Het Cambodian Genocide Programma
The Cambodian
Genocide Program
De 'Killing Fields' in kaart gebracht
44
ARTIKEL
J. Kuipers
200I-XXV1I-3
gebruik van geografische informatie, digitale kartografie, onderzoek
use of geographical information, digital cartography, research
utilisation de rinformation geographique, cartographie numerique, recherche
TREFWOORDEN
KEYWORDS
MOTS-CL^S
Tussen 1975 en 1979 zijn in Cambodja tenminste 1,7 miljoen
mensen op een onnatuurlijke wijze om het leven gekomen tij-
dens het bloedige bewind van de Rode Khmer [Kiernan,
1996]. Het Cambodian Genocide Programma probeert de ge-
beurtenissen uit deze periode zorgvuldig en systematisch te
reconstrueren. Een belangrijk onderdeel hiervan is het verza-
melen, analyseren en presenteren van geografische informatie.
Inleiding
Na een lange burgeroorlog kwam de Rode Khmer op 17 april
1975 aan de macht. Na een bewind van bijna vier jaar werden
ze in januari 1979 door een Vietnamees invasieleger omverge-
worpen en verdreven. In Cambodja werd vervolgens door de
Vietnamezen een marionettenregime gei'nstalleerd. Hierna
heeft de Rode Khmer het land nog bijna twee decennia lang
geterroriseerd vanuit een laatste bolwerk aan de grens met
Thailand. Pas na het overlopen van voormalig 'Kameraad
N0.3' Ieng Sary in 1996, het overlijden van Pol Pot in 1998 en
de gevangenname van generaal Ta Mok in 1999 nam de in-
vloed van de Rode Khmer af.
Toch is er tot op heden nog geen enkel lid van de Rode Khmer
voor zijn of haar daden voor een rechter versehenen of veroor-
deeld. Er zijn echter steeds meer Signalen die duiden op een in-
ternationaal tribunaal voor de Rode Khmer. In januari van dit
jaar is er in het Cambodjaanse parlement zelfs een wet aangeno-
men die instemt met een tribunaal.
Door verschillende nationale en internationale instellingen
wordt al geruime tijd gepleit voor de komst van een dergelijk
tribunaal dat de schuld of onschuld moet aantonen van de lei
ders van de Rode Khmer en hen indien schuldig veroordelen.
Zoals bij elke rechtszaak is bewijslast van cruciaal belang. De
daden van de Rode Khmer waren lange tijd echter niet of nau-
welijks gedocumenteerd. Mede hierom is er in 1994, op initia-
tief van het Bureau of East Asia and the Pacific, US Depart
ment of State, gestart met het Cambodian Genocide Program
ma. Het programma wordt geleid door Yale University in
samenwerking met de University of New South Wales in Aus-
tralie. Het doel van deze organisatie is drieledig [Cambodian
Genocide Program, 2000]:
Jasper Kuipers is als vrij-
williger betrokken bij het
Cambodian Genocide
Programma
(www.yale.edu/cgp).
Oude Arnhemseweg 120,
3702 BH Zeist,
[e]
j.kuipers@sbb.agro.nl.
het verzamelen en bestuderen van alle
bestaande informatie over deze perio
de uit de Cambodjaanse geschiedenis;
deze informatie beschikbaar stellen
aan een tribunaal dat de Cambodjaan
se oorlogscriminelen wil berechten;
een kritisch, analytisch begrip van ge
nocide verkrijgen dat gebruikt kan
worden om overal ter wereld politiek
geweld tegen bevolkingsgroepen te
voorkomen.
Documentatie
Het Cambodian Genocide Programma
probeert zoveel mogelijk relevante gege-
vens te verzamelen die betrekking heb-
ben op de misdaden van de Rode
Khmer. Om deze gegevens wijd te ver-
spreiden worden een aantal ervan op het
internet gezet. Naast het geven van be-
kendheid hieraan wordt dit 00k gedaan
om aanvullingen te verkrijgen op bepaal-
de gegevens. Behalve algemene docu-
menten en foto's zijn er op het internet
op dit moment vier databases te raadple-
gen:
Een fotodatabase met ruim 5.000 op-
names van gevangenen uit de beruchte
Tuol Sleng gevangenis. Deze foto's
zijn genomen voordat de gevangenen
werden ondervraagd. Er kan via ver-
Figuur 1 - Logo van
het Cambodian Ge
nocide Programma.