De NVK op het GIS-pad
GIS-activiteiten in de Nederlandse Vereniging voor Kartografie
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
ARTIKEL
/VIA Damoiseaux
geschiedenis van de kartografie, gis/lis, achtergrond
history of cartography, gis/lis, background
histoire de cartographie, sig/sit, Information de rdfdrence
TREFWOORDEN
KEYWORDS
MOTS-CLis
Kartografie is door de eeuwen heen altijd sterk bei'nvloed ge-
weest door technologische ontwikkelingen. In het laatste
kwart van de twintigste eeuw was dat de opkomst van de
Computer, met in het kielzog daarvan de Geografische Infor-
matiesystemen. Hoe heeft de nvk op de Gis-ontwikkelingen
ingespeeld? En wat zal de toekomst de nvk brengen?
De snelle ontwikkelingen op het gebied van gis zijn binnen
de nvk niet onopgemerkt gebleven. Binnen de vereniging
hebben diverse leden initiatieven genomen om de kartografi-
sche gemeenschap duidelijk te maken wat gis is, hoe het ons
werk heeft bei'nvloed en zal beinvloeden en hoe we daar op
kunnen inspelen. In dit artikel wordt een overzicht gegeven
van de belangrijkste activiteiten rond gis en kartografie die
de afgelopen 15 jaar binnen onze vereniging hebben plaatsge-
vonden.
GIS op studiedagen en andere bij-
eenkomsten
De Nederlandse Vereniging voor Karto
grafie (nvk) was er vroeg bij, want al in
1986 organiseerde de werkgroep Auto-
Drs. Haurice Damoiseaux
is voorzitter van de
Nederlandse Vereniging
voor Kartografie.
Figuur j - 'Is GIS nog
Streek een bedreiging
voor kartografen
matisering (de voorloper van werkgroep Nieuwe Visualisatie
Technologie) een eerste themadag over gis, Een van de Spie
kers toen was prof. P.A. Burrough, die datzelfde jaar het eerste
en geruime tijd enige Gis-leerboek had uitgegeven [Burrough,
1986]. De volgende specifiek aan gis gewijde themadag volgde
pas in 1995 en had als titel GIS en visualisatie. De werkgroep
Onderwijs en Onderzoek heeft zelfs drie studiedagen over gis
georganiseerd: in 1992 de onderzoeksdag Kartografisch onder
zoek en GIS, in 1993 de onderzoeksdag GIS - Kartografie en in
1995 de onderwijsdag Visualisatie in het GIS-onderwijs. Het ze-
vende lustrum van de nvk, dat eind november 1993 in Rolduc
te Kerkrade werd gehouden, stond eveneens in het teken van
gis, getuige de titel: Kartografie in het GIS-tijdperk. gis werd
toen nog door veel kartografen als een bedreiging gezien (fi
guur 1). Toch had het achtste lustrum van de nvk in april 1997
(gehouden in Helvoirt) alweer een ander mono, namelijk Kar
tografie en communicatie.
Natuurlijk is 00k op diverse andere NVK-bijeenkomsten aan-
dacht besteed aan gis, maar dat was dan niet het centrale on-
derwerp. Uit het voorgaande blijkt, dat met name tussen 1993
en 1996 de nvk zeer veel aandacht heeft besteed aan gis. Het
meeste hiervan is gelukkig nog terug te vinden in proceedings,
die zijn uitgegeven in de onvolprezen NVKpublikatiereeks (fi
guur 2). Van de dertig nummers die tussen 1991 en heden zijn
versehenen, zijn er vijf geheel aan gis gewijd [Bouma, 1993;
Bouma, 1994; Mekenkamp, 1994; Damoiseaux, 1995; Köbben
e.a., 1996].
GIS In het Kartografisch Tijdschrift
Uiteraard heeft 00k het Kartografisch Tijdschrift de afgelopen 15
jaar specifiek aandacht besteed aan gis. Tussen 1985 en 1999
zijn ruim 390 artikelen gepubliceerd, waarvan 14 met gis in de
titel. Het eerste Gis-artikel verscheen in 1989 en daarna volg-
den er 1 2 per jaar, op een totaal van 26 artikelen per gemid-
delde jaargang van het Kartografisch Tijdschrift. Alleen in 1993
is een Gis-speeia! versehenen (kt 1993-4) met lezingen van het
7e NVK-lustrum en dat nummer kreeg van de redactie de op-
merkelijke titel mee: Kartografie na GIS.
Het aantal Gis-artikelen in het Kartografisch Tijdschrift lijkt
niet groot, maar er zijn 00k artikelen met een hoog Gis-gehalte
versehenen, die niet 'gis' in de titel hebben staan. Het turven
11