ItT 36 KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT (National Bureau of Standards/Inter-Society Color Council) heeft een kleurbenamingsysteem gemaakt met veel overeen- komsten met Munsell [url 7] Variaties op de wiskundige benadering van Ostwald lenen zieh uitstekend voor computergebruik, met een groot verschil: Ost wald gebruikte mengkleuren, de Computer gebruikt rgb op het scherm en cmyk voor kleurenprinters. Een aantal kleurmo- dellen is gebaseerd op het additieve mengen van rgb. De be- kendste zijn het HLS-systeem (hue, luminance, Saturation) en het Hsv-systeem (hue, Saturation, value). Beide Systemen zijn in leite transformaties van de kleurenkubus. Het HLS-systeem Figuur j - Numeriek oplopende Web Safe kleuren. 2001-XXV11-4 1.0 twit groen 120° geel A io.5 A cyaan r j rood 0° blauw 240° magenta 0.0 zwart groen 120' magenta Figuur Ii - De FILS- en HSV- Systemen. Figuur 8 - De kleur- lijkt met een dubbele kegel het meest op Ostwald, het Hsv-sys- lagen binnen de ku- teem is een enkele kegel (figuur u). Deze Systemen worden bus; de grijsschaal is vaak gebruikt bij interactieve kleurenselectie in soffwarepak- Figuur 7 - Buitenkant van een kleurenkubus, in 6 stappen verdeeld. ketten. Een probleem is echter dat ver- schillende wiskundige formules worden gebruikt voor het transformeren van de kubus naar de kegelvorm. Daardoor zijn de coördinaten van een kleur in een sys- teem niet direct bruikbaar in een ander systeem; ze moeten eerst via rgb vertaald worden. De Systemen voor het ordenen of mo delleren van kleuren die hier tot nu toe zijn behandeld, zijn allemaal gebaseerd op kleuren die haalbaar zijn met pig- menten. Dit geldt voor drukkleuren en ook voor kleuren op monitoren en lcd- schermen. Niet alle kleuren zijn echter haalbaar met elk medium, voorai voor de zeer verzadigde kleuren zijn er ver- schillen. De kleuren die wel haalbaar zijn vallen binnen het kleurbereik ('ga- mut') van het medium. Voor het verge- lijken van de kleurbereiken van de ver schallende media hebben we een kleur- systeem nodig waarin alle denkbare kleuren geplot kunnen worden. De cie (Commission Internationale d'Eclairage) heeft verschallende Systemen gecreeerd die daaraan voldoen. De ciE-kleuren- driehoek van 1931 [url 8] is gebaseerd op de relatieve hoeveelheid (xyz) denk beeidige primaire kleuren (xyz), afgeleid van rgb. Aangezien x+y+z 1 is, is het plotten van twee van de coördinaten (x en y) voldoende (figuur 12). Het hoef-

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Kartografisch Tijdschrift | 2001 | | pagina 42