Topografische karteringsinstanties
en het World Wide Web:
nieuwe presentatiemogelijkheden
59
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
2000-XXVI-I
R.M. Hootsmans M.J. Kraak
beheer van geografische informatie, topografische kartografie, overzicht TREFWOORDEN
management of geographical Information, topographic cartography, survey KEYWORDS
gestion de l'information geographique, cartographie topographique, etude MOTS-CLES
Het World Wide Web (www) gaat een prominente rol spe
ien in nationale en internationale ruimtelijke-gegevensin-
frastructuren. Via 'clearinghouses' kunnen veel gebruikte ge-
gevensbestanden online worden geraadpleegd of aan elkaar
worden gekoppeld. In dit kader vormen geografische kernbe
standen de basis voor veel toepassingen, daar zonder deze ge-
gevens geen geografische referentie mogelijk is. Dit artikel
(een verkorte versie van een paper gepresenteerd tijdens de
iCA-conferentie in Ottawa in 1999) bekijkt of de traditionele
aanbieders van deze kerngegevens - de nationale karterings
instanties, met nadruk op topografische producten - voorbe-
reid zijn op het gebruik van het www. Daarbij moet worden
gedacht aan de interactieve opties die momenteel op het
www mogelijk zijn en die de gebruiksmogelijkheden van
kaarten en de gegevens waarop ze gebaseerd zijn verbreden.
R.M. Hootsmans
M.J. Kraak zijn werkzaam
aan het ITC, Afdeling
Geoinformatica, Karto
grafie en Visualisatie,
Postbus 6, 7500 AA
Enschede
[t] (053) 487 44 33
[e] hootsmans@itc.nl;
kraak@itc.nl.
Uit Rhind's [1997] boek Framework for
the world wordt duidelijk dat de meeste
nationale karteringsinstanties zieh in tij-
den van grote verandering bevinden: een
verandering geleid door nieuwe techno-
logieen, veranderende politiek (bezuini-
gingen en verminderde overheidsbe-
moeienis), en toenemende marktgericht-
heid met bijbehorende concurrentie-
ontwikkelingen. De 'demoeratisering'
van de kartografie [Morrison, 1997] leidt
ertoe dat het niet alleen meer de kaart-
producent is die bepaalt wat er op de
kaart wordt gezet, maar in steeds belang-
rijker mate de kaartgebruiker, die be-
schikt over elektronische hulpmiddelen
om zelf te visualiseren. Dit artikel begint met een beknopte in-
leiding in de mogelijkheden van het www als nieuw karto-
gafisch visualisatiemedium. Middels een eerste inventarisatie
wordt bekeken hoe actief topografische karteringsinstanties
momenteel zijn op het www en welke mogelijkheden er nog
open liggen voor de nabije toekomst.
Verspreiden van informatie over het WWW
Bij het presenteren en verspreiden van ruimtelijke informatie
over het www kunnen kaarten een sleutelrol vervullen. Kaar
ten kunnen op een traditionele manier ingezet worden om bij-
voorbeeld inzicht te verschaffen in ruimtelijke patronen en re-
laties. Maar kaarten op het www kunnen 00k als interface die
nen die toegang verschaft tot allerlei aanvullende informatie.
Locaties op de kaart kunnen gekoppeld worden aan foto's,
tekst, geluid of andere detailkaarten, waar dan 00k op het
Internet. Kaarten kunnen 00k ingezet worden als 'preview' op
ruimtelijke gegevensbestanden die via het www toegankelijk
zijn. Een dergelijke presentatie op het www kan veel potentie-
le gebruikers bereiken tegen läge kosten en kan gemakkelijk
geactualiseerd worden. Vergeleken met een conventionele uit-
gave van elektronische kaarten is het juist die mogelijkheid tot
onbegrensde verspreiding via het www die nieuwe uitdagingen
biedt.
Voorbeelden [via rrc-website: urli] van geavaneeerde karto-
grafische www-opties zijn animaties die verplaatsing en veran
dering weergeven, multimedia - kaarten gecombineerd met
(bewegende) afbeeldingen, geluid en tekst. Andere voorbeel
den zijn virtuele omgevingen die een interactieve, realistische
3D-kijk geven op een landschap en die geowetenschappers de
mogelijkheid bieden om hun problemen in een model te be-
studeren of nieuwe zaken te ontdekken. Gebruikers zijn echter
zeer kritisch: als een Website te traag wordt door teveel infor
matie en complexe toepassingen, of als de informatie niet actu-
eel is, zullen bezoekers het snel laten afweten. De meest succes-
volle Websites met een kartografische inhoud zijn op het mo-
ment die sites die snel, tijdgevoelige informatie bieden zoals
weer en verkeer, of die de mogelijkheid bieden om interactief
locatie- of routekaartjes te maken.
