GBKN anno 2000
GBKN
De stand van zaken en het perspectief voor de toekomst
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
-2QOO-XXVI-2
LM. Murre
samenwertangsMCfband
beheer van geografische informatie, kaartproductie, grootschalige kartografie, standaardisatie TREFWOORDEN
management of geographic information, map production, large-scale cartography, standardisation KEYWORDS
gestion de 1 information geographique, cartographie grande echelle, production de cartes, standardisation MOTS-CLES
De Grootschalige Basiskaart Nederland is bijna voltooid.
Maar daarmee is het werk geenszins ten einde. Integendeel.
Het gaat nu om het creeren van een stabiele beheerssituatie.
Om dat te bereiken zijn drie speerpunten geformuleerd in
het Beleidsplan gbkn 1998 - 2002: uniforme bijhouding,
uniformering van de bestandsinhoud en -structuur en inrich-
ten adequate verkoop- en distributiemogelijkheden.
In dit artikel wordt de huidige stand van zaken belicht in re-
latie tot de speerpunten van beleid en worden de toekomsti-
ge ontwikkelingen geschetst.
Inleiding
Met de naderende voltooiing van de
GBKN-vervaardiging breekt een nieuwe
periode aan [Meerkerk Van der Veen,
!999L een periode gericht op het creeren
van een stabiele beheersituatie. Want
van een optimale situatie is nog geen
sprake; er zijn nog veel verschillen en af-
wijkingen in uniformiteit van de bestan
den, in bijhouding en in de wijze van ex-
ploitatie en distributie.
In 1998 heeft het bestuur van het Lande-
lijk Samenwerkingsverband zieh bezon-
nen op haar missie. In het Beleidsplan
1998 - 2002 [lsv-gbkn, 1998], is de missie
van het lsv als volgt vastgelegd:
"Het Landelijk Samenwerkingsverband
gbkn wil de bestuurlijk-organisatorische
en technische randvoorwaarden schep-
pen, waardoor het toekomstig beheer
van de gbkn (bijhouding, exploitatie en
distributie) efficient en effectief kan wor
den uitgevoerd."
Voor dit nieuwe beleid zijn goede rede-
nen:
De gbkn is bijna klaar. Hierdoor ver-
schuift de aandacht van het vervaardi-
gen naar het goed beheren van de be
standen.
De vraagkant van de markt verändert.
Ir. L.M. Murre is
directeur-secretaris van
het Landelijk Samenwer
kingsverband GBKN (LSV-
GBKN). In opdracht van
het bestuur van het
LSV-GBKN geeft hij leiding
aan de realisatie van
het Beleidsplan GBKN
1998 - 2002.
LSV-GBKN, Nieuwstraat 5,
7311 HX Apeldoorn,
[t] 055 - 5285868,
[e] gbkn@euronet.nl
Er ontstaan meer grotere (boven-regionale) afnemers met an
dere wensen. Ook verändert de aard van de vraag doordat af
nemers behoefte hebben aan uniformering en 'intelligentere'
(objectgerichte) toepassingen van de gbkn.
Technologische ontwikkelingen. Er zijn of komen nieuwe
technieken beschikbaar voor inwinning, verwerking, raad-
pleging en verspreiding van data. Deze leiden niet alleen tot
nieuwe wensen van afnemers, maar bieden tevens mogelijk-
heden om de kosten van het beheer te Verlagen.
De centrale doelstelling van het beleid is het uitzetten van een
wenselijke richting waarlangs de gbkn zieh kan ontwikkelen
en waarmee een stabiele beheersituatie in 2002 wordt bereikt.
Huidige organisatorische situatie
De daadwerkelijke vervaardiging en bijhouding van de gbkn
gebeuren door 18 samenwerkingsverbanden en ruim 50 ge-
meenten, tot voor kort ook wel zelfregistrerende gemeenten
genoemd.
De regionale samenwerkingsverbanden (rsv's) bestrijken in de
regel het gebied van een complete provincie en hebben zelf de
samenstelling en juridische vorm bepaald. Voor de provincies
Groningen en Drenthe samen is er een samenwerkingsverband
en in de provincie Zuid-Holland bestaan er zelfs acht samen
werkingsverbanden van zeer uiteenlopende omvang. In de
overige provincies bestaan er nog negen afzonderlijke rsv's.
De keuze voor een bepaalde juridische vorm hangt samen met
verschillende overwegingen, o.a. de wijze waarop men de au-
teursrechten wil regelen en de presentatie naar de markt. Veel-
al zijn het publiek-private-partnerships waarbij de afspraken
tot samenwerking zijn vastgelegd in een overeenkomst tussen
private ondernemingen (nutsbedrijven) en publiekrechtelijke
organen (gemeenten, waterschappen en Kadaster). Vier van de
rsv's kennen momenteel als rechtspersoon de stichtingsvorm.
De samenwerkingsverbanden kennen in de regel een bestuur
met daarin vertegenwoordigers van de deelnemende organisa-
ties die ook het geld bijeen gebracht hebben voor financiering
van de vervaardiging. In opdracht van dit bestuur wordt in de
regel door een bestandsbeherende/directievoerende organisatie,
de feitelijke uitvoering geregeld op het gebied van vervaardi
ging, bijhouding, bestandsbeheer en distributie. In de meeste
provincies zijn hierover afspraken gemaakt met de regionale
41
