E. Poppe
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
2000-XXVI-I
daarbij van harte welkom en kunnen
worden doorgegeven aan Albert Vene-
mans (tel. 073-6158214, e-mail: b.a.vene-
mans@dnb.rws.minvenw.nl). Ook voor
meer informatie over de overeenkomst
kunt u contact opnemen met Albert Ve-
nemans.
A. Venemam
berichten
Een onderzoek naar route-
planners op cd-rom en Internet
De Computer biedt tegenwoordig vele
mogelijkheden om een route uit te stip-
pelen. De programma's die dat mogelijk
maken zijn routeplanners. Ze staan op
cd-rom of op Internet en kunnen aan de
hand van opgegeven vertrek- en aan-
komstplaatsen bepalen hoe u uw be-
stemming zo snel, kort of goedkoop mo
gelijk kunt bereiken.
Geen enkele routeplanner is echter het-
zelfde en daardoor verschillen de trajec-
ten en lopen de reistijden tussen dezelfde
plaatsen bij verschillende routeplanners
nogal uiteen, tenzij de routeplanners ge-
bruik zouden maken van dezelfde data.
Vrijwel alle routeplanners geven zowel
een kaart als een beschrijving van de
route. Ook die verschillen sterk tussen
de verschillende routeplanners. Daar-
naast zijn er tenslotte nog allerlei extra
mogelijkheden die de routeplanners
kunnen bieden, uiteenlopend van print-
mogelijkheden van de route tot het op-
vragen van weer- en verkeersberichten
onderweg.
In de afgelopen jaren is er in Nederland,
en ook daarbuiten, veel onderzoek ge-
daan naar de mogelijkheden van route
planners op cd-rom. Maar welke moge
lijkheden bieden routeplanners op Inter
net? Verschillen die van routeplanners
op cd-rom? De mogelijkheden die de
routeplanners bieden vormen een kant
van het verhaal. Een routeplanner die
meer mogelijkheden biedt dan een ande
re is niet per definitie beter. Uiteindelijk
is het de gebruiker die het best kan aan-
geven welke routeplanner(s) hij het liefst
gebruikt en welke mogelijkheden en ei-
genschappen hij of zij het meest waar-
deert. Jammer genoeg hebben de meeste
mensen die wel eens een routeplanner
gebruiken geen idee van de enorme va-
riatie in routeplanners. Door middel van
mijn onderzoek wil ik enerzijds laten
zien welke mogelijkheden routeplanners
op cd-rom en Internet (kunnen) bieden
en anderzijds wil ik gebruikers (en ook
potentiele gebruikers) van routeplanners
enkele routeplanners laten beoordelen
op hun mogelijkheden. Op die manier
kan ik dan een schets geven van de
'ideale' routeplanner!
Ook u kunt bijdragen aan
het onderzoek!
Van de ruim 40 routeplanners die ik heb
gevonden op Internet heb ik er 12 uitge-
kozen die sterk van elkaar verschillen en
die u mag beoordelen. U hoeft ze na-
tuurlijk niet alle 12 te beoordelen.
Mocht u een routeplanner op cd-rom
gebruiken dan ben ik ook benieuwd
naar uw ervaringen. U leest hier meer
over op: http://members.tripod.lycos.nl/
routeplanners.
Alvast bedankt voor uw medewerking.
verslagen
Taalkaarten in Tübingen
Ethnische Karten zu Südosteuropa am
Ende des 20. Jahrhunderts was de titel van
de tweedaagse conferende die op 28 en
29 oktober 1999 was georganiseerd door
het Institut für Donauschwäbische Ge
schichte in Tübingen en het Osterreichi
sche Ost- und Südosteuropa Institut in
Wenen. De laatste instelling kennen we
als de producent van de Atlas der Do
nauländer, en als ergens in Europa ex-
pertise aanwezig is met betrekking tot de
productie van volken- respectievelijk
taalkaarten dan is het daar. En als ergens
ter wereld het naast elkaar wonen van
verschillende volken cq. taalgemeen-
schappen een probleem is, dan is het wel
op de Balkan. Daar kwamen de deelne-
mers aan de bijeenkomst voornamelijk
vandaan. Naast Duitsland en Oostenrijk
waren dat Slovenie, Kroatie, Hongarije,
Joegoslavie, Roemenie en Slowakije (en
de Verenigde Staten, Groot-Brittannie
en Nederland); ondanks alle tegenstel-
lingen was het een keurig gedisciplineerd
gezelschap. Het bestond uit kartografen,
atlasredacteuren, statistici, historici en
geografen, en het merendeel ervan had
elkaar wel vaker ontmoet, kende elkaars
standpunten en anticipeerde daar ook
op.
De bijeenkomst was opgebouwd uit 5
zittingen: Taalkaarten (men sprak van
'ethnische Karten' en dat vertaalt niet
goed in het Nederlands; etnografisch
heeft meer een volkenkundige bijbeteke-
nis, dus gebruik ik maar de term taal
kaarten, die ook bij de meeste sprekers
op de bijeenkomst als alternatief gold)
na de 'Wende', theorie en methoden van
taalkaarten, de basisgegevens voor taal
kaarten, het gebruik van taalkaarten
door politiek en educatie, en het gebruik
van gis voor taalkaarten.
De tijd van het communisme was ge-
kenmerkt door een ontmoediging van de
productie van taal- of volkerenkaarten,
een wegstoppen van alle met het natio-
nalisme samenhangende problemen, die
dus na de 'Wende' in alle hevigheid weer
losbarstten. En dat is, door de belang-
hebbende partijen maar ook door de
scheidsrechters bij de conflicten (vn, vs,
navo, eu) door de productie van grote
aantallen Volkeren- en talenkaarten bege-
leid. De oude standpunten zijn daarbij
weer van stal gehaald evenals de oude
methodieken. Wat blijkt namelijk: ook
voor de oorlog probeerde men de eigen
standpunten, met name op de verbrei-
ding van de eigen volksgroep/taalge-
meenschap gebaseerde gebiedsaanspra-
ken al met kaarten te ondersteunen.
Men had al gauw door dat bepaalde kar-
Slowaaks
Hongaars
Figuur 1 - Verbreiding van Hongaren en Slowaken, weergegeven met de chorochromatische kaart,
t en een oppervlaktediagramkaart.
64
