30 jaar GIS
in Wageningen
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
A.K. ßregt R. van Lammeren
ARTIKEL
geschiedenis van de kartografie, gis/lis, overzicht
history of cartography, gis/lis, survey
histoire de cartographie, sig/sit, etude
TREFWOORDEN
KEYWORDS
MOTS-CL^S
De eerste initiatieven om in Wageningen te komen tot geau-
tomatiseerde geografische-informatieverwerking dateren uit
1970. Op initiatief van de Stichting voor Bodemkartering
(Stiboka) werd een interdepartementale werkgroep gevormd
om te komen tot het 'informatiesysteem aardwetenschap-
pen'. Nu, 30 jaar later, worden geografische informatiesyste-
men (gis) zeer breed in het ruimtelijk onderzoek in Wage
ningen toegepast, is er een Centrum voor Geo-Informatie
opgericht (Wageningen Universiteit en Researchcentrum
breed) en wordt Gis jaarlijks aan meer dan 500 Studenten on-
derwezen. Tussen 1970 en 2000 is er dus veel gebeurd.
Arnold Bregt Ron van
Lammeren zijn werkzaam
bij het Centrum voor
Geo-informatie van
Wageningen Universiteit
en Researchcentrum,
Postbus 47, 6700 AA
Wageningen,
[t] 0317-474640,
[e] arnold.bregt@
staff.girs.wau.nl,
[e] ron.vanlammeren@
staff.girs.wau.nl.
Inleiding
In dit artikel wordt een poging gedaan
om de geschiedenis van gis in Wagenin
gen te beschrijven. De historie van gis in
Wageningen kent vele spelers en paral-
lelle ontwikkelingen; het is dan 00k las
tig om een compleet beeld te schetsen.
Desalniettemin hebben we op grond van
bronnenonderzoek, interviews met een
aantal direct betrokkenen en ons eigen
mentale archief de historie zo goed mo-
gelijk proberen te beschrijven. De tech
nische en organisatorische ontwikkeling
is een veel gehanteerde indeling bij het
beschrijven van de historie van gis. Wij
hebben echter een thematische indeling
gekozen, waarbij de rubrieken onder-
wijs, onderzoek en geo-informatievoor-
ziening zijn onderscheiden. Per thema wordt aan de hand van
een aantal mijlpalen een schets gepresenteerd van de histori
sche ontwikkelingen. Om de lezer toch een indruk te geven
van de organisatorische ontwikkelingen in Wageningen zijn in
kader 1 een aantal organisatorische mijlpalen aangegeven.
Onderwijs
Het prille begin
Vele nieuwe inzichten, methoden en technieken vragen na ver-
loop van djd om een bredere verspreiding. Zo 00k op het ter-
rein van de geo-informatiekunde. Aan het begin van de jaren
tachtig kiemden er aan de toenmalige Landbouw Hogeschool
een aantal Gis-onderwijselementen. In eerste instantie waren
deze kiemen ingebed in bestaande vakken en verzorgd door een
aantal pioniers. Die pioniers waren vooral toepassingsgericht be-
zig binnen de vakgebieden Bodemkunde (Peter Burrough), Cul-
tuurtechniek (Cliff Jürgens), Planologie (Ron van Lammeren)
en Landschapsarchitectuur (Robert Blom) (zie o.a. kader 2).
Opvallend is dat de eerste openlijke onderwijsuidng (1983) in
de vorm van een postacademische cursus Computerkartografie
in de landschapsplanning plaatsvond. Ondanks alle toenmalige
beperkingen waren de cursisten enthousiast en overtuigd van
het toekomstig belang.
Onderwijszaal
in ip/8.
15