Application
Services
Om
36
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
2003-XXIX-2
Terminal Domain
Access Network Domain
Core Network Domain
M.T.
UIM
M.T.
F.T.
UIM
F.T.
Access
Networks
z.B.
GSM
DECT
ISDN
UMTS
LAN
WAN
Core
Networks
z.B.
GSM IN
ISDN basierend
TCP/IP
basierend
M.T. Mobile Terminal
F.T. Fixed Terminal
UIM User Identification Module
De omgeving voor een mobiele internet infrastructuur
Net zoals bij internet, gebruikt het mobiele internet twee net-
werk-domeinen voor het verlenen van diensten (zie figuur 3).
Onder het kern-netwerk domein is het toegangs-netwerk do
mein verantwoordelijk voor het verschaffen van informatie aan
de terminal. Afhankelijk van de kenmerken van de terminal
namelijk of die mobiel zijn of vast worden verschillende
technieken voor het verschaffen van informatie toegepast. Bij
cellulaire telefoons die met een mobiele terminal werken en bij
mobiele radionetwerken zijn de ondersteunende data-uitwisse-
ling protocols verantwoordelijk voor een correcte rransmissie.
Mobiele radionetwerken verkeren in een snelle ontwikkeling.
Analoge Systemen, 'de eerste generatie van mobiele radionet
werken', zijn volledig vervangen door digitale Systemen; in Eu
ropa zijn dat de zogenaamde 'tweede generatie netwerken3, in
bedrijf sedert 1991. Omdat internationale standaarden ontbre-
ken zijn in verschillende landen verschillende Systemen in ge-
bruik. Onder de belangrijkste Systemen zijn gsm (Global Sys
tem for Mobile Communication), usdc (US Digital Cellular),
pdc (Personal Digital Cellular (een Japanse Standaard)) of er-
mes (European Radio Message System). Deze derde generatie
Staat op het punt om met de Europese UTMS-standaard gei'nt-
roduceerd te worden in stedelijke gebieden in 2002. Digitale
mobiele radionetwerken hebben in het algemeen het voordeel
van een hogere kwaliteit (met minder breedband-ruis en een
meer efficiente transmissie) en kwantiteit (met hogere over-
drachtscapaciteit) van gegevenstransmissie. De derde generatie
netwerken zulien op beide gebieden blijven groeien. Onder-
tussen is door heel Europa, evenals in 90 andere landen, het
Universal Mobile Communication System (umts) een geac-
cepteerde standaard geworden [Pammer Gärtner, 2002]
Figuur 3. Domeinen
van bet mobiele
internet (Walke
2000).
mobiel radio netwerk mobiele toegang tot het
Figuur 4. De versmel-
ting van computer-
en communicatie-
apparatuur.
PC Laptop
PocketPC,
PDA
SmartPhone
Vaste
Mobieltje ,e|efoon
Wireless
Information
Computers
Telefoons
Devices
internet te krijgen, is een gegevens pro-
tocol noodzakelijk. De gemeenschappe-
lijke basis voor alle protocollen die ge
bruikt worden voor de transmissie van
internetdocumenten is het internetpro-
tocol tcp/ip. In een mobiele internet-
omgeving (met toegang via een digitale
mobiele radio) is een omzetting van het
protocol nodig (dat geidt bijv. voor een
GSM-omgeving). Daarbij worden een-
voudige protocollen gerealiseerd (zoals
SMS en wap), ofwel er is een directe on-
dersteuning van het tcp/ip -protocol
mogelijk (zoals in derde generatie net
werken, zoals umts).
Samenvattend is het voor het mogelijk
maken van telekartografische toepassin-
gen nodig om aan de volgende voor-
waarden te voldoen in een mobiele
internet omgeving:
mobiele radionetwerken/celluiaire tele-
foonnetwerken of andere draadloze in-
terfaces;
data uitwisselingprotocollen;
mobiele ontvangapparatuur ('clients')
met adequate weergavemogelijkheden;
een ontwikkelomgeving voor applica-
ties.
Mobiele draadloze apparaten
Mobiele draadloze apparaten kan men
geschikt maken voor telekartografische
toepassingen door aan de volgende eisen
te voldoen:
het zenden en ontvangen van gegevens
via draadloze interfaces;
grafische en alfanumerieke weergave en
aankunnen van grafische gegevensfor-
maten;
interactie met de gebruiker.
Veel nieuwe draadloze apparaten zijn
pas recent ontwikkeld. Er treedt op het
ogenblik een verdere samensmelting van
de Computer- en de telecommunicatie-
industrie op. Mobiele apparaten kunnen
we in twee categorieen verdelen:
cellulaire telefoons met toenemend
computervermogen, inclusief grafische
weergave en het mogelijk maken van
interactie via grafische Symbolen
('Smartphones', 'Communicators'), en
draagbare Computers, die geüpgrade
kunnen worden zodat ze de mogelijk-
heid voor stemgeluidcommunicatie
hebben ('pda', 'PocketPC').
Wat betreft kaarten kan men stellen dat
er slechts twee belangrijke verschillen
zijn tussen al of niet draadloze internet-
toepassingen:
het kleine formaat van de display
(maar dat kan men als een tijdelijk ver-
schijnsel beschouwen);
