Bodem-GIS bij Rijkswaterstaat,
directie Oost-Nederland
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
ARTIKEL
R.C. Kuenen Th. Hoogerwerf
beheer/gebruik van geografische informatie, gis/lis, praktijk TREFWOORDEN
management/use of geographical Information, gis/lis, applications KEYWORDS
gestion/udlisation de l'informadon geographique, sig/sit, applicadons MOTS-CLES
I n geautomatiseerde werkprocessen wordt steeds vaker ge-
bruik gemaakt van een gis voor het op maat beschikbaar
krijgen en aanbieden van informade uit ruimtelijke gegevens.
De informatievoorziening over bodemgerelateerde zaken, zo-
als bodemkwaliteit en -opbouw, is een voorbeeld van zo'n
Gis-toepassing. Binnen de direcue Oost-Nederiand van
Rijkswaterstaat (rws) is een voorstel gedaan om te komen
tot een centrale opslag van gegevens en gebruik van een bo-
deminformatiesysteem. De functionele eisen waaraan een
systeem zou moeten voldoen zijn vastgesteld, en het aanbod
aan bodeminformadesystemen is onderzocht. Dit heeft ge
leid tot aanbeveling van het systeem dat het best aansluit op
de wensen binnen de organisade. De achtergronden en het
gekozen systeem worden nader toegelicht.
Rob Kuenen is werkzaam
bij Rijkswaterstaat,
directie Oost-Nederland,
Gildemeesterplein I,
6826 LL Arnhem,
[t] 026-3688538,
[e] r.kuenen@
don.rws.minvenw.nl.
Thomas Hoogerwerf is
werkzaam bij CSO advies-
bureau voor milieuonder-
zoek, Regulierenring 20,
3981 LB Bunnik,
[t] 030-6594321,
[e] t.hoogerwerf@
bunnik.cso.nl.
Opslag van resultaten van
bodemonderzoek
Binnen Rijkswaterstaat worden ten be-
hoeve van verschillende werkprocessen
diverse soorten bodemonderzoeken uit-
gevoerd. Dit gebeurt zowel in 'droge'
bodems als in waterbodems. Vanuit de
gegevensstroom bezien levert elk onder-
zoek analyseresultaten en een interpreta-
tie van deze resultaten in rapportvorm
op. De interne opdrachtgevers van de
bodemonderzoeken hebben echter geen
direct belang bij de (digitale) analysere
sultaten; ze zijn met name gei'nteresseerd
in het rapport. Alleen de resultaten van
de orienterende waterbodemonderzoe-
ken zijn tot dusver digitaal opgeslagen door de afdeling Infor
matie Water. De andere analyseresultaten zijn eventueel be-
waard door de diverse opdrachtgevers, maar ze zijn niet conse-
quent gearchiveerd. Hierdoor zijn niet alle (water)bodemon-
derzoeken binnen de directie Oost-Nederland op een plaats
bijgehouden, en kan een eventueel archief ook niet volledig
zijn. Als uit de rapportages alleen al bepaalde data opgeslagen
zou zijn (wie heeft wat gedaan, waar en hoe, in combinatie
met de analyseresultaten) dan zouden de data, los van het rap
port, digitaal beschikbaar zijn voor overzichten, selecties of an
dere informatiedoeleinden zoals de bodemkwaliteitskaarten.
Veel informatie over de bodem (bodemopbouw en -kwaliteit)
kan gemeenschappelijk worden gebruikt als het in hetzelfde
formaat wordt opgeslagen, of met een systeem te raadplegen is.
Ook het beheer is dan goedkoper en eenvoudiger. Door het
ontbreken van een standaard binnen Rijkswaterstaat (en de di
rectie Oost-Nederland) werden nieuwe gegevens op diverse
wijzen en formaten aangeleverd. Omdat bij de opslag hooguit
analysegegevens en geen boorbeschrijvingen zijn opgeslagen,
gingen de investeringen die zijn gedaan om deze gegevens te
verzamelen verloren. Het was dus gewenst dat er een centraal
punt in de organisatie kwam waar de gegevens uit de onder-
zoeken samenkomen, en waar een volledig overzicht bestaat.
Bodeminformatiesystemen in bedrijfsprocessen
Een bodeminformatiesysteem kan een hulpmiddel zijn in het
beheer van bodeminformatie (bouw en kwaliteit). Veel data
worden al in lagen, datasets en tabellen opgeslagen als onder-
deel van een groter gis. Hierdoor kan iedere gebruiker over de
meest actuele data beschikken en wordt door gezamenlijk ge
bruik de consistentie verhoogd. Bovendien is minder opslag-
ruimte voor de gegevens nodig en is het beheer goedkoper en
eenvoudiger. Meestal ligt het beheer van (geografische) data
daarom bij een centraal punt in de organisatie. Met de juiste
meta-informatie, en toegankelijkheid van een meta-informatie-
systeem voor alle gebruikers, is veel tijdwinst te behalen (körte
zoektijd) en neemt de efficiency toe (eenmalige inwinning).
Een van de concrete rws bodemprojecten is 'Actief Bodembe-
heer Rijntakken'. Voor de uitvoering van beleidsafspraken
35
