m a His,one
i-Äfr
47
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
landen) voorkomen met ontbrekende
gegevens, wat deze thema's feitelijk on-
bruikbaar maakt. Ik hoop dat de ma-
kers in de volgende edide deze module
verbeteren of anders weglaten.
De documentadefunctie biedt de ge-
bruiker een beperkte hoeveelheid fei
ten en cijfers over landen. In vergelij-
king met Encarta World Atlas is deze
informatie wat beperkt. Ook de multi-
media-elementen vinden we in de Wol
ters-Noordhoff Wereld@tlas niet. De at-
las moet dan ook vooral gezien worden
als een referentie-atlas. Om het digitaal
gebruik te vergemakkelijken kan de
gebruiker afstanden meten op de
kaart, de positie in geografische coör-
dinaten bepalen. De atlas biedt de mo-
gelijkheid om door te koppelen naar
informatie op het Internet via een spe
ciale web-site die Wolters-Noordhoff
voor dit doel heeft ingericht. Jammer
genoeg, maar wel begrijpelijk, is vrij-
wel al deze informatie in het Engels.
Ook is een product als dit niet com-
pleet zonder een quiz of spei. Wolters-
Noordhoff is hier heel aardig in ge-
slaagd, door een combinatie van ken-
nis en behendigheid in te bouwen in
het Topo-spel. Veel, met name jonge,
gebruikers zullen hier veel plezier aan
beleven.
Samenvattend kunnen we stellen dat,
ondanks de geconstateerde tekort-
komingen, Wolters-Noordhoff met de
Wolters-Noordhoff Wereld@tlas een
standaard heeft neergezet op het ge-
bied van de Nederlandstalige elektro
nische atlas voor het grote publiek. De
voortreffelijke kartografische kwaliteit
zet, wat mij betreff, een standaard op
wereldschaal. Het is nu nog slechts
wachten op de concurrentie die de
strijd met dit mooie product aankan.
Wat dat betreff Staat ons nog een scho
ne toekomst te wachten. Op het mo-
ment dat u dit leest ligt de eerste (Ne-
derlandse) editie van de Winkler
Prins/Microsoft Encarta Wereldatlas in
de winkel. De strijd kan beginnen!
R.O. Koop
Fryslän op de kaart: Histoaryske
atlas fan Fryslän op cd-rom
samenstelling kaarten: Kerst Huisman;
samenstelling teksten bij de kaarten:
Kerst Huisman en Arjen Versloot
kartografische vormgeving:
Versloot-kartografy
eindredactie: Gjalt Jelsma
Leeuwarden: Afiuk, 1998
ISBN 90 6273 550 9
Prijs 45,-
Histoaryske atlas fan Fryslän op CD-rom
Historische atlas van Fryslän op CD-rom
Ik kan het niet helpen, maar als ik een
publicatie bespreek lees ik altijd eerst
de inleiding. Bij deze cd-rom lukte dat
niet. Ik had mijn bespreking al zowat
I999-XXV-4
klaar toen ik er achter kwam dat er een
inleiding was. De samenstellers heb-
ben hun inleiding op een meesterlijke
wijze weten te verbergen! Na het op-
starten kiest u eerst voor de gewenste
taal en vervolgens voor 'atlas'. Dan
krijgt u een paar regels tekst te lezen,
getiteld 'vooraf' - dit is niet de inlei
ding, als u dat soms dacht. Om verder
te gaan drukt u op de knop 'ga door'.
Nu krijgt u de tijdbalk in beeld. Kies
een willekeurig tijdvak. U krijgt de
eerste kaart van het betreffende tijd-
perk te zien, de menubalk laat een
aantal thema's zien, maar dat is hier
van geen belang. Nu komt de truc. Ga
met de Cursor naar de linkerboven-
hoek van het kader van de kaart (let op
niet de linkerbovenhoek van het
scherm, want daarmee beeindigt u het
programma). Er is niets te zien, maar
precies in de hoek verändert de muis-
aanwijzer in een handje (figuur 1). Als
dat gebeurt, druk op de muisknop. Op
het scherm verschijnt de verantwoor-
ding van de betreffende kaart, met bo-
venaan een knoppenbalk. De meest
linker daarvan is genaamd 'Inleiding';
een druk op die knop brengt de inlei
ding op de gehele atlas op het scherm.
Was het echt te veel werk om twee ex
tra knoppen op de permanent zichtba-
re menubalk aan te brengen: 'Inlei
ding' en 'Verantwoording'?
Het is aan te raden de tekst lees-
mij.doc te printen en bij de cd-rom te
bewaren. Het bevat 'aanwijzingen voor
het gebruik' waarin een aantal extra's
staan en waarin fouten in het begelei-
dende boekje gecorrigeerd worden. Er
Fryslän op de kaart
Bestand Bewerken Bekijken Help
Prehistorie npr.htm
b'egin Terug
Formaat Zoek Atdrukken
qBui tenpost
iß urgunÄ
obben in de Wouden
fys-gcogr
zijn kleine, meeslal
ronde meertiesdie we veel
vinden op het Drents plateau
De laagtes wear het water
bliift staankunnen op vier
manieren ontstaan ziin
C.fü
•V
Oortogtnj
1door brokken doodnsm de
voorlaatste nstiid
2) doorjjmqo's in de laatste
Soriaat ecotv!
3) door uitwaaien van het
dekzand in de laatste iistijd
4) door uitgraven van
bestaande laagtes in de
laatste 2000 iaar
Onß.&cutiuurj
Gadsötensd i
dobbe
prownciegrens
OosterwoldeG
Tijdbalk
i.-irt -
o
viwd. htmttnprgeb
Start] A -
Wind tyMicr tSnSnag tlthu
C? 16:18
Figuur 1. Schermbeeld met in de hoek de muisaanwijzer in de vorm van een handje.