KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
I998-XXIV-4
Detail opname Sint Sebastiaansbrug 1962-
uv. E 5003 uit Oud Delft vanuit de Iucht.
Foto: AeroCamera.
van de Grote Markt, haar verwoesting
in won en de opbouw daarna aangege-
ven, voordat men verder uit het cen-
trum gaat kijken. Bij Zeist heeft men
vast iemand van de plaatselijke stich-
ting voor lokale geschiedenis, de Van
de Pollstichting, ingehuurd voor de
commentaren. Bij Delft is het zelfs ge-
lukt om van bijna dezelfde plaats twee
oblique foto's te vinden die de situatie
in de Hof van Delft in 1923 en in 1948
aangeven. De beeiden van de buiten-
wijken zijn in het algemeen van wat la-
ter datum dan die van de stadscentra,
maar dat is dan 00k het enige systeem
dat erin valt af te lezen. Waarschijnlijk
is de samenstelling in belangrijke mate
bepaald door het voorhanden zijnde
materiaal: het maken van obliques is
natuurlijk nooit zo systematisch ge-
beurd als dat van verticale luchtfoto's.
Om toch een meer gelijkmatige be-
dekking van het fotomateriaal te krij-
gen is een enkele maal, zoals bij Delft,
uitgeweken naar fotomateriaal van an
dere bedrijven dan klm Aerocarto, in
casu AeroCamera Michel Hofmeester.
Wat opvalt is Over het algemeen het
rüstige straatbeeld. Er zijn veel vracht-
schepen en maar weinig auto's te zien,
en de verstopping van ons straatbeeld
is kennelijk iets van na 1970. Op het
omslag van de uitgave voor Delft Staat
de Markt in volle glorie, op een zo-
merse dag, met twee geparkeerde tou-
ringcars en twee terrasjes, en verder
een zee van ruimte. We realiseren ons
pas wat we aan ruimte verloren heb-
ben deze laatste 50 jaar wanneer we
deze foto's zien! De foto's geven 00k
een goed beeld van het straatmeubi-
lair: de kiosken en stallet) es en de lan-
taarnpalen zijn goed te identißceren.
In de huidige uitvoering zijn de foto's
"leuk om door te bladeren en punten
te vinden die herinneringen oproe-
pen", zoals de uitgever in het reclame-
materiaal zegt. Met iets meer moeite
was er toch meer uit te halen geweest,
maar daarvoor was extra informatie
nodig: niet alleen het jaartal van de
opname aangeven maar 00k de datum,
en liefst een plattegrondje met projec-
tie van het standpunt en de fotorich-
ting (bij het deel Delft zijn in elk geval
in elke titel de betreffende wijknamen
aangegeven). En, omdat ik ervan uitga
dat velen gei'nteresseerd zullen zijn in
nabestellen van de foto's en prijzen
daarvan bij het klm Aerocarto archief,
was informatie hierover 00k welkom
geweest. We hebben in Nederland een
bijzonder goede infrastructuur voor
historisch onderzoek door de uitgave
van provinciale topografische atlassen
(Wolters-Noordhoff en Robas, beide
in samenwerking met de Topografische
Dienst) en (verticale) luchtfoto-collec-
ties (Robas), en het zou de relevantie
van de hier gebrachte foto's sterk ver-
groot hebben door daarbij aan te slui-
ten.
Maar 00k zonder een dergelijke aan-
vulling gaat het hier om aardig materi
aal. Delen van deze serie zijn tot nu
toe uitgebracht van: Alkmaar, Amers-
foort, Amsterdam, Amsterdam Ooste-
lijk Havengebied, Apeldoorn, Arn-
hem, Bergen op Zoom, Breda, Delft,
Den Haag, Dordrecht, Emmen, En-
schede, Gouda, Groningen, Den
Bosch, Haarlem, Heerlen, Hengelo,
Hilversum, IJmuiden, Leeuwarden,
Leiden, Maastricht, Middelburg, Nij-
megen, Roermond, Rotterdam, Ter-
neuzen, Tilburg, Utrecht, Viaardingen,
Vlissingen, Zaandam, Zeist en Zwolle.
Om een idee te krijgen van het materi
aal hierbij een - doordat het aan de
rand van een foto lag wat minder
scherpe - weergave van het oude ixc-
gebouw in Delft, aan de Kanaalweg.
Als u goed kijkt kunt u de Krul nog
zien, die thans zo verweesd voor een
leeg gebouw in Enschede Staat!
F.J. Ormeling
54
