KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
2OOO-XXVI-3
missieregistratie-Collectief (er-c) werd zelfs een tweede prime
minicomputer met Arc/Info bijgeplaatst. Na een kort uitstapje
naar suN-werkstations voor de ontwikkeling van een centrale
database, kwam begin jaren negentig Arc/Info beschikbaar op
een netwerk van HP werkstations (Unix), werkstations die later
door standaard pc's werden vervangen met een Exceed-emula-
tie toegang tot de Unix-servers. In 1999 is overgaan op Win
dows NT Arc/Info gekoppeld aan een Novell-netwerk met toe
gang via het emulatieprogramma Citrix. Momenteel wordt ge
werkt aan de invoering van sde voor de opslag en ontsluiting
van de grote iandsdekkende geo-bestanden.
Tot de komst van de Grid-module in Arc/Info is körte tijd ge-
bruik gemaakt van het rastergis spans. Op kleine schaal is eni-
ge tijd gewerkt met een Atlascis-versie. Verder wordt Maplnfo
gebruikt om via het netwerk basiskaarten aan te bieden, een
applicatie voor het vervaardigen van standaardkaartjes waaraan
via teken- en tekstfimcties door gebruikers informatie kan
worden toegevoegd.
Van doe het zelf naar 99,9% acquisitie
Met OpenGis-oplossingen nog ver in het verschiet werd bij de
overgang naar Arc/Info in 1985 al direct tegen een conversie-
probleem aangelopen: in het verleden gedigitaliseerde infor
matie met het Applicon-systeem bleek niet geconverteerd te
kunnen worden naar Arc/Info. Besloten werd opnieuw te be
ginnen. Naast de digitalisering en omzetting van de kadro-
kaart naar de digitale Basiskaart Ruimteiijke Structuur (bars)
bleek het noodzakelijk te zijn om zelf basisbestanden met ge-
gevens over wegen-, spoorwegen- en vaarwegen-infrastructuur
op te bouwen, evenals grenzen van gebiedsindelingen als ge-
meenten. Van een datamarkt met uitwisselbare Gis-gegevens-
bestanden was toen nog nauwelijks sprake.
gis werd reeds bij aanvang ingezet voor de analyse van ruimte
iijke ordeningsvraagstukken en het genereren en doorrekenen
van oplossingsrichtingen. Registratieve taken op Gis-gebied
heeft de rpd in feite nooit gehad hoewel in samenwerking met
andere organisaties jarenlang wel registraties zijn uitgevoerd
waarvoor geen alternatieven voorhanden waren. Het Geogra-
fisch Basis Register (gbr), een systeem voor de lokalisering van Figuur 2 - Structuur-
alle adressen in Nederland binnen Vierkanten van 500 bij 500 schets pianologische
meter, en de enquete Voorradige Bedrijventerreinen en Kant- Kernbeslissing. Lan-
oorlocaties (tegenwoordig Werklocaties, URL: www.werkloca- delijke gebieden, 1983,
ties.nlzijn elk meer dan twintig jaar jaarlijks geactualiseerd. deelE.
gebied met als hoofdfunctie natuur (zone D)
SS bestaande open mimte
*Xl toegevoegde open mimte
geb»ed met restrictief beleid ten aanzien van groei en
spfeiding van de bevolking
gebied binnen de stedeiijke invloedssfeer
1983 DEELE
gebied met als hoofdfunctie landbouw
tE gebied met afwisseiend landbouw, natuur en andere
tuncties in grote ruimteiijke eenbeden
gebied met afwissetend landbouw, natuur en andere
tuncties in kleinere ruimteiijke eenbeden
Landelijke gebieden
Omdat deze activiteiten niet tot de kern-
taken behoren, vinden deze werkzaam-
heden thans buiten het ministerie plaats.
In de beginperiode noodgedwongen tot
het opbouwen van vele Iandsdekkende,
doch redelijke globale gegevensbestan-
den, althans in vergelijking met de hui-
dige beschikbaar Iandsdekkende detail
bestanden, worden heden ten dage nau-
welijks nog zelf gegevens met behulp van
gis digitaal ingewonnen. Negenenne-
gentig procent van alle benodigde gege
vens zijn afkomstig van externe leveran-
ciers. Voor de meeste gegevensbestanden
zijn inmiddels betaalbare, betere en ge-
detailleerde alternatieven beschikbaar ge-
komen. Zo was het BARS-bestand voor-
namelijk gebaseerd op de door de ge-
meenten ingekleurde bodemgebruiks-
kaarten voor de bodemstatistiek van het
CBS. Toen het cbs deze basis voor de sta-
tistiek zelf in een gis ging registeren en
ter beschikking Steide, lag het voor de
hand met het maken van de BARS-kaart
te stoppen. Zo ging het 00k met de
meeste eigen infrastructuur-bestanden.
Het nationaal wegenbestand biedt een
goed (en beter) alternatief.
Het vastleggen en beheren van histori
sche tijdreeksen is altijd een belangrijke
activiteit geweest, zowel wat betreff de
statistische- als 00k de geo-informatie.
Het omgaan met de vele veranderingen
in gebiedsindelingen, zoals die van de
gemeenten, en (inhoudelijke) trendbreu-
ken door veranderde werkwijzen verg-
den daarbij de nodige aandacht; voor
vele monitoringdoeleinden essentiele
voorwaarden voor het plaatsen van ont-
wikkelingen in het juiste (historische)
perspectief.
AI meer dan vijf jaar worden de gege
vensbestanden die binnen vrom in ge-
bruik zijn jaarlijks (globaal) beschreven
in een gegevenscatalogus, die sinds enke-
le jaren 00k voor de buitenwereld recht-
streeks te raadplegen is via de web-site
van vrom (url: www.minvrom.nlVoor
de rpd betreff het zoals gezegd voor het
merendeel gegevens van derde partijen.
Van algemene informatievoor-
ziening naar inhoudelijke beleids-
monitoring
De Gis-activiteiten waren aanvankelijk
geconcentreerd bij de toenmalige afde-
ling Informatievoorziening in Zwolle en
de afdelingen Planning en Kartografie
op het hoofdkantoor in Den Haag. In
Zwolle vond informatie-onderzoek
30
