KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
I999-XXV-4
Figuur 4. Key-fra-
me animatie: de
Bij animaties worden zaken die niet
feitelijk bewegen 'tot leven gewekt'
(dat is wat animeren letterlijk bete-
kent). Iedereen weet dat eenden geen
petjes dragen en praten, maar toch is
Donald Duck voor de meeste mensen
een doodgewone verschijning.
Een animatie bestaat uit een reeks
beeldjes (frames genoemd) die, als ze
snel worden afgespeeld, de illusie van
beweging geven. Voor echt vloeiende
animaties is minimaal een zogenaamde
'frame-rate' nodig van 24 fps (frames
per seconde). De productie van de fra
mes met behulp van een Computer kan
op verschillende manieren gebeuren.
Bij de techniek van frame-by-frame
animatie wordt elk beeldje apart gete-
kend. Ofschoon tijdrovend, is het ver-
der een eenvoudige techniek, die bij
voorbeeld wordt toegepast in het veel-
gebruikte AnimatedGiF-formaat. Dit is
een speciale versie van het grafische
rasterformaat gif, waarbij in een be
stand niet een, maar een hele reeks
plaatjes wordt opgeslagen, vergezeld
van informatie over de gewenste snel-
heid van afspelen, of en hoe vaak de
animatie herhaald moet worden enzo-
getekende keyframes
(boven) worden
aangevuld met de
door de Computer
berekende beeldjes
onder).
speien op de Computer geschikt zijn ge-
maakt door ze te digitaliseren, te com-
primeren en op te slaan in een van de
beschikbare digitale video-formaten.
De bekendste hiervan zijn Quicktime
(ontwikkeld door Apple maar beschik-
baar voor vrijwel alle computerplat-
forms), avi (voor Windows) en mpeg
(dat de beste kwaliteit biedt maar hoge
eisen aan hard- en Software steh).
Figuur j. Dynami
sche visuele varia
bel weergavetijd:
neerslag in Frank-
rijk; tijdschaal 1
uurper seconde.
Figuur 6. Dynami
sche visuele varia-
bele frequentie:
zuidelijk Afrika;
hogere frequentie is
groei.
voort. Dit formaat kan worden gegenereerd met behulp van
eenvoudige Software en kan worden afgespeeld door zeer
veel programma's, waaronder alle www-browsers. De veel
voorkomende roterende aardbolletjes en 00k alle animaties
in de www-versie van dit kernkatern zijn in dit formaat op-
ben-
Zoals Walt Disney al in de jaren dertig bedacht, is het veel
efficienter om de beste tekenaars alleen de key-frames, waar-
in de belangrijkste veranderingen plaatsvinden, te laten ma-
ken en het verdere tekenen over te laten aan minder getalen-
teerde, slechtbetaalde 'in-betweeners'. Deze key-frame ani-
matietechniek kan tegenwoordig 00k met Software (zoals
bijvoorbeeld Macromedia Director) worden gerealiseerd,
waarbij de 'in-betweener' vervangen is door computerreken-
kracht (figuur 4).
Animaties kunnen worden gebruikt voor allerlei doelein-
den, van leuke aankleding zoals de veelgebruikte draaiende
aardbolletjes op www-pagina's tot interessante nieuwe ma
nieren om dynamische fenomenen weer te geven in karto-
grafische animaties (zie de betreffende paragraaf).
Scenario
Uiteindelijk moeten alle elementen van de multimedia-pre-
sentatie in een logische structuur worden samengebracht.
Dit noemen we het scenario van de presentatie en daarin
moet rekening worden gehouden met de mogelijke naviga-
tie door de presentatie, het doel van de presentatie (wat wil
len we wat de gebruiker er van leert, of er mee kan) en na-
tuurlijk 00k de beoogde gebruikers. Om de interface zo
vanzelfsprekend mogelijk te maken wordt vaak gebruik ge-
maakt van een metafoor: Door bijvoorbeeld de interface op
een bibliotheek te laten lijken is het voor de gebruiker lo
gisch dat hij voor een overzicht van de aanwezige informa
tie op zoek moet naar de catalogus.
Kartografische animaties
Een traditionele kaart is een statische informatiedrager.
Weliswaar kennen we allerlei mogelijkheden om er dynami
sche verschijnselen mee weer te geven, maar het is niet mo
gelijk om bewegingen of veranderingen in de tijd 00k wer-
kelijk bewegend of veranderend aan de gebruiker te tonen.
Zoals in de vorige paragraaf kunnen we dankzij de nieuwe
Figuur 7. Pseudo-
realisme in een vir-
tuele wereld.
47