KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
lateerd zijn aan de gegevensanalyse. De derde groep wordt
gevormd door atlas interactie-functies, geassocieerd met de
gebruikersinterface en de nieuwe multimedia manier van
communicatie van informatie. De identificatie van die
functies is belangrijk omdat ze meestal de basis vormen
voor de classificatie van elektronische atlassen [Siekierska,
1990; Kraak Ormeling, 1996]. Bovendien hangt het ge-
bruik van elektronische atlassen af van de breedte van hun
functionaliteit. Deze informatie is dus nodig om de toepas-
baarheid van een atlas vast te stellen.
Een andere substantiele aanvulling op de bestaande metada-
ta vormde de mogelijkheid van het cmit om de themati
sche inhoud van de elektronische atlas aan te geven door
zowel thema's als onderwerpen. Dat maakt zowel de be-
schrijving van de kenmerken van uit verschillende lagen be
staande thema's in elektronische als in analoge atlassen mo-
gelijk. Het cmit is nog in ontwikkeling [cmit, 1998] en een
van de doelstellingen van dit artikel is het opwekken van re-
acties vanuit de kartografische gemeenschap aangaande de
potentiele toepasbaarheid en het gebruik van dergelijke ge-
reedschappen door kartografen en geografen die met elek
tronische atlassen werken dan wel kartografisch onderzoek
doen.
Conclusies en aanbevelingen
Hoewel dit artikel nog slechts gebaseerd is op een voorlopig
onderzoek door de auteurs werd toch tot publicatie ervan
besloten omdat het belangrijke vraagstukken aansnijdt die
voor verder onderzoek door de kartografische gemeenschap
in aanmerking komen. Wat zijn de fundamentele verschil-
len tussen digitale bestanden en digitale kartografische pro-
ducten? Zijn er essentiele verschillen in de beschrijving van
digitale bestanden en in die van elektronische kartografi
sche producten? Hebben we daarbij meta-informatie nodig
die afwijkt van die welke is ontwikkeld voor de beschrijving
van geodatabestanden? Vergelijkbare vragen worden 00k
binnen de iso tc 211-commissie gesteld; hun werkprogram-
ma omvat 00k de ontwikkeling van gespecialiseerde profie
len en standaarden voor ruimtelijke diensten, met inbegrip
van sommige aspecten van kartografische visualisatie in gis
en remote-sensingtoepassingen [Ostensen, 1996].
De algemene conclusie van deze bijdrage is dat wijziging of
uitbreiding van de bestaande metadata-standaarden bij zou
dragen aan de systematische documentatie van elektroni
sche atlassen op het Internet, en de toegang daartoe zou be
vorderen. Dergelijke wijzigingen zouden tevens de intro-
ducrie kunnen omvatten van velden om de functionaliteit
en het beoogde gebruik van de atlassen aan te geven.
Noten
Dit is de Nederlandse versie van een lezing gehouden tijdens het Se
minar Electronic Atlases, National Atlas Information Systems in tbe In
formation Age van de ica Commission on National and Regional At
lases dat in augustus 1998 in Reykjavik werd gehouden. Het is ver-
taald door Ferjan Ormeling met hulp van Jan Smits.
1. Standards and Specifications, 1996: "A data dictionary is a collec-
tion of descriptions of the data objects or items in a data model for
the benefit of programmers and others who might need to refer to
them. A first Step in analysing a System of objects with which users
1999-XXV-2
interact is to identify each object and its relationship to other ob
jects. This process is called data modeling and results in a picture
of object relationships. After each data object or item is given a de-
scriptive name, its relationship is described (or it becomes part of
some structure that implicitly describes relationship), the type of
data (such as text or image or binary value) is described, possible
predefined values are listed, and a brief textual description is provi-
ded. This collection can be organized for reference into a book cal
led a data dictionary."
Literatuur
anzlic (1999)Australia New Zealand Land Information
Committee.
http:/'/www. anzlic. org. au/metaelem. htm
Araujo de Almeida, R. E. Pratini (red.) (1996), Procee-
dings of GeoDigital '96; Anais-, GeoDigital '96 Simposio
Internacional sobre Novas Tecnologias Digitais em Geo-
grafia e Cartografia: Aplicaoes no Ensino e no Planeja-
mento Ambiental. Ed. Reginal Araujo de Almeida Edi
son Pratini, published by lemadi Laboratorio de Ensino e
Material idatico, Department of Geography, University of
Sao Paolo, pp.176.
Burnhill, P. (1991), Metadata and Cataloguing Standards:
One Eye on the Spatial in Metadata in the Geosciences, e.d.
Medyckyj et ah, pp. 13-37.
cgdi (1999), Canadian Geospatial Data Infrastructure.
http://cgdi.gc. ca/
cmit (1998), Cartographic Metalnformation Tool,
httpf/localhost/cgi-bin/eameta/eameta.cgi
Clinton, W. J. (1994), Coordinating Geographie Data Ac-
quisition and Access: The National Spatial Data Infrastruc
ture. Presidential Executive Order 12906, Federal Register,
Vol. 59, nr. 71, pp. 17671-17674. April 13.
Dublin Core Metadata Workshops (1998)
httpf/purl. org/de/core/Workshops/dcöconference/index. htm
Evangelatos T. M. Allam (1991), Canadian Efforts to
Develop Spatial Data Exchange Standards. In: H. Moelle-
ring (red.), Spatial Data Transfer Standard: Current Inter
national Statusica: Elsevier Applied Science, pp. 45-67.
fgdc (1999)' Federal Geospatial Data Committee publica-
tions. http:llwww.fgdc.gov/publicationsldocumentslmetada-
ta/metadata.pdf
Goodchild, M.F. (1995), Sharing imperfect data. In: Ons-
rud, H.J. Rushton, G. (red.). Sharing Geographie Infor
mation. New Brunswick, N.J.: Rutgers University Press,
pp. 413-42.5-
ica-cstsd (1999)' International Cartographic Association
Commission on Standards for the Transfer of Spatial Data.
http:llncl. bs. ohio-state. edu:8o/ica/
iso tc 211 (1999), International Organization for Standar-
disationTechnical Committee on Geographie Information
and Geomatics. http://www.statkart.no/isotc211/presentn.htm
Kraak M.J. F.J. Ormeling (1996), Cartography; Visuali-
zation of Spatial Data. Longman, 222 pp.
Lee, Y.C. (1998), Workshop on Metadata Standards, given
during the Canadian Data Infrastructure ConferenceJune
8, Ottawa, 30 pp.
Moellering, H. R. Hogan (red.) (1996), Spatial Data
Transfer Standards 2: Characteristics for Assessing Stan
dards and Füll Descriptions of the National and Interna
tional Standards in the World. Elsevier Science Press.
Ostensen, O. (1995), iso Standardization in the Field of
Geographie Information: the Global Perspective. In:
8
