Uitvoer van digitale kaartbestanden naar
beeldscherm en papier
Deel Iwat er aan vooraf gaat...
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
KERNKATERN 17
W. Feringa
Murphy's law:
"Anything that can go wrong will go wrong"
Niet dat ik de leeftijd heb bereikt waar-
bij alles om me heen gespiegeld moet
worden aan vergelijkbare elementen uit
het verleden en het verleden er eigenlijk
altijd beter van af komt, maar toch
De analoge kaartproductie had een aan-
tal zekerheden, waarvan voorspelbaar-
heid van het eindresultaat er eentje was.
Lijndiktes, tinten, rasters, kleuren, tekst,
het kwam uiteindelijk allemaal zo van
de pers als bedoeld.
En nu? De kaart wordt volledig gemaakt
op de pc, waarbij veel van de taken 'on-
derhuids' worden afgewerkt. Dat wat
zichtbaar is voor de gebruiker via het
beeldscherm is visueel vaak niet hetzelf-
de als het geprinte of gedrukte eindre
sultaat op papier.
Bij uitvoer van digitale kaartbestanden
naar beeldscherm en papier denk je aan
de laatste stap in het huidige kaartpro-
ductieproces. AI het werk van digitalise-
ren en visualiseren is achter de rüg, er
moet uiteindelijk nog een afdruk ge
maakt worden. De teleurstelling en het
onbegrip is vaak groot als blijkt dat het
eindproduct nogal afwijkt van het beeld
zoals dat te zien was op het beeldscherm.
Uitvoer als softcopy naar het beeld
scherm geeft vaak het gewenste resultaat,
maar ook hier zijn vaak verschillen/af-
wijkingen waarneembaar tussen de di
verse Systemen. 'Is er iets fout gegaan?'.
Het simpele antwoord is vaak: 'Nee, er
is niets fout'; er is een verschil in weerga-
ve van de brondata op de verschillende
uitvoersystemen.
Onverwachte kwaliteit van eindresulta-
ten kunnen eenvoudig worden voorko-
men door hier in het productieproces re-
kening mee te houden.
Wim Feringa is medewer-
ker bij de divisie
Geoinformatica,
Kartografie en Visualisatie
van het ITC, Postbus 6,
7500 AA Enschede, [e]
feringa@itc.nl.
Werkwijze
Vaak is bij aanvang van een klus al duidelijk wat het eindpro
duct moet zijn; er wordt niet zomaar iets gemaakt. De kwali-
tietsnormen liggen vast. Wordt daar niet aan voldaan dan
krijgt men te maken met een ontevreden klant. Deze kwali-
teitsnormen worden in een ideale omstandigheid met de klant
opgesteld.
Om te zorgen dat uiteindelijk de kwaliteitsnormen gehaald
worden moet er gestructureerd gewerkt worden. Werk niet ad-
hoc, los problemen niet op op het moment dat ze opduiken,
maar zorg dat er zoveel mogelijk voor alle problemen van te
voren oplossingen gevonden zijn. Stel specificaties op, maak
stijlkaarten en kleurkaarten en werk volgens een van te voren
vastgestelde productielijn. Dit is niet echt moeilijk, maar kost
alleen wat tijd en een financiele investering (eenmalig). Hier-
onder is in een 'Plan van aanpak' beschreven op welke wijze
dit te bewerkstelligen is.
Plan van aanpak
Stap i, papier of beeldscherm
ia In geval van een hard-copy vaststellen wat oplage, formaat,
papiersoort en afwerking is. In het onderdeel Opzetten van
kwaliteitsspecificaties wordt verder ingegaan op dit onder
deel.
tb Hieruit volgt logischer wijze een keuze voor een type uit
voer, welke grotendeels verantwoordelijk is voor de uitein-
delijke kwaliteit (zie figuur i). In het Schema wordt een ver
band gelegd tussen enerzijds formaat en technologie (niet
elke printer/pers kan alle formaten verwerken) en ander-
zijds tussen oplage en technologie (waar bij offset de kost-
prijs per afdruk sterk vermindert naarmate de oplage toe-
neemt blijft bij andere technologieen, zoals bijvoorbeeld
kopieren, de stuksprijs nagenoeg constant). Op de laatste
pagina van dit kernkatern ga ik verder in op de manier om
tot een goede keuze van soort uitvoer te komen.
Figuur i moet op de volgende wijze gelezen worden: Bij de pa-
pierformaten (in het Schema links) wordt uitgegaan van vier
verschillende categorieen (klein, midden, groot en extreem).
65
