ItT
36
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
(National Bureau of Standards/Inter-Society Color Council)
heeft een kleurbenamingsysteem gemaakt met veel overeen-
komsten met Munsell [url 7]
Variaties op de wiskundige benadering van Ostwald lenen zieh
uitstekend voor computergebruik, met een groot verschil: Ost
wald gebruikte mengkleuren, de Computer gebruikt rgb op
het scherm en cmyk voor kleurenprinters. Een aantal kleurmo-
dellen is gebaseerd op het additieve mengen van rgb. De be-
kendste zijn het HLS-systeem (hue, luminance, Saturation) en
het Hsv-systeem (hue, Saturation, value). Beide Systemen zijn
in leite transformaties van de kleurenkubus. Het HLS-systeem
Figuur j - Numeriek
oplopende Web Safe
kleuren.
2001-XXV11-4
1.0 twit
groen 120°
geel
A io.5 A
cyaan r
j rood 0°
blauw 240°
magenta
0.0 zwart
groen 120'
magenta
Figuur Ii -
De FILS- en HSV- Systemen.
Figuur 8 - De kleur-
lijkt met een dubbele kegel het meest op Ostwald, het Hsv-sys- lagen binnen de ku-
teem is een enkele kegel (figuur u). Deze Systemen worden bus; de grijsschaal is
vaak gebruikt bij interactieve kleurenselectie in soffwarepak-
Figuur 7 - Buitenkant van een kleurenkubus, in
6 stappen verdeeld.
ketten. Een probleem is echter dat ver-
schillende wiskundige formules worden
gebruikt voor het transformeren van de
kubus naar de kegelvorm. Daardoor zijn
de coördinaten van een kleur in een sys-
teem niet direct bruikbaar in een ander
systeem; ze moeten eerst via rgb vertaald
worden.
De Systemen voor het ordenen of mo
delleren van kleuren die hier tot nu toe
zijn behandeld, zijn allemaal gebaseerd
op kleuren die haalbaar zijn met pig-
menten. Dit geldt voor drukkleuren en
ook voor kleuren op monitoren en lcd-
schermen. Niet alle kleuren zijn echter
haalbaar met elk medium, voorai voor
de zeer verzadigde kleuren zijn er ver-
schillen. De kleuren die wel haalbaar
zijn vallen binnen het kleurbereik ('ga-
mut') van het medium. Voor het verge-
lijken van de kleurbereiken van de ver
schallende media hebben we een kleur-
systeem nodig waarin alle denkbare
kleuren geplot kunnen worden. De cie
(Commission Internationale d'Eclairage)
heeft verschallende Systemen gecreeerd
die daaraan voldoen. De ciE-kleuren-
driehoek van 1931 [url 8] is gebaseerd
op de relatieve hoeveelheid (xyz) denk
beeidige primaire kleuren (xyz), afgeleid
van rgb. Aangezien x+y+z 1 is, is het
plotten van twee van de coördinaten (x
en y) voldoende (figuur 12). Het hoef-