KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
Encarta Grote Wereldatlas 2000,
Winkler Prins editie
(cd-rom)
Microsoft/Elsevier Bedrijfsinformatie,
1999
Prijs 149,-
Enige tijd terug (in KT.1999.4) werd hier
de Wolters-Noordhoff Wereld@tlas be-
sproken als de eerste Nederlandstalige
referentieatlas op cd-rom. Het zal nie
mand verbazen dat de grote concurrent,
Microsoft Encarta00k met een Neder
landstalige versie op de markt is versehe
nen. Hiertoe zijn de handen ineengesla-
gen met Elsevier Bedrijfsinformatie, die
de redactie van de Winkler Prins Encyclo-
pedie nu 00k heeft ingezet voor de En
carta Wereldatlas - eerder bestond deze
samenwerking al voor de vervaardiging
van de Nederlandstalige Encarta Encyclo-
pedie-vetsie. De uitgever geeft tevens aan
dat op deze cd-rom extra aandacht
wordt geschonken aan onderwerpen die
betrekking hebben op Nederland en
Belgie; niet geheel onbegrijpelijk als men
de vergelijking met Wolters-Noordhoff
aan wil kunnen. Het ligt voor de hand
dat 00k hier deze vergelijking gemaakt
wordt, en daartoe zal aan de eerdere
bespreking van de Wolters-Noordhoff
Wereld@tlas (hierna aangeduid met
WNW@tlas) worden gerefereerd.
Bij de produetverantwoording valt direct
de ruime betrokkenheid vanuit de Fa-
culteit Ruimtelijke Wetenschappen van
de Universiteit Utrecht op, met name
omtrent advisering bij de namendataba-
se en het nieuwe onderwerp 'Wereld in
themaY. Het is niet helemaal duidelijk
hoe ver de betrokkenheid bij de kaartre-
dactie reikt, maar het suggereert dat men
vanuit de Nederlandse kartografie-disci-
pbne toch zeker enige invloed kan uitoe-
fenen op het uiteindelijke resultaat. Dit
maakt zeker nieuwsgierig.
Een eerste verschil met de WNW@tlas
dient zieh al aan bij de installatie: Encar
ta komt met 2 cd-rom's i.p.v. 1. Een na-
deel hiervan kan zijn dat na een beperkte
installatie nog wel een keer van cd-rom
gewisseld moet worden, bijvoorbeeld bij
de optie 'virtuele vluchten'. Over het al-
gemeen volstaat echter de ene cd-rom,
met de complete namendatabase, zodat
dit nadeel niet zwaar weegt. Bij de de-
monstratierondleiding door het pro-
gramma wordt aangehaald dat de Encar
ta Wereldatlas "zeker 8x gedetailleerder is
dan een gedrukte atlas". Een dergelijke
uitspraak vraagt nogal wat relativerings-
vermogen. Het betreff zeker niet de
weergaveresolutie: een beeldschermkaart
haalt nog altijd niet de resolutie van een
gedrukte kaart op dezelfde schaal, het-
geen betekent dat op het beeldscherm
een forse hoeveelheid van het detail niet
getoond kan worden. Dit detail komt
pas beschikbaar bij verder inzoomen, of
bijvoorbeeld als de gebruiker een van de
1,7 miljoen beschikbare plaatsnamen op-
vraagt die niet in de lijst van ca. 300.000
plaatsnamen van de papieren Times Atlas
of the World voorkomt. De namendata
base van Encarta is (als we de eigen spe-
cificaties mögen geloven) nu in ieder ge-
val even omvangrijk als die van de
WNW@tlas.
Evenals bij de WNW@tlas kiezen de ma-
kers van Encarta (Microsoft zelf!) voor
een interface die nogal afwijkt van de
standaard Windows gebruikersinterface
en daardoor in het begin wat onwennig-
heid of gezoek naar het juiste menu-item
kan veroorzaken. De interface met het
BESPREKINGEN
kaartgedeelte heeft geen ingrijpende wij-
zigingen ondergaan ten opzichte van
voorgaande versies van Encarta Wereldat
las. Handig is de plaatsbepalingsoptie:
bij bewegen van de muis over de kaart
wordt de locatie in lengte- en breedte-
graden in een apart venster weergegeven
tezamen met wat beknopte informatie
over de dichtstbijzijnde geografische lo
catie uit de database. Plezierig zijn 00k
de kleine popup-menu's ('fmgertips') die
vanzelf verschijnen en verdwijnen wan-
neer de muis over een optie bewogen
wordt: ze bevatten over het algemeen
voldoende informatie om in het begin
mee uit de voeten te komen. Deze optie
is overigens 00k eenvoudig uit te zetten,
wanneer men de tips niet meer nodig
heeft of niet gediend is van al te ijverige
gebruiksondersteuning. Verder wordt
een 'stop'-knop gemist: bij bevraging
van de kaart- of landendatabase is de res-
ponstijd soms aanzienlijk (afhankelijk
van de systeemspecificaties); en als men
beseft iets fout aangeklikt te hebben, zou
het plezierig zijn de verwerking van de
foute opdracht direct te kunnen annule-
De gebruiker kan voor de kaartweergave
kiezen uit een lijst van 21 kaartsoorten,
waarvan de legenda min of meer voorge-
schreven is door de makers. Wat er aan
de weergave gewijzigd kan worden, be
treff uitsluitend het aan- of uitzetten van
bepaalde gegevenslagen (zoals Steden in
verschillende klassen, wegen, grenzen,
naamlabels, reliefschaduwering), hetgeen
vervolgens als 'favoriete weergave' is te
bewaren. Bij symbool- of kleurweergave
Wereld in thema's
Fysische geografie van
Belgie
Landschap
Het landschap van Belg«-
»rscheidenheid Lotharingen, in het zuidan
Uehoort tot het cuestalandschap
Bokken van Partjs. in de zachthallende
Juralagen komen drie -veerstand b
formaties voor
Vereenvoudlgde
geologische kaart
Belgie
I I Ol
Boven
Onder-C»rt
I Davoon
noordelijkste en zuidelijkste zijn
typische cuesta's ontwikkeld met
loorden gericht front, steil afdalend
subsequente depressies
worden beheerst door
plateaulendschap, gevormd tijdens het Tartiair
met diepe verwenng ander subtropische
dimaten. De
65