0
0
0
CARTOGRAPHY
0
0
0
BESPREKINGEN
200I-XXVII-2
Cartography: thematic map design,
5th edition
Borden D. Dent
Boston, enz.: wcb McGraw-Hill, 1999
417 pp., 28,5 x 22 cm,
poster Map Projections,
cd-rom ArcView gis Exercises
isbn 0-697-38495-0
Prijs: 98,60
Thematic Mop Design
BORDEN D DLNT
Deze bespreking werd voorbereid in het
vliegtuig; op weg naar een kartografische
bijeenkomst in de Verenigde Staten. Ik
nam mij voor om via dit stukje de au-
teur van het belangrijkste leerboek van
de afgelopen jaren op het gebied van de
thematische kartografie, waarvan nu in-
middels de 5e editie is versehenen, na-
drukkelijk in overweging te geven om de
opzet van een eventuele volgende editie
radicaal te veranderen. Maar na aan-
komst in de vs ontving ik het program-
ma van de kartograßsche bijeenkomst en
meteen viel mijn 00g op een geel inleg-
vel, waarop verzocht werd om bij de
opening van het congres een minuut
stilte in acht te nemen, ter nagedachtenis
van, jawel, auteur Bordon Dent, die
even daarvoor was overleden. Het is nu
helaas aan iemand anders om de hand-
schoen op te pakken, en een modern
leerboek over de thematische kartografie
te schrijven.
Dent heeft ontegenzeggelijk een belang-
rijke bijdrage geleverd aan ons vak, met
zijn opeenvolgende edities van het leer
boek Cartography: thematic map design.
De laatste editie bestaat uit vijf delen:
1. Hoofdzaken van de thematische karto
grafie (met o.a. aandacht voor karto
grafische ontwerpregels, kaartprojec-
ties (met bijbehorende losse poster),
topografische basiskaarten, statistiek
en gis) (139 pp.);
2. Thematische kartering van kwantitatie-
ve data (met een afzonderlijke behan-
deling van de volgende thematische
kaarttypen: choropleeth, stippen-
kaart, proportionele puntsymbolen-
kaart, isolijnenkaart, anamorfose en
bewegingskaart) (98 pp.);
3. Ontwerpen van thematische kaarten
(met o.a. aandacht voor lay-out, ty-
pografie en kleur) (76 pp.);
4. Elektronische kaartproduetie (technolo-
gie, inclusief 'desktop mapping') (46
pp-)
5. Ejfectieve grafieken en diagrammen
voor kartografen (26 pp.).
Ieder deel bestaat uit een aantal hoofd-
stukken, die elk worden afgesloten met
een verklärende woordenlijst en litera-
tuurverwijzingen. Daarnaast bevat het
rijkelijk gei'llustreerde boek een uitge-
breid register en een vijftal appendices.
Een bezwaar van die laatste is dat ze, net
als de voorbeelden in het boek zelf, erg
zijn toegesneden op de Verenigde Sta
ten. Ook zijn er relatief weinig verwij-
zingen naar andere dan Engelstalige, en
dan met name Amerikaanse, publicaties
en, erger nog, ook relatief weinig naar
recente literatuur. Dat neemt niet weg,
dat het boek in een grote behoefte voor-
zag en in 15 jaar tijd is uitgegroeid tot
het internationale leerboek op het ge
bied van de thematische kartografie, om-
dat er geen andere leerboeken waren die
hierover zo veel en zo diepgaande infor-
matie verschaften. Met name het tweede
gedeelte van het boek, over de construc-
tie van verschillende thematische kaart
typen, is in dit opzicht nog altijd het
meest waardevol. Daarbij is het van be
lang om te constateren, dat veel van de
basisprineipes van ontwerp en construc-
tie van thematische kaartbeelden in deze
tijd van dynamische en interactieve kar
tografie en moderne communicatiemid-
delen nog altijd van waarde zijn en zeker
niet zo maar overboord gegooid kunnen
worden.
Doch het grote bezwaar van de laatste
editie van Dent's boek is dat de moder
ne ontwikkelingen op ons vakgebied er
op onvoldoende wijze in zijn verwerkt.
Met onvoldoende bedoel ik niet alleen
het nagenoeg ontbreken van aandacht
voor bijvoorbeeld de exploratieve, multi-
media, dynamische en webkartografie
(er is in het boek bijvoorbeeld slechts
een, losstaande, pagina met url's, vooral
van belang voor Amerikanen). Nee, ik
bedoel er ook mee dat de moderne ont
wikkelingen, die dan wel genoemd wor
den, op onvoldoende wijze zijn gei'nte-
greerd met de 'oude' tekst. Ik mag daar
over oordelen, omdat ik destijds in KT
1985.XI.4 (p. 50) ook de eerste editie van
het boek mocht bespreken. En struetuur
en inhoud van die eerste editie zijn nog
zeer herkenbaar in de vijfde! Behalve een
hoofdstuk over traditionele kaartrepro-
duetie is er ook nagenoeg niets verdwe-
Oklahoma
Number of Reported Tomadoes
1950-1991
0
65-69
44-56
0
0
30-42
0 19-28
7-18
Source Howard L Johnson and Claude E Duchon,
Atlas of Oklahoma Climate (Norman University of
Oklahoma Press, 1995), Fig 4 13
Dent streefide ernaar om in elke nieuwe editie van zijn boek een nieuwe experimentele ont-
werpoplossing te presenteren. In de je editie komt hij (in zijn Figure i.j) met deze weergave
van het aantal tornado 's in Oklahoma in de periode ippo-ippi. Het is een bekendgegeven
dat kaartgebruikers geen goed verband weten te leggen tussen de gesuggereerde volumes van
driedimensionale Symbolen als deze en de weergegeven aantallen. Daarom stelt Dent dat
het hier de bedoeling is dat de oppervlakten van de Symbolen met elkaar vergeleken worden
en dat de 'vloeiende'stijl van de Symbolen goedpast bij het weergegeven verschijnsel. Mij
dunkt dat deze weergave echter alleen maar verwarring schept ten aanzien van de
werkelijke spreiding van het aantal tornado 's.
74
