De Internet Atlas van Nederland
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
A. van den ßoogert
ARTIKEL
gebruik van geografische informatie, atlaskartografie, praktijk
use of geographical Information, atlas cartography, applications
utilisation de l'information geographique, cartographie d'atlas, applications
TREFWOORDEN
KEYWORDS
MOTS-CLES
In juli 2000 is de Website de 'Internet
atlas van Nederland' http://www.atlas-
vannederland.nl) gelanceerd. Op deze
site zijn talloze links te vinden naar
vrijelijk beschikbare ruimtelijke infor
matie.
Dit artikel gaat in op de achtergrond,
doelstelling en vormgeving van deze at
las.
Achtergrond
Zoals bekend verondersteld mag wor
den, verscheen het laatste deel van de
tweede editie van de Atlas van Neder
land, uitgegeven door de Stichting We-
tenschappelijke Atlas van Nederland, in
1990. Inmiddels is deze uitgave 00k via
internet te raadplegen op http://avn.geog.
uu. nl/welkom. html.
Het idee van een nationale atlas heeft bij
velen tot de verbeelding gesproken. Zo
00k bij de auteur van dit artikel. In 1994
leidde dit tot een poging om in opdracht
van de Stichting Wetenschappelijke At
las van Nederland mee te helpen bij de
productie van een nieuwe, digitale edi
tie. Heiaas liep dit om verschillende re-
denen op niets uit. Maar iets van de
ideeen die hieraan ten grondslag hebben
gelegen is in de loop der jaren blijven
bestaan.
De algemene definitie van een atlas vol-
gens F.J. Ormeling is een systematische en
coherente verzameling van geografische ge-
gevens in analoge of digitale vorm, welke
een specifiek gebied dan wel een ofmeerde-
re thema's weergeven, uitgaande van een
bepaalde doelstelling of verhaal, in combi-
natie met gereedschappen voor navigatie,
het terugvinden van gegevens, analyse en
weergave [Ormeling, 1999], Een nationa-
Drs. A. van den ßoogert
is in 1984 afgestudeerd
als kartograaf in Utrecht
en is werkzaam als
GIS Consultant bij
Realworld 00 Systems,
Bisschop Zwijsenplein 31,
5262 JL Vught.
Figuur 1 - Logo
Internet Atlas van
Nederland.
le atlas brengt de geografie van een land in beeld waarbij de
vergelijking tussen verschillende thema's voorop Staat. Met de
thans beschikbare middelen kan een atlas die de geografie van
een land beschrijft op een unieke wijze worden gerealiseerd. Er
bestaat onverminderd behoefte aan topografische informatie in
de vorm van kaarten en routeplanners en 00k de vraag naar
thematische informatie, met name ten behoeve van scholing
en onderwijs, lijkt niet te zijn verminderd.
Vanuit deze achtergrond en gei'nspireerd door de mogelijkhe-
den van het internet is de Internet Atlas van Nederland geboren.
Internet
Hoewel het volgens sommigen al een beetje van zijn glans ver
loren heeft, Staat het internet nog steeds voor een revolutie in
de informatievoorziening. Ook de kartografie heeft zieh niet
aan die invloed kunnen onttrekken. Het boek Web Carto
graphy [Kraak Brown, 2000] geeft tezamen met de begelei-
dende Website http:llkartoweb.itc.nl/webcartographylwebbook een
goede indruk hoe het met de kartografie en internet Staat.
In dit boek wordt duidelijk dat kartografen grote nadruk leg-
gen op de techniek. Dit is begrijpelijk omdat er steeds meer en
steeds geavaneeerdere technieken worden ontwikkeld om
ruimtelijke gegevens te visualiseren op het web. Dit gaat met
een dusdanig tempo dat alleen al het bijhouden van de techni
sche ontwikkelingen een dagtaak op zieh vormt.
Maar wellicht de meest ingrijpende verandering is wel het feit
dat sinds de introduetie van het World Wide Web nagenoeg
iedereen in Staat is om een haast ongelimiteerd publiek te be-
reiken zonder hoge kosten voor marketing, distributie en pro
ductie. Deze omwenteling is dan ook te vergelijken met de uit-
vinding van de boekdrukkunst.
Vooral dit laagdrempelige en 'democratische' karakter van het
internet vormde een belangrijke bron van inspiratie voor de
Internet Atlas van Nederland.
Informatie
Bepaalde gegevens, vooral datgene wat verzameld wordt door
(semi-)overheidsinstellingen, moeten in principe tegen de
kostprijs van de verstrekking geleverd worden. Dat is in ieder
21
