De nieuwe topografische kaart van Belgie
op schaal 1:50.000
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
BIJ DE BIJLAGE
Jouret
B. Jouret is adjunct
administrateur-generaal
van het Nationaal
Geografisch Instituut,
Abdij ter Kameren 13,
1000 Brüssel, Belgie.
Zoals voorzien, heeft het Nationaal Geografisch Instituut
(ngi) de productie van de topografische kaart van Belgie op
schaal 1:50.000, die in 1993 werd aangevat, in december 2001
voltooid.
Deze gebeurtenis is van historisch belang. Het is immers de
eerste keer dat het nationale grondgebied op middelgrote schaal
wordt voorgesteld op een digitale topografische kaart die afge-
leid is van een vectordatabase, het zogenaamde 'geografisch in-
formatiesysteem' (gis).
Deze nieuwe soort kaarten werd in de eerste plaats op vraag van
het ministerie van Landsverdediging ten behoeve van de navo
ontworpen (een versie voor de burger is eveneens beschikbaar).
De kaart, 00k wel 'operationele kaart van de navo' genoemd, is
het huidige equivalent van de oude stafkaart op schaal 1:40.000
die in de 19c eeuw door de voorlopers van het ngi, het Depot de
la Guerre et het Militair Cartografisch Instituut, werden gemaakt.
Kort na de tweede wereldoorlog koos de militaire leiding van
de navo voor een operationele kaart op schaal 1:25.000. Er
werd echter al snel afgezien van die keuze in het voordeel van
de schaal 1:50.000. Op twee jaar tijd, in 1951 en 1952, werd een
'snelle' versie gemaakt alvorens de productie van de moderne
M736-versie werd opgestart.
De topografische kaart op schaal 1:50.000 is een gegenerali-
seerde grafische voorstelling van de topografische basisinfor-
matie. Dit betekent dat het gis 1:50.000, dat bestemd is voor
regionale toepassingen, een Synthese is van de informatie uit
de database op schaal 1:10.000. Die laatste bevat een gedetail-
leerde inventaris van het grondgebied, die bestemd is voor
diepgaande ruimtelijke analyses.
Het is opmerkelijk en vermeldenswaard dat de kaart van
Antwerpen op schaal 1:50.000 tijdens de internationale karto-
grafische tentoonstelling die in augustus 2001 in Peking werd
gehouden, de eerste prijs in de rubriek topografische kartogra-
fie heeft gekregen.
Het GIS en de kaart op schaal 1:50.000
Omdat het productietempo voor de digitale gegevens op
schaal 1:50.000 verschilt van het productietempo voor de digi
tale gegevens op schaal 1:10.000, werden
twee werkmethodes met homogene re-
sultaten uitgewerkt:
een procedure die op het gis 1:10.000
gebaseerd is waarbij men de bijgewerk-
te digitale gegevens op die schaal her-
structureert en generaliseert;
een procedure die op de klassieke basis-
kaart op schaal 1:25.000 gebaseerd is
(wanneer er nog geen Gis-gegevens op schaal 1:10.000 bestaan).
De eerste stap van deze procedure is een volledige bijwerking
op het terrein, aan de hand van recente foto's en de objecten
van de legenda 1:50.000. De ingezamelde informatie wordt op-
geslagen op een film die vervolgens wordt gescand, zodat de in
formatie kan worden gedigitaliseerd en gestructureerd.
De eindproducten
Sinds december 2001 bedekken de digitale gegevens op schaal
1:50.000 (TOP50V-GIS) en de overeenkomstige kaarten het
Belgisch grondgebied volledig.
De digitale gegevens op schaal 1:50.000 zijn onderverdeeld in
10 thema's: administratieve gegevens, altimetrie, elektriciteit,
grondoppervlak, hydrografie, landschap, spoorwegen, wegen,
structuren en begroeiing.
De naadloze database
De digitale kaartserie op schaal 1:50.000 is op dit moment on
derverdeeld in 57 kaartbladen die elk een oppervlakte van 640
km2 bedekken (uitgezonderd de bladen met grensgebieden).
Tegen eind 2002 zullen de gegevens van al die kaartbladen in
een landsdekkende database zonder bladindeling worden sa-
mengevoegd. Dit noemt men een 'naadloze' database.
De bijwerking
De bijwerking van de eerste uitgave van de kaarten op schaal
1:50.000 is al in het najaar van 2001 begonnen. Het gaat om
een volledige bijwerking op het terrein door kartografen die
nu met pencomputers zijn uitgerust. Daarmee kunnen ze de bij-
gewerkte gegevens rechtstreeks coderen.
De eerste uitgave zal in 5 jaar tijd volledig worden bijgewerkt.
81
