KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
I999-XXV-4
Aantal
producten
A B c D
Jaar einde A/D-conversie, percategorie
<1998 1998 1999 2000 2001-2005 >2005
gebouwenregistraties of kadastrale kaarcen. Het gebruik van
dergelijke gegevens vereist een goede kwaliteitscontrole
voorafgaand aan de verwerking en vastlegging van metadata
in de geproduceerde bestanden. Daarnaast moeten afspra-
ken zijn gemaakt betreffende het eigenaarschap van de ge-
bruikte gegevens.
In de toekomst wordt meer verwacht van gps bij de digitale
bijhouding. gps speelt een rol bij de mobiele herziening die
bij een aantal instituten wordt onderzocht: de bestanden
worden in het veld met behulp van gps en een veldcompu-
ter direct geactualiseerd.
Datastructuur en productspecificaties
De meeste bestanden zijn topologisch gestructureerd, zodat
ze geschikt zijn voor Gis-systemen. Het wijzigen van de da
tastructuur van de bestanden is nauwelijks onderwerp van
onderzoek. Het is duidelijk dat wijzigingen in de datastruc
tuur ingrijpende gevolgen zullen hebben voor producent en
gebruiker. Een beperkt aantal instituten doet momenteel
onderzoek naar objectgeorienteerde datastructuren.
De productspecificaties van de bestanden blijken aan gerin
ge verandering onderhevig. In een beperkt aantal gevallen
worden objecten, attributen en/of teksten toegevoegd.
Herzieningscyclus
Alhoewel veel bestanden digitaal beschikbaar zijn, is er nog
niet veel ervaring opgedaan met de digitale bijhouding. Al
leen kleinschalige bestanden zijn in bepaalde landen min-
Figuur 2. Aantal
producten en het
jaartal van het ein
de van de analoog/
digitaal-conversie.
Figuur 3. Aantallen
producten en per-
centage reeds uitge-
voerde digitale her
ziening.
Aantal
producten 4
A B C D
Percentage digitaal bijgehouden liest and. per categorie
0% m 0-40% 40-100% 100%
stens eenmaal volledig digitaal geactu
aliseerd (figuur 3).
In een analoog kaartproductieproces
geldt veelal een vaste cyclus. Bij de her
ziening worden alle legenda-eenheden
geactualiseerd. Het produceren in een
digitale omgeving maakt andersoortige
bijhoudingsregimes mogelijk. De vol-
gende regimes zijn te onderscheiden,
en kunnen gecombineerd worden toe-
gepast:
Volledige herziening: te vergelijken
met de analoge herziening. De gehe-
le inhoud van het bestand wordt pe-
riodiek geactualiseerd. De periodici-
teit kan varieren van continu tot
meer dan 10 jaar.
Herziening per gebied: bepaalde ge-
bieden worden vaker herzien (bij-
voorbeeld stedelijke gebieden) dan
andere (bijvoorbeeld landelijke gebie
den). De grenzen tussen deze gebie
den kunnen bestaan uit de kaartblad-
randen of administratieve grenzen.
Herziening per legenda-eenheid. Be
paalde legenda-eenheden (bijvoor
beeld bebouwing en wegen) worden
vaker herzien dan andere (bijvoor
beeld landgebruik en vegetatie).
Ad-hoc herziening: de herziening
wordt uitgevoerd op verzoek van ge-
bruikers.
In Europa blijkt geen 'typisch' bijhou-
dingsregime te bestaan; bij sommige
producten bleek het bijhoudingsregi-
me nog niet bekend (figuur 4). Er zijn
wel bepaalde trends zichtbaar:
hoe kleiner de schaal, hoe langer de
cyclus,
grootschalige bestanden worden veel
al continu bijgehouden,
de gemiddelde cyclus voor midden-
schalige bestanden bedraagt 4 5
jaar. In veel gevallen wordt herzie
ning per legenda-eenheid geprakti-
seerd. In dergelijke gevallen kan het
gebruik van externe bronnen toepas-
selijk zijn, bijvoorbeeld nationale ge
bouwenregistraties.
Een aantal instituten overweegt de cy
clus te verkorten en/of een ander regi
me toe te passen. Dit is toe te schrij-
ven aan de toenemende vraag van ge-
bruikers, die over actuelere topografi-
sche gegevens wensen te beschikken.
Levering van topografische
bestanden
Topografische bestanden worden on-
der andere voor toepassingen in gis-
systemen geproduceerd. De helft van
20
