KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
I999-XXV-I
en de Achterhoek en de toepassingen
van de geologische kaart. Een van die
toepassingen is de delfstofwinning. In
het gebied dat wordt afgedekt door
kaartblad x (Twente en de Achter
hoek) komen namelijk nogal wat delf-
stoffen voor: kalksteen, steenzout
(keukenzout), erts, steenkool, aardolie
(eerste vondst in Nederland), aardgas,
grondwater. Een belangrijk doel van
de kartering is het verwerven van nieu-
we geologische inzichten en de papie
ren kaart vervult daarbij nog altijd de
in dit vakgebied traditionele rol van
opslagmiddel voor de informatie. On-
danks de grote belangen voor de in-
dustrie, is het inderdaad opvallend dat
de informatie uit Atlas van de Diepe
Ondergrond nog altijd alleen maar via
het medium papier wordt verspreid.
Zoals in verschillende demonstraties
werd getoond, is men bij nitg-tno nu
echter volop bezig met het onderzoe-
ken van manieren om de informatie
op digitale en meer dynamische en in-
teractieve wijze beschikbaar te stellen,
toegesneden op de behoeften van de
individuele gebruiker. Men is al bezig
met het opzetten van een databank
met integrale geologische kennis Over
de Nederlandse ondergrond (dino).
Voor het inzichtelijk maken van deze
kennis lijken moderne visualisatietech-
nieken met behulp van de Computer
bij uitstek geschikt, vooral met het 00g
op de nadrukkelijk aanwezige derde
dimensie in de geologische informatie.
Het is daarom maar zeer de vraag, of
de resterende negen kaartbladen van
de Atlas allemaal alleen nog maar op
papier zullen verschijnen.
Kaartblad x kost overigens f 39,- en is
verkrijgbaar bij nitg-tno, Postbus 157,
2000 ad Haarlem (tel: 023-5351614
e-mail: nitg@nitg.tno.nl Internet:
http://www. nitg. tno. nl)
C.P.J.M. van Elzakker
De geologie van Zuid-Holland
De versterking van de kustverdediging,
de voortschrijdende bodemdaling en
de vele infrastructurele werken hebben
een sterke impuls gegeven aan het geo
logisch onderzoek in Zuid-Holland.
Dankzij deze prioriteit is Zuid-Hol
land een van de eerste provincies waar-
van de ondergrond binnenkort volle-
dig in kaart is gebracht.
De eerste fase van de 'Zuid-Holland
producten' (kaartbladen, cd-rom, spe
ciale geologische kaart van Den Haag)
is inmiddels gereedgekomen. Deze
producten zijn op 3 december 1998
door dr. H. Speelman, directeur nitg-
tno aangeboden aan de Commissaris
van de Koningin van de provincie
Zuid-Holland, mw. ir. J.M. Leemhuis.
W. Broeder
Nicoline Emmer bij het ITC
Vlak voor haar formele afstuderen aan
de Universiteit Utrecht (sociale geogra-
he, specialisatie kartografie) begon Ni
coline Emmer al met haar eerste baan
als projectmedewerkster bij de Afde-
ling Geoinformatica, Kartografie en
Visualisatie van het itc in Enschede.
In de periode van 15 november 1998
tot 15 mei 1999 zal zij zieh onder meer
bezig houden met het opzetten van
geografische databestanden van Over-
ijssel en Twente ten behoeve van on-
derwijs en onderzoek en met het ma
ken van voorbeelden van de toepassing
van kartografie in een Internet-omge-
ving. Deze voorbeelden zullen toegan-
kelijk worden gemaakt via een Website
die is gekoppeld aan een nieuw boek
over webkartografie, dat wordt samen-
gesteld door de staf van de iTC-afde-
ling Geoinformatica, Kartografie en
Visualisatie en dat zal worden gepubli-
ceerd door Taylor Francis.
C.P.J.M. van Elzakker
Introductie Autodesk's Land
Development Desktop in com-
binatie met Intrasoft's civiel-
technische applicaties
Tijdens een perslunch op 4 november
1998 introdueeerde Autodesk in sa-
menwerking met haar civieltechnische
partner Intrasoft de AutoCAD 'Land
Development Desktop', een nieuw
platform voor het gebied van civiele
techniek, landmeten en kartografie.
De Land Development Desktop is ge-
baseerd op AutoCad release 14 en ont-
wikkeld met de nieuwe Object arx-
programmeeromgeving. Het produet
bevat tevens een breed scala aan ont-
werp- en tekenfuneties voor de civiele
techniek. Intrasoft maakt civieltechni
sche ontwerpapplicaties, tot voor kort
bekend onder de naam moss. In Ne
derland is deze Software standaard bij
Rijkswaterstaat, ingenieursbureaus en
aannemers voor o.a. het ontwerpen
van autosnelwegen, de HSL-projecten,
de Betuwelijn en het Zand-Maas pro-
ject. Als Autodesk's 'Preferred Solu
tions Integrator for Transportation' zal
Intrasoft haar nieuwe generatie MX-ap-
plicaties beschikbaar maken als uit-
breiding op deze civieltechnische desk-
top. Gebruikers krijgen daardoor een
volledig gei'ntegreerde ontwerp- en te-
kenomgeving voor wegen, spoorwegen
en projectontwikkelingen.
Voor meer informatie kunt u contact
opnemen met Intrasoft, tel. 076 -
5318585.
W. Broeder
Friese namen
Per 1 januari 1999 gelden in vier ge-
meenten in Fryslän de Friese plaatsna-
men als de officiele. Het gaat om de
gemeenten Tytsjerksteradiel, Boarn-
sterhim, Littenseradiel en (nieuw) Fer-
werderadiel. In de eerste twee zijn de
bewegwijzeringsborden al aangepast,
in Ferwerderadiel was men van zins
dat rond de jaarwisseling in een keer te
doen. In Littenseradiel is thans sprake
van een hybride situatie: sommige bor-
den zijn vervangen, vele andere nog
niet.
De juiste schrijfwijze van alle plaatsna-
men, zowel de Nederlandse als de Frie
se versies, officieel en officieus, zijn te
vinden op Internet, op het webhonk
van de Fryske Akademy onder:
www.fa.knaw.nl en doorklikken naar
'Taalbureau'-'Plaatsnamen'.
Een lijst met plaatsnamen is tegen
kostprijs digitaal te bestellen bij de au-
teur.
Op het gebied van de invoering van de
namen in het maatschappelijk verkeer
zijn het afgelopen jaar grote vorderin-
gen gemaakt. Zo is de ingang in tele-
foonboek 23 (noordelijke helft Fryslän)
die via de officiele namen (met door-
verwijzingen vanaf de oude namen).
Het Centraal Justitieel Incassobureau
heeft als eerste overheidsdienst de toe-
zegging/verplichting de officiele na
men te gebruiken 00k waargemaakt.
De belastingdienst heeft aangekondigd
dat op körte termijn 00k te zullen
doen. De busmaatschappij veonn, de
Postbank, Gouden Gids en Zorgverze-
keraar De Friesland (om een aantal
grote te noemen) gingen hen voor. De
ns heeft aangekondigd met ingang van
de nieuwe dienstregeling 00k de offi
ciele namen te hanteren: voor de ns
zijn dat de stations Grou-Jirnsum
(i.p.v. Grouw-Irnsum) en Hurdegaryp
(i.p.v. Hardegarijp); Mantgum blijft
zo. Veel kaarten zijn intussen aange
past, sommige, o.a. een aantal straten-
boeken en routeplanners, nog niet.
Op het gebied van waternamen zit de
45