m.v. het onthullen van een
rood-blauw-groene afbeelding van de
twee gebouwen in een glaspaneel.
Door het achtereenvolgens indrukken
van knoppen in de zelfde kleuren vie
len drie overeenkomstig gekleurde
doeken waardoor de afbeelding zicht-
baar werd. Deze drie kleuren speien bij
de presentatie (in welke vorm dan
00k) van het wetenschappelijk onder
zoek dat bij de twee instituten plaats-
vindt een belangrijke rol. Rood Staat
daarbij voor bebouwing en infrastruc-
tuur, blauw voor water en lucht en
groen voor natuur en bodem.
Ook de locatie van beide gebouwen
zou daarvoor model kunnen staan, aan
de noordkant op de grens van de Wa-
geningse bebouwde kom en de open
ruimte met akkers en weilanden. Het
water speelt daarbij een prominente
rol in en om de gebouwen. Bij het
ibn-dlo, dat voornamelijk uit glas is
opgetrokken (kassenimpressie), zijn
zelfs twee complete binnentuinen met
vijvers, wandelpaden en een zitje ge-
creeerd. Bij het sc-dlo is een vijver in
de grote entreehal aangelegd met in
het midden van de hal een bijzondere
waterlift. De lift is van glas (incl. de
deuren) en loopt door een verlichte
ovale Schacht, van de buitenkant zicht-
baar via twee tegenover elkaar liggende
glazen wanden. Een van de twee gla-
zen wanden bestaat uit, van boven
naar beneden lopend, zigzag geplaatste
glasplaten waarlangs water als bij een
waterval naar beneden stroomt en
weer wordt opgepompt. Van de bin-
nenkant van de twee tegenover elkaar
liggende halfovale dichte wanden is
een drie verdiepingen hoog Haarpod-
zolprofiel gemaakt, inclusief struetuur.
Dit gebeurde overeenkomstig de reali-
teit, onderin beginnend met lichtgeel
van het onverstoorde zand en verlo-
pend naar donkerbruin van de met
humus vermengde teelaarde op de bo-
venste verdieping. Het is een kopie
van een bodemprofiel afkomstig van
de heide in de omgeving van Ede, ten
noordoosten van Wageningen. De ma-
ker van dit kunstwerk is Karel Hul-
steijn, een van de medewerkers van de
vroegere afdeling Cartografie en Visu-
ele Technieken bij het sc-dlo. Overi-
gens is de gelaagdheid van de bodem
ook aan de buitenkant terug te vinden
in het metselwerk aan de westzijde van
de kantoorvleugels.
De gebouwen zijn gebouwd met mi-
lieuvriendelijke materialen zoals onbe-
werkt hout, beton en vooral veel glas,
waarbij ook onderhoud en een eventu-
ele sloop later weinig milieubelasting
zullen veroorzaken. Bovendien wordt
regenwater gebruikt om de toiletten
mee door te spoelen en zijn kranen
e.d. geselecteerd op waterbesparende
eigenschappen. De milieu-aspecten
stonden dus centraal bij het ontwerp
en de bouw van de twee gebouwen.
Dat zijn de twee instituten trouwens
ook wel aan hun Status verplicht.
De Rijksgebouwendienst van vrom
ziet met name het iBN-gebouw als
voorbeeldproject van mens- en milieu-
vriendelijk bouwen. Het is gebouwd
met geld van het Nationaal Milieube-
leidsplan Plus. Er is zelfs een boek over
versehenen, Natuur onder arcbitectuur,
waarvan de koningin een exemplaar is
aangeboden.
Maar ook in het ontwerp van het sc-
dlo nam het aspect mensvriendelijk-
heid een belangrijke plaats in. Er is in
meerdere opzichten een zo aangenaam
mogelijk binnenklimaat gecreeerd, re-
kening houdend met de doelstelling
van de opdrachtgever. Daardoor is
multifunctionaliteit in ruimtegebruik
met de nadruk op sociaal voorop ko
men te staan naast een uitgekiende
binnenverlichting en zonweringsys-
teem en o.a. het gebruik van vloerbe-
dekking voor de geluidsisolatie en
akoestiek. Bij de orientatie van het ge
bouw hebben zon, wind en regen een
grote rol gespeeld, waarbij het uitzicht
vanuit de verschillende werkruimtes
altijd op de natuur gericht is. De ar-
chitect (Johan Meijer van b&d archi-
tecten in Oosterbeek en Leiden) heeft
het gebouw ontworpen via interactie
(Foto: Centrum voor Fotografie en Beeldverwerking, SC-DLO)
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT I998-XXIV-4
36
