25
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
2000-XXVI-3
Nederland is. Deze groei kent een aantal
oorzaken.
Allereerst vragen steeds meer ruimtelijke
vraagstukken om een integrale benade-
ring vanuit verschillende vakdisciplines
en/of organisaties. Computersystemen
zijn nodig om op gestructureerde wijze
om te gaan met de informatievoorzie-
ning binnen deze multidisciplinaire pro
jecten. Met de toename van deze inte
grale benadering speien Gis-systemen
een steeds belangrijker rol.
Als tweede oorzaak van de groei kan de
toegenomen gebruiksvriendelijkheid van
de Systemen worden genoemd. Gis-soft-
ware werkt steeds vaker op het Win-
dows-besturingssystemen waar 00k de
algemene kantoorautomatisering (zoals
tekstverwerking-, spreadsheet- en e-mail-
programma) op werkt.
Verder kan de toegenomen hoeveelheid
beschikbare geo-gegevens als oorzaak
van de groei worden genoemd. Uiter-
aard is hier sprake van een wisselwer-
king: voor het overzicht en het gebruik
hiervan zijn Gis-systemen onmisbaar,
maar door dat toegenomen gebruik van
gis komen 00k weer meer nieuwe gege-
vens beschikbaar. Hierbij speelt 00k een
rol, dat steeds beter bekend is wat waar
aan gegevens aanwezig is door middel
van meta-informatie. Het vastleggen van
deze meta-informatie en het ontsluiten
hiervan via intranet vindt inmiddels bij
steeds meer diensten van Rijkswaterstaat
standaard plaats.
Ook de prijs van Gis-hardware en -Soft
ware speelt een rol. Relatief lichte pc's
met eenvoudige en goedkope Gis-soft-
ware kunnen op dit moment evenveel
als de zware Gis-systemen van vroeger.
In praktijk kan veel Gis-software al op de
nieuwere standaard kantoor-pc's draai-
en, hetgeen de kosten voor het gebruik
van gis verder beperkt. En indien gis-
funcdonaliteiten via Internet of een in
tranet worden aangeboden, blijven de
kosten voor de gebruiker helemaal be
perkt. Want in dat geval is voor het ge
bruik van gis slechts een standaard in-
ternetbrowser als Netscape Communica-
nnd pp dupte uan 2.5-15
H009UI»MfVIUC«0lB«tS*rV.
Hjtuuroionuroentpn,
Oiweiiije ((tiea«'.
Bufffr 500 m! Boorpj.tforrr,
tor of Microsoft Internet Explorer nodig en uiteraard toegang
tot Internet.
Maar al deze externe oorzaken zorgen natuurlijk niet automa
tisch voor een inbedding van gis in de organisatie. Daarvoor
moeten door de diensten zelf ook de nodige activiteiten wor
den ondernomen. Om een efficiente en eenduidig georgani-
seerde geo-informatievoorziening mogelijk te maken, beschik-
ken steeds meer diensten en directies van Rijkswaterstaat over
een specifiek beleid ten aanzien van gis en giv en hebben ze
veelal eigen Gis/crv-adviseurs of coördinatoren in dienst. Bij
de inbedding van Gis binnen Rijkswaterstaat heeft de Meet-
kundige Dienst vanuit haar centrale taak in de geo-informatie
voorziening een faciliterende rol.
Organisatie van de geografische informatie-
voorziening
Hoewel dus op meerdere plaatsen binnen Rijkswaterstaat Gis-
initiatieven zijn ontplooid, wordt hier specifiek ingegaan op de
activiteiten die de Meetkundige Dienst vanuit haar centrale
taak heeft ondernomen om Gis in de Rijkswaterstaat-organisa-
tie ingebed te krijgen. Deze activiteiten hebben een belangrijke
impuls gekregen door de oprichting (in 1993) van een afdeling
'Advies en Onderzoek Geografische Informatiesystemen', met
een gemiddelde bezetting van 15 adviseurs en systeemspecialis-
ten. De werkzaamheden kunnen in vijf categorieen worden
onderverdeeld, die hieronder kort worden toegelicht.
Projectadvisering
Met name in de beginfase hebben kleine pilot-projecten voor
lokale toepassingen (figuur 2) veel bijgedragen aan het ver-
trouwd maken van de medewerkers met gis. Een nadeel was
wel het ad hoc karakter ervan, waardoor het gebruik niet voor
längere tijd gewaarborgd bleek. Later is zowel bij de Meetkun
dige Dienst als bij de andere diensten en directies van Rijkswa
terstaat de nadruk gelegd op meer structurele projecten. De re-
sultaten van die projecten zijn veelal door meerdere directies
en diensten van Rijkswaterstaat te gebruiken en passen binnen
de bestaande standaarden. Een voorbeeld hiervan vormt
KernciS, een Rijkswaterstaatbrede applicatie voor het opera-
tionele wegbeheer (figuur 3).
Vorming en opleiding
Veel tijd en aandacht is besteed aan vorming en opleiding. In
Figuur 2 - Wadgis-
demo, een van de eer-
ste GIS-appLicaties.
Figuur 3 - Beeld uit
KernGIS; applicatie
voor operationeel
wegbeheer.
iii
OlU.inn «if.SMSS »l*t u
I ^ABCH.01 16"«-^ le1»"1