Toegankelijkheid van geo-informatie
bij provincies
5
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
C. P. de Wit
ARTIKEL
gebruik van geografische informatie, overheidskartografie, praktijk TREFWOORDEN
use of geographical Information, official cartography, appiications KEYWORDS
utilisation de 1 Information geographique, cartographie officielle, appiications MOTS-CL^S
Voor het gratis verstrekken van digitale geografische bestan
den door provincies (en andere organisaties) aan derden, zijn
tal van redenen te bedenken. In dit artikel worden ze op een
rij gezet. Het artikel maakt ook duidelijk dat niet alle gevol-
gen van vrije verstrekking even gemakkelijk zijn te overzien.
Belang van ruimtelijke informatie
Provincies zijn op tal van beleidsterrei-
nen actief. Daarbij zijn vaak ruimtelijke
gegevens van belang. Een kleine, zeker
niet complete bloemlezing:
Voor het beheer van provinciale we
gen- en vaarwegen worden zowel over-
zichts- als detailkaarten gemaakt.
Voor het ontwerpen van een goede
wegenstructuur worden in Gis-appli-
caties gegevens beheerd over intensi-
teiten en ongevallen, gekoppeld aan
wegvakken.
Op de cultuurhistorische kaart zijn alle
relevante gegevens over archeologie,
monumenten, aardkundige waarden
en historische geografie verzameld.
De natuurdoeltypenkaart geeft inzicht
in natuurdoelen in relatie tot bestaan-
de natuurwaarden.
Puntmetingen van bodemkwaliteit
worden met een geografisch informa-
tiesysteem gekoppeld aan homogene
gebieden, waarvoor bepaalde normen
gelden.
Bij de reconstructie van zandgronden
worden met een gis bufiferzones rond
natuurgebieden geprojecteerd, om te
bepalen welke intensieve veehouderij-
bedrijven verplaatst moeten worden.
Van de kwaliteit van (buiten)water
worden overzichtskaarten gemaakt, zo-
dat ieder op papier of via een pro
vinciale site kan zien hoe veilig er-
gens gezwommen kan worden.
Met een gis worden analyses gemaakt van de beschikbaar-
heid van bedrijventerreinen in economische kernzones.
Op een streekplankaart zet een provincie de grote lijn uit
voor de ruimtelijke inrichting van haar grondgebied.
Vanouds beschikten provincies over afdelingen Kartografie en
Landmeten, die voor klein- en grootschalig kaartwerk zorgden.
Omdat ruimtelijke informatie in het provinciaal beleid zo'n
grote rol speelt, waren provincies begin jaren negentig een van
de eersten die met een geografisch informatiesysteem aan het
werk gingen. Een aantal basisbestanden (wegen, bodem,
grondgebruik en later topografie) kon worden aangeschaft,
maar veel thema's moesten de provincies zelf digitaliseren.
Daardoor beschikt iedere provincie nu, tien jaar later, over
honderden thematische ruimtelijke bestanden.
Ruimtelijke bestanden werden in de eerste plaats opgebouwd
voor eigen gebruik. Provincies konden daardoor hun werk-
proces versnellen en verbeteren. Ieder groot omgevingsplan
komt tegenwoordig tot stand via tal van analyses van themabe
standen, die uiteindelijk gei'ntegreerd worden tot een streek
plan, milieubeleidsplan, waterhuishoudingsplan of tot een
groot 'provinciaal omgevingsplan'.
Toen er eenmaal gegevens voorhanden waren, ontstond er ook
externe vraag naar die gegevens. Vandaag de dag verstrekt ie
dere provincie met grote regelmaat bestanden aan derden. In
de praktijk blijkt dat vaak te gaan om uitbesteding van op-
drachten, waarbij het adviesbureau gebruik maakt van de geo-
informatie van de provincie. Om het beleid onderling goed op
elkaar af te kunnen stemmen, vindt daarnaast vooral uitwisse-
ling plaats tussen overheden, bijvoorbeeld met het rijk, ge-
meenten en waterschappen. Ook een aantal onderzoeks- en
onderwijsinstellingen maakt graag gebruik van provinciale be
standen. Zo nu en dan krijgt een provincie een 'commerciele'
vraag en wil een bedrijf bepaalde gegevens hebben voor 'eigen
gebruik'.
Pleidooi voor vrije gegevensverstrekking
Provincies beseffen dat hun geo-informatie waardevol is, niet
alleen voor henzelf maar ook voor anderen. Het interprovinci-
f\
Cor de Wit is werkzaam
bij het düster Beleids-
informatie en Cartografie
van de Provincie Fryslän,
tevens voorzitter PROGIS
(Interprovinciaal
GIS-overleg),
Postbus 20120,
8900 HM Leeuwarden,
[t] 058-2925844,
[e] vrit844@fryslan.nl
