KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
grafische informatiesystemen en Work
flow management zijn de belangrijke in-
teressegebieden gebleven. De beurs is zo-
wel door bezoekers als door exposanten
gewaardeerd met een 7,2. Alle reden tot
tevredenheid.
R.B.M. ten Kroode
n etwerk
Postcodelocaties
Bridgis heeft onlangs de klassieke 6ppc-
polygonen op een aantal belangrijke
punten verbeterd. Werden de grenzen
van de polygonen voorheen vrij wille-
keurig gevormd door een constructie
van middelloodbjnen, de nieuwe postco-
devlakken van Bridgis volgen waar mo-
gelijk het Nederlandse wegennetwerk.
Het resultaat van deze aanpak is dat op
een kaart geprojecteerde postcodevlak-
ken er niet langer uitzien als een wille-
keurige lappendeken. De postcodevlak-
ken van Bridgis voegen zieh naadloos
naar de onderliggende kaart, wat het
overzicht duidelijk ten goede komt.
Van elk nieuw gevormd postcodevlak is
het absolute midden bepaald. Het pro-
bleem van postcodecoördinaten die bui-
ten het werkelijke postcodegebied lig-
gen, behoort tot het verleden. De unieke
vlakken en bijbehorende centroiden vor-
men samen een nieuw produet, de zoge-
noemde postcodelocaties.
De grenzen van de postcodelocaties wor
den 00k afgestemd op het wegennetwerk
van Tele Atlas. Een goede reden voor
Bridgis en Tele Atlas om een partnership
aan te gaan. Bridgis en Tele Atlas gaan
het nieuwe bestand postcodelocaties zelf
en via hun Value Added Resellers distri-
bueren.
Gei'nteresseerden kunnen voor meer in-
formatie contact opnemen met Bridgis
(Cees Guikers, [t] 0344-636242) of Tele-
Atlas (Jaap Verhoef, [t] 073-6402140).
verslagen
Verslag Studiedag 'Het kaart-
boek geopend', Delft, 3 april 2001
Historische kartografie en historische
geografie hebben ontegenzeggelijk met
elkaar te maken. Op diverse terreinen
komt er dan 00k samenwerking tussen
de twee vakgebieden op gang. De studie
dag van de NVK-werkgroep voor de Ge-
schiedenis van de Kartografie, Het kaart-
boek geopend, is een van de resultaten van
deze samenwerking. De gastheer tijdens
deze dag, dinsdag 3 april 2001, was het
Hoogheemraadschap Delfland te Delft.
Kaartboeken staan de laatste tijd in de
belangstelling door het onderzoek dat
aan de Universiteit Utrecht naar deze
historische bron wordt uitgevoerd.
De dag begon met een welkomstwoord
door prof.dr. G. Schilder, de voorzitter
van de werkgroep. Vervolgens ging dag-
voorzitter prof.drs. J.A.J. Vervloet tij
dens zijn inleiding in op een studiedag
die hij in zijn studententijd had georga-
niseerd en waarbij verrassende inzichten
naar voren zijn gekomen. Hij sprak de
hoop uit dat dit 00k nu het geval zal
zijn.
De eerste spreker was Martijn Storms.
Hij is een van de Studenten aan de Uni
versiteit Utrecht die zieh met het kaart-
boekenonderzoek bezighoudt. Hij begon
met een definiering van de begrippen
'kaartboek' en 'prekadastrale bron'. Ver
volgens ging hij in op een van de onder-
delen van het onderzoek, te weten een
inventarisatie naar kaartboeken in Ne-
derland.
Vervolgens kwam Elger Heere aan het
woord. Ook hij is als Student betrokken
bij het onderzoek naar kaartboeken. In
zijn lezing werd een database gepresen-
teerd waarin de kaartboeken beschreven
kunnen worden. De database is opgezet
in het programma Access, dat standaard
in MS Office zit. Zowel het kaartboek
als geheel, als de afzonderlijke kaarten in
het kaartboek worden beschreven in de
database. Heere en Storms waren tevens
de Organisatoren van deze studiedag.
