24
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
2OOO-XXVI-3
sch
hs
bd
bd
rr
bmn
verschillende waterstanden. Naast de normale kaartvervaardi- Figuur 1 - Fragment
ging zijn dit de nieuwe toepassingen van het dtb. DTB.
Ook voor de verwerking van minder grootschalige gegevens en
voor thematische kaartvervaardiging is al vroeg aan gis ge
dacht. Het duurde echter tot 1987 voordat het eerste Gis-sys-
teem werd aangeschaft: het pakket 'Gradis 3000', dat kon wor
den ingezet bij het wegbeheer en de Waterstaatskaart. In 1988
volgde Arc/Info als pc-versie voor toepassing bij remote-sen-
sing-projecten. Duidelijk was dat Gis-systemen een belangrijke
bijdrage zouden gaan leveren bij de inwinning, verwerking en
presentatie van geografische gegevens. Maar met name voor
thematische kaartvervaardiging was voorlopig een apart karto-
grafisch opmaaksysteem nodig, omdat de toen bekende Gis-
pakketten nog te weinig mogelijkheden voor een goede pre
sentatie boden.
De eerste inzet van
GIS-systemen
Toen duidelijk was welke bijdrage gis
kon speien bij de inwinning, het beheer
en het gebruik van geo-gegevens werd in
1989 een vergelijkend onderzoek gestart
om te komen tot de aanschaf van het
voor dat moment meest geschikte gis-
pakket. De keuze viel uiteindelijk op
Arc/Info (draaiend onder het besturings-
systeem unix), waarvan toen door ver
schillende diensten van Rijkswaterstaat
meerdere exemplaren zijn aangeschaft.
Sindsdien is Arc/Info (en daaraan ge-
lieerde producten uit de ESRl-lijn) min
of meer de standaard voor gis binnen
Rijkswaterstaat geworden. Later werd
deze standaardisatie bewust nagestreefd.
Diensten die andere Gis-pakketten in
huis hadden (zoals de directie Noordzee
met gds en de directie Zuid-Holland
met Genesis) zijn uiteindelijk ook op de
ESRl-lijn overgestapt, vooral om daarmee
een betere aansluiting te krijgen met Gis-
gebruikers bij de collega-diensten. Steeds
meer voor Rijkswaterstaat aangeschafte
of ontwikkelde applicaties werkten op
deze standaard basis, hetgeen het draag-
vlak weer verder heeft vergroot.
Het gebruik van gis kreeg een extra im-
puls met de komst van ArcView, het
goedkopere broertje van Arc/Info. Het
succes hiervan was niet alleen een gevolg
van de prijs, maar vooral van het grotere
bedieningsgemak, waardoor gis ook toe-
gankelijk werd voor niet-specialisten.
Ook voor dit Gis-pakket zijn veel voor
Rijkswaterstaat als standaard geldende
applicaties en macro's ontwikkeld. Ook
hier leidde dat tot een groter gebruik
van het Gis-pakket en tot vergroting van
de standaard.
De keuze van Gis-systemen is dus deels
gebaseerd op vergelijkend onderzoek en
op proefprojecten, maar deels ook be-
paald door min of meer toevallige wen-
sen en mogelijkheden op een bepaald
moment. De uitwisselbaarheid van geo-
informatie en uniformiteit met betrek-
king tot geografische informatievoorzie-
ning was daarbij steeds een belangrijk
aandachtspunt.
De groei van GIS binnen
Rijkswaterstaat
De afgelopen jaren is het gebruik van
Gis binnen Rijkswaterstaat sterk ge-
groeid. Inmiddels maken honderden
medewerkers van Rijkswaterstaat ge
bruik van gis, waarmee Rijkswaterstaat
een van de grootste Gis-gebruikers van