KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT 200I-XXVII-3 meer dan 300 driedimensionale, in prachtige graphics uitge- voerde werelden in real-time exploreren; land bezitten en op het eigen grondbezit bouwen wat men zelf wil; mensen ontmoeten, ermee chatten en ermee interacteren als volledig driedimensionale levensechte bewegende figuren; objecten gebruiken als hyperlinks om e-mail te versturen en over het www te surfen; spelletjes speien, tochten maken, puzzels oplossen of door doolhoven navigeren (ActiveWorlds 1999). Degene die het ActiveWorlds programma gebruikt kan er zijn eigen driedimensionale virtuele wereld in bouwen. De tech- niek is op verschillende gebieden toegepast, zoals het maken van films voor het bouwen van decors, voor de virtuele cam- pus, voor het bouwen van virtuele Steden enz. AlphaWorld vormt binnen het ActiveWorlds Universum de grootste virtu ele wereld. Het is een verstedelijkte virtuele wereld waarin elk perceel het eigendom is van een individueel geregistreerde be- zoeker/gebruiker (burger van de virtuele wereld). AlphaWorld Iijkt op dezelfde manier geevolueerd te zijn als de meeste echte wereldsteden. Figuur 5a toont een vroeg Stadium van Alpha World, waar dan nog een groot gebied onbebouwd is. In de loop van de tijd is deze wereld verder ontwikkeld (zie de figu ren 5b en 5c) Deze serie beeiden in figuur 5 vormt een serie morfologische kaarten van AlphaWorlds. Omdat AlphaWorlds te groot is om van een enkel standpunt overzien te worden, kunnen de gebruikers/bezoekers nog steeds verdwalen in Cyberspace. Om ze de weg te wijzen heb- ben ze aanvullende karteringsgereedschappen nodig. Wanneer de gebruikers/bezoekers door AlphaWorlds reizen zou een morfologische panoramakaart zoals in figuur 5 ze niet veel hel- pen. Een veelgebruikt scenario zou een Cybermap zijn die werkt met een actief bewegend venster dat het gebied toont dat men op dat moment exploreert. Een dergelijk scenario ver hindert dat men erin verdwaalt. Op die manier vormen kaar ten essentiele gereedschappen voor navigatie en orientatie in Cyberspace. Hetzelfde scenario kan gebruikt worden voor de exploratie van de Information space'. Conclusie Figuur 5 - De morfologie van AlphaWorlds in verschillende Perioden. In dit artikel behandelen we drie benaderingen van Cyber space: als virtuele ruimte met een fysieke verankering, als topo- logische ruimte en als drie-dimensionale digitale ruimte die vi- sueel met onze werkelijkheid kan overeenkomen. In overeen- stemming daarmee zijn er drie soorten Cybermaps van elk van de aangegeven aspecten. Een belangrijke uitdaging voor on- derzoek vormt de analyse van de complexe topologische struc- tuur, en het monitoren van het groeimechanisme ervan, dat meer lijkt op een zichzelf organiserend verschijnsel. Wat dat betreft zijn Cybermaps zeer belangrijke gereedschappen voor de waarneming en het begrip van Cyberspace, omdat ze hel- pen om de verborgen structuren en patronen zowel in de ruimte- als tijdsdimensies zichtbaar en inzichtelijk te maken. De traditionele kartografie wordt geconfronteerd met een gro- te uitdaging, zowel door de impact van de iT-technologie op de traditionele kaartproductie en de noodzaak om de iT-ruim- te - Cyberspace - te visualiseren. Er is aangetoond dat de visu- alisatietechnieken dezelfde impact hebben op zowel de geogra- fische ruimte als op Cyberspace. Noot Een eerdere versie van dit artikel werd gepre- senteerd op de 19c Internationale Kartografi- sche Conferentie, die gehouden werd van 14- 21 augustus 1999 in Ottawa. Figuur 5 werd vervaardigd door Greg Roelofs en Pieter van der Meulen, en is auteursrechtelijk eigendom van Philips Research Silicon Valley. Deze versie van het artikel is ontleend aan het Car- tographic Journal vol 37-2, December 2000. De British Cartographic Society (bcs) heeft het Copyright, en het artikel wordt hier gere- produceerd met dank aan de bcs. Literatuur Acredolo, L.P. (1981), Small-and large- scale spatial concepts in infancy and childhood. In: Liben, L.S., A.H. Pat- 10

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Kartografisch Tijdschrift | 2001 | | pagina 16