KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT 2002-XXVIII-3 den vervangen door een handiger en lo gischer alfanumeriek adres, bijvoorbeeld wwwkartografie. nl. Zodra het contact is gelegd, vraagt de Computer van de klant, of beter gezegd de webbrowser-software die daar draait, aan de webserver om bepaalde docu- menten. Bij deze zogenaamde http- communicatie wordt gebruik gemaakt van een klein aantal (in het HyperText Transfer Protocol vastgelegde) vraag-en- antwoord sequenties. bestand? Webserver Browser (Explorer, Netscape (IIS, Apache Opera) Hier komt 't WebStar) Browser vertoont de inhoud, verwerkt de gebruikersinvoer, Server verzorgt beveiliging and authorisatie Figuur 1. HTTP client-server architectuur. 'Redactiewerk' Verder moeten op de webserver al die benodigde onderdelen van de informa- tie, waar in de genoemde HTML-bestan den naar wordt verwezen, aanwezig zijn. Dat kunnen dus grafische bestanden zijn, kaarten, grafieken, foto's, maar 00k data in allerlei andere bestandsvormen, die door de webserver worden aangebo- den 'ter download'. 'De Korthals XIV en XV' Ofschoon de hierboven beschreven ba- sisfunctionaliteit van de webserver dus zeer eenvoudig is, komt er in praktijk wel iets meer bij kijken. Het probleem is namelijk dat de HTTP-communicatie in principe anoniem is, dus elk verzoek van willekeurig welke Computer wordt inge- willigd. Dat is natuurlijk alleen mogelijk als de informatie op de webserver daar- mee niet in gevaar wordt gebracht, dus moeten de bestanden alleen te lezen zijn voor de buitenwereld en mögen al die internetklanten niets veranderen. Dat levert een probleem op als Boorman wijzigingen wil doorvoeren. De meest gebruikelijke oplossing is om precies de- zelfde webserver in een tweede hoeda- nigheid op het internet op te laten tre- den, als zogenaamde FTP-server. Het File Transfer Protocol (ftp) voorziet in com- municatie met goede beveiligingsmoge- lijkheden via username/password-com- binaties, die alleen worden verstrekt aan de geautoriseerde medewerkers (of ze nou Laarmans of De Mattos heten). 'De bestelling' De site is in nu de lucht. En hoe nu ver der? Nu komen de klanten wellicht voor hun exemplaren op het web in plaats van bij de drukker, maar dan moet de site van het Werelddjdschrift natuurlijk nog wel van inhoud worden voorzien. Die inhoud bestaat in de eerste plaats uit tekstbestanden in het HyperText Mar kup Language formaat. Deze HTML-be standen zijn een combinatie van tekst, instructies hoe die tekst door de 'browr ser' moet worden opgemaakt, en aanvul- lende coderingen die bijvoorbeeld kun nen aangeven waar en hoe bepaalde ex terne grafische bestanden moeten worden opgenomen in de tekst, welke onderdelen van de pagina moeten 'lin ken' naar welke andere Websites enzo- Het meeste werk gaat natuurlijk zitten in het verzamelen van alle relevante informatie. Wil Boorman bijvoorbeeld interes sant kaartmateriaal op zijn Website ontsluiten, waar haalt hij dat dan vandaan? Op de bijbehorend Website [url i] zijn daar- voor een groot aantal tips, wetenswaardigheden en links bijeen gebracht, die antwoord geven op de volgende vragen: Waar vind ik eenvoudige (kleinschalige) basiskaartjes van Nederland? Op de site Kartografie in Nederland [url 2] zijn een aantal kleinschalige overzichtskaarten van Nederland beschikbaar gemaakt, in diverse formaten om te downloaden, printen of verder te bewerken. Waar vind ik gedetailleerde (grootschalige) kaarten van Ne derland op het web? Waar vind ik thematische kaarten van Nederland op het web? Waar vind ik kaarten van het buitenland? Waar vind ik oude kaarten? Hoe gebruik ik kaarten die ik gevonden heb op het web in mijn eigen site? Waar vind ik data die ik in mijn gis of tekenprogramma kan laden en verder bewerken? Met de aldus verkregen en eventueel bewerkte kaarten en ande re informatie kan vervolgens de opmaak van de site beginnen. In theorie is een eenvoudige tekstverwerker als SimpleText (Apple) of NotePad (ms Windows) voldoende om de HTML- bestanden aan te maken. Op url 3 is een basiscursus html te vinden, waarmee op die manier de basisprincipes aan te leren zijn. Wordt de site wat uitgebreider, dan ligt het gebruik van een wyslwyg ('what you see is what you get') editor natuurlijk meer voor de hand. Er zijn er diverse op de markt die elkaar beconcurreren in gebruiksgemak, opmaakhulpmiddelen en handige gereedschappen om aan 'site-management' te doen. Figuur 2. Twee benaderingswijzen van de webserver. administrator (laarmans@wt.nl) http username/password Privileges Anonieme toegang (Web) bezoekers auteurs 'De levering' Als eenmaal alle benodigde bestanden op de webserver bijeen gebracht zijn, en de opmaak gedaan is, heeft Boorman zijn werk feitelijk af. In tegenstelling tot de vroegere gedrukte versie hoeven de exemplaren van de Website niet echt ge- leverd te worden. Het web-Wereldtijd- schrift hoeft niet naar de klanten ge bracht te worden, de klanten komen naar de site toe! Dat is precies een van de grootste voordelen van publicatie via het web, waardoor de kosten sterk gedrukt worden en het veel makkelijker is gewor den informatie up-to-date te houden. 23

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Kartografisch Tijdschrift | 2002 | | pagina 25