Te I e kartograf i e De ontwikkeling van op kaarten gebaseerde Location Based Services 34 ARTIKEL 2003-XXIX-2 G. Gärtner telekartografie, multimedia-kartografie, location-based Services TREFWOORDEN tele-cartography, multimedia cartography, location-based Services KEYWORDS tele cartographie, cartographie de multimedia, location-based Services MOTS-CL1IS De beschikbaarheid van mobiele draadloze input/output ap- paraten (zoals mobiele telefoons en zakPC's) en de beschik baarheid van de infrastructuur voor het draadloos versturen van gegevens bieden nieuwe mogelijkheden voor de distribu- tie van en de toegang tot informatie. Vooral location-based Services (lbs) bieden nieuwe mogelijkheden voor het com- municeren van ruimtelijke gegevens. Een toenemend aantal diensten en toepassingen is momenteel in ontwikkeling, met inbegrip van een aantal dat kaarten gebruikt. In dit artikel worden de belangrijkste aspecten van de ontwikkeling van op kaarten gebaseerde lbs ses besproken evenals de tot nu toe verworven ervaring op het gebied van navigatie-diensten voor voetgangers. Inleiding De uitbreiding van het internet naar mobiele 'clients' (ont- vangstapparaten) is mogelijk gemaakt door de ontwikkeling van een telecommunciatie-infrastructuur (met draadloze inter- faces en gegevensprotocollen) en draadloze mobiele 'clients' (mobiele telefoons en handhelds of pda's (Personal Digital Assistants)). Het gebruik van de mobiele apparatuur als ge- reedschap voor interactie met kaarten of voor de distributie van digitale kartografische weergavevormen biedt nieuwe mo gelijkheden voor kartografische communicatie en kan daarom gezien worden als een belangrijke stap in de digitale revolutie in de kartografie. Vroege toepassingen demonstreren de uitda- gingen, mogelijkheden en beperkingen van dergelijk gebruik van telekartografie, vooral op het gebied van location-based Services en navigatiesystemen voor voetgangers. In dit artikel worden aspecten van de telekartografie besproken in de con- text van kartografische communicatieprocessen. Er wordt ge- steld, uitgaande van de extreme condities en beperkingen van mobiele apparaten voor de weergave van grafische beeiden, dat de toepassing van multimediatechnieken de acceptatie van ver warne diensten kan bevorderen. Als voorbeelden hiervan wor den een aantal aan de tu Wien vigerende projecten voor de ontwikkeling van toepassingen behandeld, inclusief pogingen hierin multimediatechnieken te integreren. Georg Gärtner is lector in de kartografie aan het Institut für Kartografie und Geomedientechnik van de Technische Universität Wien, Karlsgasse 11, A-1040 Vienna, Oostenrijk. [e] georg.gartner@tu- T eleKartografie TeleKartografie kan gedefinieerd worden als de distributie van kartografische weergavevormen via draadloze interfaces voor data uitwisseling en mobiele appa ratuur [Gärtner 2000] De ontwikkeling van de telekartografie moet gezien worden in nauw verband met de ontwikkeling van de telecommu- nicatie-infrastructuur, de verdere ont wikkeling van draadloze interfaces en daarbij hörende data uitwisselingsproto- cols (zoals Universal Mobile Telecom- munications System umts), en tenslotte de uitbreiding van mobiele apparaten ('wireless information devices', wid) met functionaliteit voor de weergave en het terugvinden van kartografische informa tie [Gärtner, 2000; Pammer, 2001; Brunner-Friedich et al., 2001]. De kartografie kan profiteren van deze ontwikkeling omdat hier de mogelijk- heid wordt geopend om actuele en inter- actieve kartografische producten aan te bieden onafhankelijk van het tijdstip en de locatie van het gebruik. Daardoor kan het nadeel van de immobiliteit van digitale input/output apparaten zoals bij desktop Computers worden doorbroken, terwijl nog steeds geprofiteerd wordt van de volledige functionaliteit en alle moge lijkheden van de digitale kartografie. De digitale processen die gebruikt wor den voor respectievelijk het ontwerp en het genereren van kaarten voor kartogra fische informatiesystemen blijken in principe in een telekartografie-omgeving gelijk. Een wiD-kaart moet 00k een lees bare schaal-afhankelijke grafisch geco-

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Kartografisch Tijdschrift | 2003 | | pagina 36