2000-XXVI-2
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
Figuur 2 - 4- en ypositie postcodegebieden. De PC4 gebieden zijn gedigi-
taliseerd längs 'natuurlijke'grenzen. De PC$gebieden zijn gegenereerd
rondom zwarte punten.
Figuur 3 - De 4-positiepostcodegebiedsgrenzen komen overeen met de
gemeentegrenzen zodat de postcodekaart te aggregeren is naar de
gemeentekaart.
zijn uitgerust met draagbare apparaten
waarmee (ruimtelijke) informatie snel en
efficient wordt overgedragen.
Behalve bij de meer standaard pc-toepas-
singen zijn (postcode)kaarten 00k steeds
meer terug te vinden op Internetsites,
soms zelfs zonder dat de bezoeker zieh
dat direct realiseert. Een winkelketen
kan bijvoorbeeld een bezoeker van haar
site een postcode laten intikken waarbij
als resultaat het dichtsbijzijnde filiaal
wordt opgegeven.
Figuur 4 - De 4-posi-
tiepostcodekaart
wordt vooral gebruikt
gegevens thematisch
weer te geven: hier
weergegeven zijn het
aantal bedrijven per
postcode.
Geodan is een onafhankelijk bureau en vanaf 1985 adviseren
wij onze klanten bij overheid en het bedrijfsleven inzake ruim
telijke vraagstukken. Bij de introduetie van de eerste Gis-pak-
ketten in de tweede helft van de jaren tachtig waarmee een-
voudige thematische kaartjes konden worden gemaakt, ont-
dekten wij al snel dat de benodigde digitale kaarten niet of on-
voldoende beschikbaar waren. Die first-users waren bedrijven
die op gemeente- of postcodeniveau kaartjes wilden maken.
Meestal heel simpel: omzet per gebied, aantal leerlingen per
gebied. Maar daarvoor was wel een vectorkaart noodzakelijk.
Geodan is die kaarten toen zelf gaan maken.
Productie van de postcodekaart
Geodan heeft vanaf 1987 met behulp van onder andere PC Arc-
Info, maar 00k met al lang verdwenen pakketten als Atlas
Draw en MapEdit, zelf vectorkaarten gemaakt. We begonnen
met een gemeentekaart van Nederland en al snel bleek er daar-
naast vooral behoefte te zijn aan op postcode gebaseerde ge-
biedskaarten. Het bedrijf Geo-Marktprofiel koppelde als een
van de eersten in Nederland hun gegevens over consumenten-
gedrag aan een digitale viercijferige postcodekaart. Op die mi
nier werden ingewikkelde patronen, eerder alleen lastig te le-
zen middels een tabel, snel met kaartjes inzichtelijk gemaakt.
De keus met welke gebiedsindeling gewerkt gaat worden is
sterk afhankelijk van de te bewerken brongegevens. Voor een
ruimtelijke analyse van de omzet van een bedrijf met zo vesti-
gingen is het niet noodzakelijk om de volledige postcode met
6 karakters te gebruiken. Zelfs de 5-karakter postcodekaart is
dan waarschijnlijk te gedetailleerd, we hebben het bij 5-karak-
ter postcode immers over ruim 30.000 records of gebieden. In
Nederland blijkt de kaart met de eerste 4 cijfers van de postco
de met bijna 4.000 records of gebieden een veel gebruikte
keus.
De aanmaak van de eerste versie van de PC4-kaart, zoals wij de
vier-cijferige postcodekaart al snel noemden, viel uiteen in 2
tijdrovende onderdelen. De eerste was het intekenen van de
gebiedsgrenzen op een ondergrondkaart, waarbij wij voor
West-Nederland een schaal van 1:25.000 en voor de rest van
50
