k -3* -
V v;
«Büa^>r
Ii
<J« Qn
W« 9 P
*'v
14
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
2002-XXVIII-4
boiX v«
ßtrittr)
in ^^)Uv<>tnz
a y' (lei Bu»y
Zatta
Jerei
#0® Caballeros
,'q" U Offen*
W
BiUmt
Moura
.f Cordoba
El Pedrotv
neiaX.Sfif,o,
M#rtola
907
Puante Gcnij
l# Fronter»
»monte
Lagos
tontrnmt
Otuna
Mord« {j«
fa Frontet*
t d i i «A
Ssnlutsr fJ#*
8affaftief(si
Golf
van C
Ännrfjf VrOf/äcsH
Arco« d# 91
'El Py«r«o de
Santa Mar«
I» Ffomera
L1
Figuur 4a. Het zuidwesten van het Iberisch Schiereiland volgens De Grote Bosatlas (2002).
fase van de kennis van de functionaliteit gekomen: hoe kun-
nen we de atlas digitaal annoteren, hoe delen ervan uitprinten,
hoe kaartfragmenten ter vergelijking naast elkaar zetten, hoe
een kaart opbouwen uit de gewenste lagen, hoe inzoomen?
Het zieh concentreren op die technische handelingen brengt
het gevaar met zieh mee dat de struetuur van ons wereldbeeld
niet meer duidelijk wordt aan de hand van de atlas, en dat ver
eist mijns inziens toch het behoud van de papieren schoolatlas-
versie naast de digitale. Op een gegeven moment zijn die tech
nische handelingen zo jong zo gemeengoed geworden dat men
zieh 00k bij het werken met de digitale atlas weer op de hoofd-
zaken toe kan spitsen.
Hoe ziet de ideale schoolatlas er uit?
Wanneer we alle opmerkingen en keuzes uit het voorgaande
deel bijeenvoegen en integreren dan zou het resultaat (de
schoolatlas voor de 2ie eeuw), dat bestaat uit een combinatie
van papieren atlas, cd-rom en Website, er als volgt uit kunnen
zien:
een papieren atlas die in vergelijking met de huidige atlas
meer de nadruk legt op wat er kan met kaarten, en bijvoor-
beeld meer verschillende visies op eenzelfde gebied laat zien,
en zo meer de nadruk legt op de rol die kaarten kunnen spe
ien dan op volledigheid. Die papieren atlas blijft wel een es-
sentieel onderdeel, vanwege de mogelijkheid tot overzicht,
vanwege de beeldvorming, de maximale impact, vanwege het
feit dat het de blijvende, tastbare belichaming is van onze vi-
sie op de wereld. De atlas blijft de co-
dificatie van de manier waarop we de
wereld geordend hebben.
1 een cd-rom- of dvd-atlas die een vol-
ledig aanbod van de geselecteerde the-
ma's bevat voor de gehele wereld en
daarnaast 00k over de onderliggende
cijfers voor alle kaarten beschikt. De-
zelfde kaarten als in de papieren atlas
zitten 00k op de cd-rom en zijn in die
cd-uitvoering 'clickable', ze vormen
daar de interface naar de genoemde
onderliggende bestanden. Het gis-
onderwijs is de laatste jaren op de uni-
versiteit van de hoogste naar de laagste
jaren gehaald, en het ligt voor de hand
dat over niet al te lange tijd Gis-hande-
lingen deel zullen uitmaken van het
schoolaardrijkskunde curriculum. Het
werken met eenvoudige informatiesys-
temen is daar natuurlijk een goede
voorbereiding op, maar het is een logi
sche follow-up wanneer het aardrijks-
kundeonderwijs 00k aardrijkskundige
handelingen (zoals buffer-operaties)
met die bestanden uit leert voeren. Als
voorbereiding daarop zal de cd-rom
versie van de atlas in 2030 00k eenvou
dige Gis-functionaliteit hebben. Ik ga
er daarbij van uit dat de Gis-program-