KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
200I-XXVII-3
mogelijkheid om de route te mailen of te faxen naar anderen,
zodat ze bij het eerstvolgende bezoek zonder te verdwalen bij je
aankomen. Veel routeplanners verschaffen allerlei praktische en
onpraktische informatie over attracties, hotels, restaurants en
andere points of interest die de route omringen. Soms is het
zelfs mogelijk om online alvast een hotelkamer te reserveren!
Aanbevelingen op basis van de wensen en verwach-
tingen van (potentiele) routeplannergebruikers
Routeplanners worden er door de gebruikers vaak direct op af-
gerekend als ze een locatie niet kunnen vinden of een onlogi-
sche route voorgeschoteld krijgen. Het is daarom belangrijk
dat de database zo volledig, nauwkeurig en actueel mogelijk is.
Routeplanners op cd-rom verouderen, maar het internet biedt
mogelijkheden om deze te updaten. Hier wordt echter nog
geen gebruik van gemaakt. Routeplanners op internet kunnen
in principe altijd bijgewerkt worden. De realiteit is echter dat
dit slechts enkele keren per jaar gebeurt, namelijk nadat de le-
veranciers van de locatie- en wegendata een update uitbrengen.
De interfaces van routeplanners verschillen sterk. Veel begin
nende gebruikers geven aan dat het bij routeplanners op cd-
rom even wennen is om de weg te vinden tussen de veelheid
aan vensters. Veel routeplanners op cd-rom hebben namelijk
voor elk onderdeel, zoals de locatie-invoer, het wijzigen van de
instellingen, het routekaartje en de routebeschrijving, aparte
vensters die in een willekeurige volgorde geopend kunnen wor
den. Op internet volgen de vensters elkaar in een logische volg
orde op. Eerst verschijnen de vensters voor de invoer van de lo-
caties en de route-instellingen, en uiteindelijk pas de vensters
met het routekaartje en de routebeschrijving. Een goede help-
functie en duidelijke instructies kunnen de routeplannergebrui-
ker bijstaan bij elk onderdeel van het routeplanningsproces.
Bij enkele routeplanners kan het invoeren van de locaties Pro
blemen opleveren. Een routeplanner moet dan aan kunnen ge
ven waarom een locatie niet gevonden wordt en eventueel al-
ternatieven aandragen waarvan de naam lijkt op hetgeen de
gebruiker heeff ingevoerd. Veel gebruikers geven aan dat rou
teplanners de mogelijkheid moeten bieden om tussenlocaties
en passeerlocaties van elkaar te scheiden. Het verschil tussen
beide locaties is dat gebruikers tussenlocaties daadwerkelijk
willen bezoeken en passeerlocaties niet.
Zakelijke routeplannergebruikers plannen in het algemeen snel
een route. De eindlocatie is voor hen doorgaans belangrijker
dan de route er naartoe. Toeristische routeplannergebruikers
nemen meer tijd voor het plannen van de route en besteden
meer aandacht aan de route op zieh. Om beide gebruikers-
groepen in hun wensen te voorzien moet een routeplanner de
mogelijkheden bieden om een route naar wens aan te passen,
maar de gebruiker niet verplichten om daar gebruik van te ma-
ken. Op basis van standaardinstellingen moet snel een logische
route berekend kunnen worden tussen de ingevoerde locaties.
Het zijn 00k vooral de zakelijke routeplannergebruikers (37%,
tegenover 24% van de toeristische gebruikers), die het belang
rijk vinden dat actuele verkeersinformatie bij de routebereke-
ning wordt betrokken. Thans beschikt slechts een routeplan
ner over deze mogelijkheid. Er is nog geen enkele routeplanner
die dienstregelingen van veerdiensten en het openbaar vervoer
bij de routeberekening kan betrekken. Dat laatste komt goed
van pas bij parkeer-en-reissituaties.
Aan het routekaartje en de routebeschrijving kan volgens de
(potentiele) gebruikers nog veel verbeterd worden. Zoom- en
scrollmogelijkheden zijn bij veel routeplanners nog te beperkt
om (delen van) de route duidelijk in beeld te krijgen. Daar-
naast ontbreken veelal de mogelijkheden om aan te geven wel
ke dementen op het kaartje gepresenteerd moeten worden en
hoe deze het beste weergegeven kunnen worden. Vrijwel alle
routekaartjes worden met het noorden naar boven afgebeeld.
Het is echter 00k mogelijk om de kaartjes zodanig te tonen dat
de eindlocatie boven wordt afgebeeld en de beginlocatie on-
der. Deze mogelijkheid wordt slechts sporadisch aangeboden.
In het verlengde hiervan ligt de weergave van de route als een
rechte lijn tussen de begin- en de eindlocatie, in de vorm van
een strippenkaart. Slechts enkele routeplanners geven herken-
ningspunten weer op het kaartje, zoals opvallende gebouwen,
benzinestations en rustplaatsen. Bijna de helft van de gebrui
kers (48%) geeft aan dat de weergave van herkenningspunten
op het kaartje onderweg goed van pas komt. Een minderheid
van de gebruikers geeft aan behoefte te hebben aan een legen-
da (32%), een schaalaanduiding (26%) en een noordpijl
(28%). Blijkbaar spreken de kaartjes volgens de meerderheid
van de gebruikers voor zieh.
Ook het aangeven van herkenningspunten in de routebeschrij
ving wordt door bijna de helft van de gebruikers (44%) op
prijs gesteld. Wegnummers en afslagnummers ontbreken re-
gelmatig, terwijl ze volgens de meeste gebruikers onmisbaar
zijn bij het afleggen van de route. Het begin van de routebe
schrijving kan daarentegen in veel gevallen weggelaten wor
den. Daarmee zijn de gebruikers doorgaans immers goed be-
kend. Veel gebruikers vinden het belangrijk om de lengte en
de inhoud van de routebeschrijving aan te kunnen passen om
deze beter hanteerbaar te maken voor gebruik onderweg.
Detailkaartjes blijken erg handig te zijn om de instructies van
de routebeschrijving te verduidelijken. Bij de huidige route
planners is het echter niet mogelijk om zelf aan te geven bij
welke instruetie een detailkaartje getoond moet worden. Het is
6f in het geheel geen detailkaartjes, öf bij elke instruetie een
detailkaartje.
Het is handig als de voorkeursinstellingen, zoals het snelheids-
profiel, de vervoermiddelinstellingen en de kostenspecificaties,
opgeslagen kunnen worden, zodat ze bij de volgende keren dat
de routeplanner wordt geraadpleegd al naar wens ingesteld
zijn. Locaties die veelvuldig worden ingevoerd, zoals het
woon- en werkadres en de adressen van familie en vrienden,
kunnen bij enkele routeplanners worden vastgelegd en opge
slagen. Op deze manier hoeven de instellingen en de adressen
niet steeds opnieuw ingevoerd te worden.
Een ruime meerderheid van de routeplannergebruikers (82%)
geeft aan de route te printen voor gebruik onderweg. Heiaas
beschikken de meeste routeplanners niet over mogelijkheden
om de printweergave van het routekaartje en de routebeschrij
ving aan te passen. Deze mogelijkheden worden door de ge
bruikers zeer op prijs gesteld. gps is een overbodige luxe bij
routeplanners. Het is alleen handig bij gebruik in de auto,
waar routeplanners niet geschikt voor zijn aangezien ze voor
het gebruik afhankelijk zijn van een Computer. Navigatiesyste-
men zijn daarentegen wel geschikt voor gebruik in de auto.
19
