KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT 2OOI-XXVII-4 In het onderzoek van DiBiase et al. [1992] en MacEachren [J995] werden synchronisatie en mate van verandering ge- noemd als dynamische variabelen. Synchronisatie is echter het re- sultaat van manipulatie van de startpunten van verschillende temporele animaties in weergavetijd totdat de ruimtelijk-tem- porele patronen overeenkomen; het kan dus duidelijk worden gezien als een effect van interactie met weergavemoment. In beperkte mate kan dit effect worden verkregen met behulp van een standaardoptie die mediaspelers bieden voor controle over de weergave (een schuifbalk), maar betere controle en uitge- breidere mogelijkheden zijn zeker gewenst [zie 00k Blok et ab, 1999]- Voor mate van verandering is de situatie complexer: Het is een effect dat impliciet in elke animatie zit door veran- deringen die aanwezig zijn in de aan de animatie ten grond- slag liggende data en keuzes die gemaakt zijn voor de vorm- geving van de animatie. Het kan 00k als speciaal effect worden gegenereerd door in- terventie of interactie met de dynamische visualisatievaria- bele duur. Tenslotte zorgt elke verandering in een animatie voor wijzi- ging in de mate van verandering, dus 00k interventie of in teractie met weergavemoment, volgorde of frequentie. Dit hangt samen met het eerder genoemde impliciete karakter van dit effect. Bei'nvloeding door elke mogelijke verandering in een animatie heeft ertoe geleid om mate van verandering in dit onderzoek te beschouwen als effect en niet als een zelfstandige dynamische visualisatievariabele. Dat brengt ons bij enkele potentiele problemen van het brede- re onderzoek. De dynamische visualisatievariabelen zijn niet onafhankelijk van de grafische variabelen en van elkaar. Ook de effecten van hun gebruik worden niet altijd op een eendui- dige manier veroorzaakt. Het onderzoek zal waarschijnlijk dan ook eerder tot voorzichtige experimentele dan tot meer defini- tieve conclusies leiden. Noten Dit artikel is gebaseerd op een presentatie die is gehouden tijdens de 2oe International Cartographic Conference, Beijing, China, op 10 au- gustus 2001. 1. Voor een beschrijving van de diverse manipulaties: zie de paragraaf Mogelijkheden voor interventie en interactie. Literatuur Andrienko, N., G. Andrienko P. Gatalsky (2000), Supporting visual exploration of object movement. Proceedings ofthe Working Conference on Advanced Visual Interfaces AVI, Palermo, Italy. New York: acm Press, pp. 217-220, 315. Bertin, J. (1974), Graphische Semiologie, Diagramme, Netze, Karte. Berlin etc.: Walter de Gruyter. Oorspronkelijk als Semiologie graphique gepubliceerd in 1967. Blok, C.A. (2000), Het monitoren van veranderingen: ken merken van dynamische ruimtelijke verschijnselen voor visu- ele exploratie. Kartografisch Tijdschrift 2000.XXVI.1, pp. 5-11. Blok, C.A., B. Köbben, T. Cheng, A.A. Kuterema (x999), Visualization of relationships between spatial patterns in time by cartographic animation. Cartography and Geographie Information Science, 26.2, pp.139-151. DiBiase, D., A.M. MacEachren, J.B. Krygier C. Reeves (1992), Animation and the role of map design in scientific visualization. Cartography and Geographie Information Systems, 19.4, pp. 201-214, 265-266. Dorling, D. (1992), Stretching space and splicing time: from cartographic animation to interactive visualization. Cartography and Geographie Information Systems 19.4, pp. 215-227, 267-270. Evans, B.J. (1997), Dynamic display of spatial data-reliability: does it benefit the map user? Computers Geosciences 23.4, pp. 409-422. Fisher, P.F. (1993), Visualizing uncertainty in soil maps by animation. Cartographica 30.2 3, pp. 20-27. Green, M. (1999), Toward a perceptual science of multidimen- sional data visualization: Bertin and heyond. Http://www.ergo- gero. com/dataviz/dvizo. html. Harrower, M., A. MacEachren A.L. Griffin (2000), Developing a geographic visualization tool to support earth science learning. Cartography and Geographic Information Science 27.4, pp. 279-293. Hayward, S. (1984), Computers for animation. Norwich: Page Bros Ltd. Johnson, H. E.S. Nelson (1998), Using flow maps to visualize time-series data: comparing the effectiveness of a paper map series, a Computer map series, and animation. Cartographic Perspectives 30, pp. 47-64. Kimerling, A.J. A.R. Buckley (1997), Multisensory map- ping exploration. Poster gepresenteerd tijdens de Annual Meeting van de Association of American Geographers, Boston, Massachusetts, maart 1998. Koussoulakou, A. (1990), Computer assisted cartography for monitoring spatio-temporal aspects of urhan airpollution. Delft: Delft University Press. Koussoulakou, A. M.J. Kraak (1992), Spatio-temporal maps and cartographic communication. The Cartographic Journal 29.2, pp. 101-108. Kraak, M.J. (1988), Computer-assistedcartographicalthree- dimensional imaging techniques. Delft: Delft University Press. Kraak, M.J. A. Klomp (1996), A Classification of carto graphic animations: towards a tool for the design of dynamic maps in a Gis-environment. In: Ormeling, F.J., B. Köbben R. Perez Gomez (eds.), Proceedings ofthe seminar on teaching animated cartography, Madrid, Spain. International Cartographic Association, pp. 29-35. Kraak, M.J. A.M. MacEachren (1994), Visualization of the temporal component of spatial data. In: Waugh, T.C. en R.C. Healey (eds.), Advances in GIS researchproceedings. Volume 1. Sixth International Symposium on Spatial Data Handling. Edinburgh, Scotland, uk, pp. 391-409. Krygier, J. (1994), Sound and geographic visualization. In: MacEachren, A.M. D.R.F. Taylor (eds.), Visualization in modern cartography. Oxford, uk: Elsevier, pp. 149-166. MacEachren, A.M. (1995), How maps work; representation, visualization and design. New York: The Guilford Press. MacEachren, A.M. (2001), An evolving cognitive-semiotic approach to geographic visualization and knowledge construction. Information Design Journal 10.1, pp. 26-36. MacEachren, A. M., F.P. Boscoe, D. Haug L.W. Pickle (1998), Geographic visualization: designing manipulable maps for exploring temporally varying georeferenced statistics. Proceedings ofthe IEEE Information Visualization Symposium. Research Triangle Park, North Carolina: ieee Computer Society Press, pp. 87-94. 13

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Kartografisch Tijdschrift | 2002 | | pagina 15