Met de Servicemonteur op päd:
GBKN
Gebruik van de GBKN bij KPN Telecom
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
2QOO-XXVI-2
A. Vries-Baaijens
Sj •jjjSjSjHj i ondeli|k
Som*m«wkiog»»»rband
gebruik van geografische informatie, gis/lis, achtergronden TREFWOORDEN
use of geographic information, gis/lis, backgrounds keywords
utilisation de 1'information geographique, sig/sil, information de base MOTS-CLF.S
kpn is met ruim 8 miljoen klanten op het vaste net en ruim 2
miljoen klanten op het mobiele (GSM-)net marktleider in Ne-
derland op het gebied van telecommunicatie. Behalve in de
thuismarkt Nederland is kpn in vele andere landen actief.
kpn biedt in Nederland onder het merk kpn Telecom een
breed scala aan van telecommunicatie-diensten. Naast telefo-
nie via het vaste net, mobiele telefonie en Internet-diensten
levert en beheert kpn bedrijfsnetwerken (zowel voor data-
communicatie tussen vestigingen als binnen een vestiging).
kpn levert daarnaast besloten netwerken op basis van Inter-
net-technologie (intra- en extranetten) en ebensten waarbij
gebruik wordt gemaakt van gei'ntegreerde informatie- en
communicatietechnologie (ict).
Naast netwerkadministraties maakt kpn gebruik van gis-
(achtige) Systemen om de ligging van kabels te registreren.
Dit voor intern gebruik en om aan derden op verzoek van
gemeenten of via klic te leveren.
kpn is een grote gebruiker van de gbkn en is tevens mede-
eigenaar.
Inleiding
Onze vaste telefoonaansluiting in huis
wordt 'gevoed' via de kabel die het huis
binnenkomt. Buiten het huis zorgt de
aansluiting op het vaste telefoonnet, het
zogenaamde Aansluitnet, ervoor dat de
telefoon het doet. De ligging van de ka
bels van het Aansluitnet is van groot be
lang voor een aantal processen binnen
kpn: voor het plannen van nieuwe ka
bels, voor het leggen van kabels, voor
het verhelpen van storingen en voor het
beheren van het telefoonnet. Als voor-
beeld van een van deze processen zal in
dit artikel worden ingegaan op het pro-
ces van het verhelpen van storingen en
het belang van de gbkn hierbij.
Naast het Aansluitnet beheert kpn nog
andere telefoonnetten waarvan het glas-
vezelnet van de grote verbindingen tus
sen Steden, het zogenaamde Internodenet, wel het belangrijk-
ste is. Voor beide netvlakken wordt de gbkn gebruikt om in
detail aan te geven waar kabels liggen. Storingen die in dit net
worden veroorzaakt zijn kleiner in aantal maar hebben wel
grotere gevolgen doordat hele streken zonder telefoon komen
te zitten. Het onderstaande verhaal is (in enigszins gewijzigde
vorm) dan 00k voor dit netvlak van toepassing.
Het huidige kaartmateriaal
Voor het Aansluitnet zijn met name de Geultekeningen in ge
bruik. Dit zijn thematische kaarten die de gbkn of de oude to-
pografie van kpn (de Kio-bladen) als basistopografie gebruiken
waarop de ligging van een bundel kabels (00k wel geul ge-
noemd) wordt weergegeven door middel van een enkele lijn.
Welke kabels in de geul liggen wordt door middel van een ge-
standaardiseerde annotatie weergegeven. De exacte ligging van
de geul wordt bepaald door punten die vanuit hoekpunten van
huizen zijn ingemeten met behulp van een meetlint. De diepte
van de kabels wordt doorgaans niet weergegeven. Over het al-
gemeen liggen kabels tussen 50 en 70 cm diep.
Bijzondere doorgangen onder bijvoorbeeld een weg en bijzon-
dere beschermingsmiddelen worden met aparte Symbolen op
de kaart weergegeven. Naast de schaal 1:1000 worden in druk-
ke stedelijke gebieden kaartschalen van 1:500 en 1:250 gehan-
teerd. In het totaal gaat het om ongeveer 75.000 kaartbladen.
Naast dit kaartmateriaal worden administratieve gegevens uit
de Netwerkadministratie gebruikt, allerlei schematische voor-
stellingen en lasschetsen. De laatste twee zijn meestal niet op
schaal getekend.
Ongeveer 35.000 kaartbladen zijn in vectorvorm aanwezig en
gebaseerd op de gbkn waarbij de gbkn als aparte laag is opge-
slagen. Het overige kaartmateriaal was tot voor kort alleen in
analoge vorm aanwezig (calques) waarvan ongeveer de helft de
oude topograftsche ondergrond van kpn bezat. Alle analoge
kaarten gebaseerd op de gbkn waren ingetekend op een aparte
overlay. Sinds midden 1999 is al dit materiaal inclusief al het
andere grafische materiaal (ruim twee miljoen schetsen en sche-
ma's) in gescande vorm (rasterformaat) aanwezig. De gbkn is
uiteraard niet gescand maar wordt als een aparte laag onder
Annelieke Vries-Baaijens is
werkzaam bij Koninklijke
KPN, Software Huis, SU
OS, Postbus 30000,
2500 GA 's-Gravenhage,
[t] 070-343 59 88.
23