De derde spreker was dr. J. Renes, do-
cent Historische Geografie aan de Uni
versiteit Utrecht. In zijn lezing stond het
belang van manuscriptkaarten voor his-
torisch-geografisch onderzoek centraal.
Hij ging wat dieper in op de bronnen-
kritiek. Aan de hand van enkele voor-
beelden uit kaartboeken toonde hij aan
dat het gebruik van deze bronnen kan
leiden tot oplossingen bij historisch-geo-
grafisch onderzoek.
Een onderwerp van geheel andere orde
werd aangesneden door de heren O. Za-
man en J. van Velzen. De heer Zaman is
werkzaam bij het bedrijf Pictura Imagi-
nis. Dit bedrijf verzorgt de ontsluiting
van archiefstukken in Noord-Holland
via internet. De resultaten hiervan zijn
te vinden op www.beeldbank-nh.nl. Hij
legde uit hoe het scannen van de archief
stukken in zijn werk gaat en hoe de
scans vervolgens beheerd worden. De
heer Van Velzen is medewerker bij Ten-
sing-SKS. Dit bedrijf houdt zieh bezig
met het koppelen van coördinaten aan
de gescande oude kaarten, waardoor
koppeling met moderne kaarten moge-
lijk wordt. De heer Van Velzen toonde
een voorbeeld waarbij een plattegrond
van Hoorn, van Blaeu, wordt ingepast in
een moderne kaart.
2001-XXV11-3
De heer H.C. Pouls ging in op het be-
grip 'landmeter'. Vervolgens gaf hij een
overzicht van de ontwikkelingen binnen
de landmeetkunde. Hij legde daarbij de
nadruk op de beperkingen die de manu
scriptkaarten hebben wat betreff de
nauwkeurigheid. Hij wees de historisch
onderzoekers erop dat hier rekening mee
moet worden gehouden.
De uitgebreide lunch werd genoten in
de Albrechthal, de oude ontvangstkamer
van de hoogheemraden. Aan de wanden
van deze prachtige stijlkamer hingen
oude kaarten van aangrenzende hoog-
heemraadschappen. Zowel de lunch als
de kaarten waren aan het ruim opgeko-
men publiek goed besteed.
Na de lunch kwam drs. A.P. de Klerk
aan het woord. Hij is als consulent re
gionale geschiedbeoefening verbonden
aan het Zeeuws Archief. Hij scheen een
licht op de verschillende soorten kaart
boeken die betrekking hebben op Zee-
land. Hij onderscheidde tiendkaartboe-
ken, bedrijfskaartboeken en kaartboeken
als onderdeel van zogenaamde overlo-
pers. Aan de hand van voorbeelden ver-
duidelijkte hij de verschillende typen.
De Klerk legde vervolgens de nadruk op
het belang die deze bronnen speien bij
het behoud van het cultuurlandschap.
Er is de laatste tijd weliswaar meer aan-
dacht voor het behoud van cultuurland-
schappen, maar toch worden ze nog
steeds bedreigd.
De laatste lezing werd verzorgd door
G.J. Klapwijk, de archivaris van het
Hoogheemraadschap van Delfland. Als
gastheer vertelde hij een en ander over
de taken van het hoogheemraadschap en
de ontwikkeling van deze instelling in de
loop der eeuwen. Aan de hand van ma
nuscriptkaarten uit het archief werden
de diverse funeties van het hoogheem
raadschap belicht.
Het gedeelte met lezingen werd afgeslo-
ten met een forum, waarbij discussie
ontstond over de thema's die in de lezin
gen de revue zijn gepasseerd. Zowel de
voorzitter als mensen uit het publiek
kwamen met kritische vragen en opmer-
kingen. Een van de belangrijkste discus-
siepunten betrof de definiering van het
begrip 'kaartboek'. Welke bronnen deelt
men in bij kaartboeken en worden nog
meegenomen in het onderzoek? Een de-
finitieve formulering en afbakening is
nog uitgebleven.
Nadat de voorzitter het forum had af-
gesloten, waarmee een einde kwam aan
het officiele programma, reikte prof.dr.
69