Ups en Downs van 20 jaar GIS bij de Rijksplanologische Dienst KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT J.H.R. van der Schuit J. Osinga geschiedenis van de kartografie, gis/lis, overzicht history of cartography, gis/lis, survey histoire de cartographie, sig/sit, etude TREFWOORDEN KEYWORDS MOTS-CLES lr. J. Osinga is hoofd van de afdeling Monitoring Ruimtelijke Ontwikkelingen en drs. J.H.R. van der Schuit is beleidsmede- werker bij deze afdeling van de Rijksplanologiscbe Dienst, Ministerie van Volkshuisvesting, Ruim telijke Ordening en Milieubeheer (VROM), Postbus 30940, 2500 GX Den Haag, [e]: johan.osinga@ rop.rpd.minvrom.nl, [e] johan.vanderschuit@ rop.rpd.minvrom.nl. Inleiding Vanouds speelt geo-informatie een be- langrijke rol bij beleidsonderzoek, -ont- wikkeling en -monitoring in de ruimte lijke ordening op nationaal niveau. Reeds vroeg werd bij de Rijksplanologische Dienst (rpd) een systeem van overlay- kaarten opgebouwd waarmee handmatig verschillende analoge kaarten konden worden gecombineerd. Bekend uit deze tijd van het Informatiesysteem Ruimtelij ke Ordening Nederland (insyron) zijn de ovak- en TEMAK-kaarten (resp. over- zichtskaarten en thematische kaarten) en natuurlijk de KADRO-kaart, de kartogra- fische registratie van voor de ruimtelijke ordening relevante dementen [Van Kampen Plender, 1978]. Hoewel hoofdzakelijk in analoge vorm was hier in de jaren zeventig al sprake van een geografisch informatiesysteem. Na enkele jaren ervaring met een automatisch kaarttekensysteem (Applicon-Tabletizer, flatbed tekentafel Xynetics 100, gekop- peld aan een pdf 11/35) was het dan 00k niet verwonderlijk dat de Rijksplanologi sche Dienst medio jaren tachtig op zoek ging naar een geavanceerder hulpmiddel bij het verwerken, beheren en analyseren van geo-informatie. Na een brede orien- tatie en een bezoek aan esri in Amerika werd besloten in 1985 als eerste gebruiker in Nederland over te gaan tot aanschaf van het Geografisch Informatie Systeem Arc/Info (versie 3.1). Onderstaand worden voor de aspecten hard- en Software, geo-informatie, orga- nisatie en toepassingen en informatiesys- temen de belangrijkste ontwikkelingen geschetst, afgesloten met een conclusie en een körte blik op de toekomst. Van Prime via SUN en HP Unix naar Windows NT Samen met importeur Logisterion (thans esri Nederland) is menig uur gei'nvesteerd in het draaiende krijgen en houden van Arc/Info op een mini-computer van Prime, het enige piat- form waarop Arc/Info beschikbaar was in die tijd. Met als randapparatuur een peperdure Ao-kleurenrasterplotter van Calcomp en een aantal Calcomp digitaliseertafels met Tektro nix grafische terminals was een complete voorziening aanwezig voor het digitaal inwinnen, verwerken, analyseren en (karto)grafisch uitvoeren van geo-informatie. Voor het Em- Figuur 1 - Fragment van KADRO-kaart- blad 2$A. 29

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Kartografisch Tijdschrift | 2000 | | pagina 35