ANWB-Routekaarten
33
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
Blj DE BIILAGE
P. Benjaminse E. Massop
Vele kaartgebruikers kennen waarschijnlijk de ANWB-route-
kaarten. In 1974 versehenen deze kaarten voor het eerst; ze
bleken in een grote en groeiende behoefte te voorzien om
snel en eenvoudig een mute naar een vakantiebestemming
uit te stippelen. Vanwege de veranderde eisen des tijds en de
behoefte aan een grondige 'opfrisbeurt', is in 2000 door de
anwb actie ondernomen haar routekaarten te moderniseren
en te restylen, zowel inhoudelijk als qua vormgeving. Voor
het vaststellen van een nieuwe vormgeving en het aanmaken
van nieuwe bestanden is contact gezocht met Carto Studio.
Samen hebben de anwb en Carto Studio de vernieuwing ge-
realiseerd. Paul Benjaminse (CartoStudio) en Edwin Massop
(anwb) verteilen in dit artikel hoe een en ander in zijn werk
is gegaan en geven inzicht in het uiteindelijke resultaat.
Paul Benjaminse
is eigenaar van
Carto Studio BV,
cartografisch
ontwerpbureau
te Amsterdam,
[e] info@cartostudio.nl
"CT- A»
Historie Routekaarten
De ANWB-Routekaarten hebben zieh in
de loop van de jaren in verschillende fa-
sen ontwikkeld.
Tot aan i960 waren de ANWB-routewij-
zers een soort reisgids met veel routebe-
schrijvingen en vooral bestemd voor een
elitair reispubliek. Pas toen de welvaart
begon door te breken ontstond er meer
behoefte aan reisgidsen waarin 00k cul-
tuur en geschiedenis een rol gingen spe
ien.
Eind jaren vijftig versehenen de eerste
losse routefragmenten die volgens een
routesysteem aan elkaar gekoppeld kon-
den worden waardoor, naar persoonlijke
Drs. Edwin Massop
is kartografisch redacteur
bij ANWB Media,
[e] emassop@anwb.nl
smaak en voorkeur van de ANWB-leden, routes konden worden
samengesteld. Leden konden een verzoek voor een route naar
een bepaalde bestemming indienen, waarna handmatig de
juiste routetrajecten werden geselecteerd en gebundeld tot een
persoonlijk route-advies in de vorm van een routeboekje.
Alleen al voor Nederland werden in het routesysteem 624 rou
tefragmenten opgenomen en omdat de routes in twee richtin-
gen gereden en gelezen moesten kunnen worden waren er twee
keer zoveel tekeningen nodig. Voor bij na heel Europa inclusief
de landen van het Oostblok groeide het systeem uit tot 6000
routefragmenten (en dus twee keer zo veel tekeningen) voor 25
landen. Per jaar werden er tweeduizend routes geactualiseerd
zodat iedere drie jaar het gehele pakket herzien was. De vraag
naar deze routes Steeg met het ledental, de conjunctuur en de
reislust van de leden waardoor de oplagen tot in de miljoenen
exemplaren liep. Daarbij moesten alle routeboekjes handmatig
vergaard worden waardoor de kosten Stegen tot een onevenre-
dig hoog deel van de contributie-opbrengsten.
In 1973 werd daarom begonnen met de aanmaak van route
kaarten die een overzicht gaven van alle losse routes door
Europa. In 1974 versehenen deze kaarten voor de eerste maal
en vervingen daarmee de losse routes. De losse routes gaven
voorheen geen mogelijkheid tot afwijken van de gekozen route
omdat men door dit systeem volledig bij de hand werd geno-
men. Met de nieuwe kaarten werd toen niet alleen een kosten-
besparing gerealiseerd maar konden de gebruikers nu 00k zelf-
standig hun route uitkiezen, wat beter aansloot bij de reiserva-
ring die de leden inmiddels hadden opgedaan.
Aanvankelijk werden er 22 kaarten uitgegeven en daarnaast
twee kaarten met toegangsroutes. De kaarten hadden op de
achterkant 00k körte beschrijvingen van toeristisch belangrijke
plaatsen. Deze toeristische informatie werd echter te summier
voor de ANWB-leden die steeds meer gingen verlangen. Daar
om werd besloten om de kaarten aan beide zijden met kaart-
beeld te bedrukken en hun aantal terug te brengen tot elf
stuks. Door de groei van het ledental liep de vraag verder op
en de oplage Steeg gestaag verder tot 1,2 miljoen exemplaren
per jaar. Naast deze kaarten werden er 00k aparte kaarten ten
behoeve van de Wintersport vervaardigd. Rond 1995 werden de
wintersportgegevens ge'fntegreerd in de routekaart en lag de
kaart er zoals die tot twee jaar terug verscheen.
