6XR
HPI050Cplus - HPI055CMplus
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
2003-XXIX-2
man over waardering voor zijn werk zeker niet te klagen ge-
had. "En vaak verneem ik, dat de wandkaarten met mijn naam
erop in de onderwijswereld zeer worden gewaardeerd; dit vind
ik eigenlijk de grootste beloning voor al mijn werk." In recen-
sies was er altijd wel kritiek op kleine onvolkomenheden, die
dan in een volgende druk hopelijk zouden worden verholpen.
Het eindoordeel was echter meestal positief: "Een kaart waar
men met plezier naar kijkt, en die een nuttig en onmisbaar
hulpmiddel is; een mooie prestatie van Zeeman." In een enkel
geval liet de recensent de gebruikelijke, voorzichtige toon ge-
heel varen: "Voor zover mensenwerk ooit af is, kan men hier
schier spreken van volmaaktheid n)."
Men zou echter de indruk kunnen krijgen dat er in recensie-
land voor Zeeman geen wolkje aan de lucht was. Hij schrijft
zelf al: "Nu de Heer J.S. is weggebleven, zijn alle recensies
gunstig." Met deze initialen wordt J. Schokkenkamp bedoeld,
die lang het kartografisch geweten van Nederland is geweest.
Deze leerling van Schuiling heeft 00k de ontwikkeling van de
Bosatlas uiterst kritisch gevolgd. In zijn besprekingen van werk
van Zeeman moet vooral de bergtekening het ontgelden. Over
de reliefweergave in hguur 4b: "een totale mislukking"1^ en ei
ders: "de voorstelling van het terrein, heuvel- en bergland is
om het zacht uit te drukken nogal primitief."1') Reactie van
Zeeman: "De Heer J.S. is een technicus en geen onderwijs-
man." Schokkenkamp legt hier hardhandig de vinger op de
zere piek, namelijk het feit dat Zeeman geen kartograßsche
opleiding had genoten. In een uitvoerige bespreking van Ne-
derlandse schoolatlassen in 192616) beweert Schokkenkamp al
dat het ontwerpen van een schoolkaart "den geheelen mensch
eischt", en niet kan plaats vinden in de snipperuren van een
onderwijzer en schrijver van leerboeken. Op deze manier be-
schouwd wordt de prestatie van Zeeman alleen maar formida-
beler.
Maatschappelijke waardering voor Zeeman was er in augustus
1961 in de vorm van een benoeming tot Officier in de Orde
van Oranje Nassau. Net op tijd overigens, want Zeeman
kwam twee maanden later te overlijden. Opmerkelijk is het
dat de geografische en kartograßsche tijdschriften uit die tijd
van beide gebeurtenissen niets vermeldden. Het is symbolisch
voor zijn immer problematische verhouding met de weten-
schap Zeeman heeft vaak beweerd dat wetenschappelijke
geleerdheid in het lager onderwijs en op kweekscholen niet
thuis hoort. Zijn daarbij gehanteerde stokpaardje: "Hoe ge-
leerder, hoe verkeerder" kan echter, losgerukt van zijn context,
verkeerd zijn begrepen.
Persoonlijk
De brieven die Zeeman in de jaren tien van de vorige eeuw
aan uitgeverij Versluys verstuurde zijn hetzelfde van karakter
als de brieven die hij ruim veertig jaar lang aan Noordhoff en
Wolters verstuurde. Hoewel zakelijk van inhoud kan alleen al
uit deze brieven een aantal karaktereigenschappen van Zeeman
worden afgeleid: accuraat, zorgzaam, grote inzet, intellectueel,
praktisch, strijdbaar. Uit andere bronnen verkregen, maar niet
strijdig met deze eigenschappen en met ons verhaal, kan daar
nog aan worden toegevoegd: sober, afstandelijk en bescheiden.
En aangezien het Handboek der Geografie van Nederland^ leert
dat een West-Fries koppig, betrouwbaar, plichtsgetrouw en
Hewlett Packard
business partner
De nauwkeurige en
betrouwbare groot-
formaat afdruk oplossing
voor elke GIS-gebruiker.
De Panoven 15A
4191 GW Geldermalsen
Tel.: (0345) 58 02 00
Fax: (0345) 58 01 88
Internet: www.gtr.nl
E-mail: info@gtr.nl
G.T.R. levert het complete programma HP printers,
zowel groot- als kleinformaat met meer dan 50
soorten bijbehorende media en alle inkjet cartridges.
24
