KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
2OOI-XXVII-4
In het onderzoek van DiBiase et al. [1992] en MacEachren
[J995] werden synchronisatie en mate van verandering ge-
noemd als dynamische variabelen. Synchronisatie is echter het re-
sultaat van manipulatie van de startpunten van verschillende
temporele animaties in weergavetijd totdat de ruimtelijk-tem-
porele patronen overeenkomen; het kan dus duidelijk worden
gezien als een effect van interactie met weergavemoment. In
beperkte mate kan dit effect worden verkregen met behulp van
een standaardoptie die mediaspelers bieden voor controle over
de weergave (een schuifbalk), maar betere controle en uitge-
breidere mogelijkheden zijn zeker gewenst [zie 00k Blok et ab,
1999]-
Voor mate van verandering is de situatie complexer:
Het is een effect dat impliciet in elke animatie zit door veran-
deringen die aanwezig zijn in de aan de animatie ten grond-
slag liggende data en keuzes die gemaakt zijn voor de vorm-
geving van de animatie.
Het kan 00k als speciaal effect worden gegenereerd door in-
terventie of interactie met de dynamische visualisatievaria-
bele duur.
Tenslotte zorgt elke verandering in een animatie voor wijzi-
ging in de mate van verandering, dus 00k interventie of in
teractie met weergavemoment, volgorde of frequentie. Dit
hangt samen met het eerder genoemde impliciete karakter
van dit effect.
Bei'nvloeding door elke mogelijke verandering in een animatie
heeft ertoe geleid om mate van verandering in dit onderzoek te
beschouwen als effect en niet als een zelfstandige dynamische
visualisatievariabele.
Dat brengt ons bij enkele potentiele problemen van het brede-
re onderzoek. De dynamische visualisatievariabelen zijn niet
onafhankelijk van de grafische variabelen en van elkaar. Ook
de effecten van hun gebruik worden niet altijd op een eendui-
dige manier veroorzaakt. Het onderzoek zal waarschijnlijk dan
ook eerder tot voorzichtige experimentele dan tot meer defini-
tieve conclusies leiden.
Noten
Dit artikel is gebaseerd op een presentatie die is gehouden tijdens de
2oe International Cartographic Conference, Beijing, China, op 10 au-
gustus 2001.
1. Voor een beschrijving van de diverse manipulaties: zie de paragraaf
Mogelijkheden voor interventie en interactie.
Literatuur
Andrienko, N., G. Andrienko P. Gatalsky (2000),
Supporting visual exploration of object movement.
Proceedings ofthe Working Conference on Advanced Visual
Interfaces AVI, Palermo, Italy. New York: acm Press,
pp. 217-220, 315.
Bertin, J. (1974), Graphische Semiologie, Diagramme, Netze,
Karte. Berlin etc.: Walter de Gruyter. Oorspronkelijk als
Semiologie graphique gepubliceerd in 1967.
Blok, C.A. (2000), Het monitoren van veranderingen: ken
merken van dynamische ruimtelijke verschijnselen voor visu-
ele exploratie. Kartografisch Tijdschrift 2000.XXVI.1, pp. 5-11.
Blok, C.A., B. Köbben, T. Cheng, A.A. Kuterema
(x999), Visualization of relationships between spatial patterns
in time by cartographic animation. Cartography and
Geographie Information Science, 26.2, pp.139-151.
DiBiase, D., A.M. MacEachren, J.B. Krygier C. Reeves
(1992), Animation and the role of map design in scientific
visualization. Cartography and Geographie Information
Systems, 19.4, pp. 201-214, 265-266.
Dorling, D. (1992), Stretching space and splicing time: from
cartographic animation to interactive visualization.
Cartography and Geographie Information Systems 19.4,
pp. 215-227, 267-270.
Evans, B.J. (1997), Dynamic display of spatial data-reliability:
does it benefit the map user? Computers Geosciences 23.4,
pp. 409-422.
Fisher, P.F. (1993), Visualizing uncertainty in soil maps by
animation. Cartographica 30.2 3, pp. 20-27.
Green, M. (1999), Toward a perceptual science of multidimen-
sional data visualization: Bertin and heyond. Http://www.ergo-
gero. com/dataviz/dvizo. html.
Harrower, M., A. MacEachren A.L. Griffin (2000),
Developing a geographic visualization tool to support earth
science learning. Cartography and Geographic Information
Science 27.4, pp. 279-293.
Hayward, S. (1984), Computers for animation. Norwich: Page
Bros Ltd.
Johnson, H. E.S. Nelson (1998), Using flow maps to
visualize time-series data: comparing the effectiveness of a
paper map series, a Computer map series, and animation.
Cartographic Perspectives 30, pp. 47-64.
Kimerling, A.J. A.R. Buckley (1997), Multisensory map-
ping exploration. Poster gepresenteerd tijdens de Annual
Meeting van de Association of American Geographers,
Boston, Massachusetts, maart 1998.
Koussoulakou, A. (1990), Computer assisted cartography for
monitoring spatio-temporal aspects of urhan airpollution. Delft:
Delft University Press.
Koussoulakou, A. M.J. Kraak (1992), Spatio-temporal
maps and cartographic communication. The Cartographic
Journal 29.2, pp. 101-108.
Kraak, M.J. (1988), Computer-assistedcartographicalthree-
dimensional imaging techniques. Delft: Delft University Press.
Kraak, M.J. A. Klomp (1996), A Classification of carto
graphic animations: towards a tool for the design of dynamic
maps in a Gis-environment. In: Ormeling, F.J., B. Köbben
R. Perez Gomez (eds.), Proceedings ofthe seminar on
teaching animated cartography, Madrid, Spain. International
Cartographic Association, pp. 29-35.
Kraak, M.J. A.M. MacEachren (1994), Visualization of
the temporal component of spatial data. In: Waugh, T.C. en
R.C. Healey (eds.), Advances in GIS researchproceedings.
Volume 1. Sixth International Symposium on Spatial Data
Handling. Edinburgh, Scotland, uk, pp. 391-409.
Krygier, J. (1994), Sound and geographic visualization. In:
MacEachren, A.M. D.R.F. Taylor (eds.), Visualization in
modern cartography. Oxford, uk: Elsevier, pp. 149-166.
MacEachren, A.M. (1995), How maps work; representation,
visualization and design. New York: The Guilford Press.
MacEachren, A.M. (2001), An evolving cognitive-semiotic
approach to geographic visualization and knowledge
construction. Information Design Journal 10.1, pp. 26-36.
MacEachren, A. M., F.P. Boscoe, D. Haug L.W. Pickle
(1998), Geographic visualization: designing manipulable
maps for exploring temporally varying georeferenced
statistics. Proceedings ofthe IEEE Information Visualization
Symposium. Research Triangle Park, North Carolina: ieee
Computer Society Press, pp. 87-94.
13