KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
I999-XXV-I
fecten zouden hebben, op mobilisatie van de creativiteit,
idealen en moed van de jeugd van de wereld voor een bete-
re toekomst, en op de volledige participatie van vrouwen bij
het beheer van het milieu en bij de ontwikkeling.
Hoewel 00k andere organisaties deze zorg delen is vooral de
ica een belichaming van de geest en van enkele van de sleu-
telonderwerpen van Agenda 21, gezien zijn (al vöör de con-
ferentie in Rio geformuleerde) doelstellingen. Die omvatten
onder andere:
bijdrage aan de oplossing van wereldwijde problemen aan
de hand van kaarten,
verbreiding van milieu-informatie door middel van kaarten,
hulp bieden bij de overdracht van nieuwe karteringstech-
nologie tussen staten,
multinationaal onderzoek naar wetenschappelijke en toe-
gepaste problemen,
benadrukken van het belang van kartografische opleidin-
gen,
ondersteuning van het gebruik van standaarden.
Het is daarom logisch dat de ica vanaf het allereerste Stadi
um in veel aspecten van de Agenda 21 aanbevelingen heeft
geloofd en ze heeft ondersteund. Het is zelfs zo dat Agenda
21 een weerspiegeling is van veel dat de ica al sedert haar
oprichting in praktijk heeft gebracht en gepropageerd. Dat
wil niet zeggen dat we nu tevreden met onszelf moeten zijn,
maar dat dit een goed beginpunt vormt voor nieuwe pro-
jecten op dit gebied.
Relevante onderwerpen binnen de ICA
De ica werd bij na 40 jaar geleden opgericht door een groep
mensen die zowel van kaarten hielden als geloofden in het
wereldomvattende potentieel ervan. Sedert dat begin is er
een krachtig netwerk ontstaan van nationale en geaffilieerde
ledenorganisaties, wier wetenschappers en technologen dat
kartografische potentieel hebben getracht te realiseren en te
ontwikkelen. Onder leiding van het iCA-bestuur en onder
steund door nationale kartografische verenigingen, ica-
commissies en -werkgroepen is hun enthousiasme en exper-
tise op een serie onderwerpen gericht, die we als volgt kun-
nen groeperen:
algemene thema's: opleiding, geschiedenis, theoretische
aspecten en definities, kaartgebruik,
kaartvervaardiging: kaartproductie, satellietkartering,
gegevensstandaarden: kwaliteit van ruimtelijke gegevens,
standaarden voor overdracht van ruimtelijke gegevens,
kaartgeneralisatie,
innovatie: visualisatie; nationale en regionale atlassen,
milieuvraagstukken: zeekartografie, ruimtekartografie,
mensen: kartografie en kinderen, kartografie en vrouwen,
kaarten voor gezichtgestoorden, volkstellingkartografie.
Wanneer we de 'terms of reference' en de activiteiten van
deze groepen nader bekijken, dan wordt duidelijk dat ze zo
wel direct als indirect bijdragen aan de doelstellingen van
Agenda 21.
Door haar aard heeft de ica (en haar mensen) bijdragen op
vele niveaus. Sommige projecten komen binnen commissies
tot stand, andere zijn het resultaat van Stimuli en ervaring
opgedaan bij lopende iCA-werkzaamheden, die worden toe-
gepast buiten de eigenlijke competentie van de ica. We
kunnen ze als volgt karakteriseren:
1. door middel van Sterke aandacht trekkende activiteiten
van het ICA-bestuur en van de iCA-commissies,
2. door middel van specifieke activiteiten binnen commis
sies,
3. door opleiding en training,
4. door vernieuwende ontwikkeling van kartografische Pro
cessen als reactie op nieuwe technologieen,
5. door bijdragen aan de ontwikkelingen van gegevenstan-
daarden voor nationale en wereldwijde gegevens-infra-
structuren,
6. door associatie met projecten waarin leidende iCA-activis-
ten betrokken zijn.
Sterke aandacht trekkende activiteiten van
ICA-bestuur en -commissies
iCA-commissie voor vrouwen in de kartografie
De in 1987 als presidentiele taakgroep opgerichte iCA-com-
missie voor vrouwen in de kartografie (ica Commission for
Cartography and Gender) kreeg de Status van werkgroep in
1991 en van volledige commissie in 1995. Men kan onmoge-
lijk in dit körte artikel recht doen aan de energie en het suc-
ces van deze iCA-groep. Als we ons realiseren dat de deelne-
mers in alle geledingen van de ica naast dit vrijwilligers-
werk een veeleisende volledige baan hebben, is het opmer-
kelijk wat deze groep in de laatste tien jaar heeft gereali-
seerd. De huidige 'terms of reference' van deze commissie
vragen om het opstellen van een lijst van de beschikbare
hulpbronnen, het vergemakkelijken van internationale con-
tacten, het benadrukken van de noodzaak voor het ontwik
kelen van beroeps- en carrieremogelijkheden voor vrouwen,
voor jonge kartografen en voor kartografen uit ontwikke-
lingslanden, en het voorstellen van mechanismen die het
ontstaan van gelijke kansen verzekeren voor alle samenstel
lende groepen binnen de ica. Hun veelomvattende en ener-
gieke actieprogramma kenr vele facetten, met name de
schepping van een bibliografie over en een namenlijst van
vrouwen werkzaam in de kartografie, landmeten en gis, de
organisatie van gemeenschappelijke projecten samen met
andere iCA-groepen, en het benadrukken van contacten met
zustergroepen binnen de igu, de fig enz, het zieh samen
met UNESCO richten op ontwikkelingsproblemen die met
vrouwen te maken hebben, de organisatie van seminars en
Workshops die voor een internationaal gehoor vrouwen (of
leden van andere minderheidsgroepen) brengen als presen-
tatrices en om fora te verschaffen voor de ontwikkeling van
beroepsvaardigheden binnen deze groepen. Het gaat hier
niet om een belangenorganisatie voor feministen, maar om
een bundeling van krachten van zowel vrouwen als mannen
om te komen tot gelijkheid voor allen binnen de weten-
schap en het beroepsveld van de kartografie.
De Barbara Petchenik kaartenwedstrijd
Dit evenement werd ingesteld ter herdenking van een bijzon-
dere vrouw die in 1991 vice-president werd van de ica, maar
een jaar later stierf. Deze wedstrijd, die haar levenslange be-
langstelling voor kaarten en kinderen weerspiegelt, heeft se
dert haar begin in 1993 geleid tot duizenden inzendingen,
met een weihaast ongelooflijke varieteit in kunststijlen en in
van veel verbeelding getuigende thema's, die zieh bijna alle
concentreren op zorg voor het milieu zowel locaal als wereld-
wijd. Een belangrijke eerste afspraak met de vn leidde tot een
overeenstemming met de unicef dat de winnende inzendin
gen opgenomen zouden kunnen worden in hun jaarlijkse se-
20
