Nederlands plansysteem functioneert beter
met uitwisselbare ruimtelijke plannen
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
ARTIKEL
C/i. Lammerts
gebruik van geografische informatie, planningskartografie, achtergronden
use of geographical Information, regional planning cartography, background
utilisation de l'information geographique, cartographie d'amenagement du territoire, information de reference
TREFWOORDEN
KEYWORDS
mots-cl£s
'Overheid: maak burger vertrouwd met
nieuwe media!' 'Democratie online' 'E-
loket voordelig voor burger en over-
heid' 'Hoe lang duurt het nog voordat
de Nederlandse burger digitaal kan
stemmen? 'Nederland wordt geodata-
land!' 'Ministers geloven in internet!'
Wanneer het aan de overheid ligt kun-
nen de digitale ontwikkelingen niet snel
genoeg gaan en lijkt ict een absolute
must binnen ons Nederlandse bestuurs-
systeem. De aandacht (zeker volgens de
media) lijkt primair uit te gaan naar de
beschikbaarheid van gegevens voor de
burger. En dat terwijl de digitale revo-
lutie eerst binnen de overheidsinstanties
huishoudt en men daar voor vele vragen
en onduidelijkheden Staat, alvorens de
burger goed te kunnen bedienen.
Het Ministerie van vrom is vorig jaar
begonnen met het project Digitaal Uit
wisselbare Ruimtelijke Plannen. Dit
project is gericht op het stimuleren van
de uitwisseling van ruimtelijke plange-
gevens binnen en tussen de verschillen-
de overheidslagen. Aandacht dus voor
het interne proces bij de overheid!
Nederland kent een intensieve commu-
nicatie Over de beleidsvoornemens voor
de ruimte. Het rijk formuleert beleids
voornemens voor een periode van ruim
20 jaar waarmee een kader wordt ge-
schetst voor het provinciaal en gemeen-
telijk beleid. Dit jaar is deel i van de
Vijfde Nota op de Ruimtelijke Ordening
gepresenteerd, waarin de voornemens
voor de körnende 20 jaar, (met een
doorkijk naar 2030) zijn beschreven. In
deel 3 vindt de nadere uitwerking plaats
welke resulteert in de vaststelling van de
nota in de eerste helft van het volgende
Christine Lammerts is
sinds april 2000 vanuit
Grontmij Advies en
Techniek, Zuid Holland
(Coenecoop 55,
2740 AD Waddinxveen)
gedetacheerd bij het
project Digitaal Uitwissel
bare Ruimtelijke Plannen;
een project van de
Rijksplanologische Dienst
van het Ministerie van
VROM.
[t] 0182-625500
070-3393300.
jaar, deel 4. Ook de provincie en gemeenten formuleren be
leid. De provincie doet dit binnen het streekplan en het pro
vinciaal omgevingsplan, gemeenten leggen hun plannen voor
het grondgebied vast in het bestemmingsplan. Het beleid dat
door de verschillende overheden wordt vastgesteld wordt aan
elkaar getoetst. Telkens weer blijkt echter dat informatie en -
waar de voornemens grafisch weer te geven zijn - het kaartma-
teriaal, niet op elkaar aansluit. Dat geeft misverstanden en gaat
ten koste van de doorwerking van het overheidsbeleid. Omge-
keerd is eenduidigheid in de uitwisseling van informatie van
belang voor de effectmeting (monitoring) en handhaving van
het beleid, denk hierbij aan de rampen van het afgelopen jaar
welke plaatsvonden in Volendam en Enschede.
Wat moet er gebeuren?
Het is de bedoeling dat beleidsvoornemens beter op elkaar
worden afgestemd, zodanig dat gemeenten, provincies en het
rijk van elkaar begrijpen hoe, en op welke wijze beleid wordt
vormgegeven. Door plannen digitaal op te gaan stellen, met
het doel de inhoudelijke informatie uit te wisselen wordt dit
doel bereikt. Daarmee krijgen uiteindelijk ook burgers en be-
drijven beter zieht op de mogelijkheden en de belemmeringen
die de overheid biedt of van plan is vast te stellen. Om dit te
bereiken moeten afspraken worden gemaakt; afspraken op di
verse vlakken (inhoudelijk en technisch), op maar ook tussen
de verschillende bestuursniveaus. Deze vernieuwende aanpak
vereist een verandering in de denktrant (in termen van de re-
alisatie van een transparanter beleid waarmee we over grenzen
heen kijken) en in de huidige werkwijze. Dit artikel gaat in op
de technische aspecten binnen het proces.
Over welke informatie gaat het nu?
Zoals hierboven beschreven, staan we in Nederland voor een
grote opgave wanneer gebruik gemaakt gaat worden van de
nieuwste digitale technieken om het planproces te verbeteren.
Momenteel worden plannen opgesteld waarbij binnen de
plankaart beleidspunten ruimtelijk worden gevisualiseerd. De
kaart en de planteksten worden ter inzage gelegd voor de in-
spraak aan burgers, en voor de plantoetsing gestuurd aan de
25
