-
-
-
1
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
2003-XXIX-3
nadruk op zelfstandig onderzoek en
Vakken HTS
L/Kl
K2
K3
K4
totaal
scripties; de handvaardigheid is duidelijk
minder dan op de hts, laat Staat dan die
Algemene en exacte vakken
14
8
S
22
op de PBNA-cursus, waarvoor een van de
Landmeetkunde
10
1
T
1
12
eisen al was dat men in de praktijk werk-
Civiele techniek
2
A
2
zaam moest zijn. Daartegenover Staat de
Vastgoedregistratie
1
1
G
3
5
grotere, essentieel geachte kennis van de
Pianologie en geografie
1
2
E
1
4
geografie, waardoor men beter in de ga-
Tekenen/graveren
2
3
5
ten zou moeten hebben wat ruimtelijk
Computerkunde
1
4
A
4
9
relevant is en daarom moet worden
Algemene Kartografie
1
2
A
3
weergegeven. Net als op de hts zijn we
Kaartontwerp/redactie
3
R
5
8
in de loop van de tijd meer aandacht
Kaarcproductie
4
S
9
gaan besteden aan aspecten van de auto-
Management kaartproductie
3
3
matisering (figuur 6); dat blijkt 00k uit
RS/Fotogrammetrie
2
4
6
de standaarddictaten. Het aantal afgestu-
Documentatie+Recht
2
1
1
4
deerden in de periode 1971-2003 be-
Totaal
34
31
27
draagt ongeveer 220.
grammetrie, vastgoedregistratie, landmeetkunde, reprotech-
niek en geografie. Daarna werden afstudeeropdrachten ge-
maakt, waarbij het hele scala van vereiste handelingen vanaf
het verzamelen van het materiaal tot en met de druk van het
eindresultaat zelf werd uitgevoerd. De opleiding van Roh de
Wijs heeft een constante impact gehad op de Nederlandse kar-
tograhe. Met een debiet van 5 nieuwe Studenten per jaar zullen
er een 120-taI HTS-kartografen, ofwel in de geo-informatica-af-
gestudeerden van de Hogeschool van Utrecht in ons land
rondlopen. Figuur 5 geeft een idee van de samenstelling van
het programma kort na invoering in 1980.
In 1969 werd er een aparte afstudeerrichting kartograhe inge-
steld binnen het doctoraal sociale of fysische geograhe aan de
Rijksuniversiteit Utrecht. In 1997 werd deze kartografie-specia-
lisatie met de Gis-specialisatie samengevoegd in een afstudeer
richting van de sociale geograhe waar 00k fysisch-geografen
toegang toe hadden, en in 2001 werd die twee-jarige afstudeer-
specialisatie opgeheven wegens het niet voldoen aan de nieuwe
numerieke minimumeisen: de nu op den Studenten gestelde
drempel wordt niet gehaald. In de beginperiode was dat nooit
een bezwaar, toen is er naast een jaar waarin 35 Studenten aan-
kwamen 00k wel eens een jaar met drie Studenten geweest.
Evenals op de hts wordt er in de basis geprofiteerd van de al-
gemene kartograhevakken die aan alle Studenten gegeven wor
den. Daarna volgen er eveneens rwee met Colleges en practica
gevulde jaren, alleen het prakdjkjaar ontbreekt; in plaats daar-
van was er een stage van maximaal 3 maanden. Er ligt meer
Figuur 5. Samenstel
ling van het kartogra-
fie-programma aan
de HTS in Utrecht.
Figuur 6. Programma
van de kartografie-
doctoraalspecialisatie
aan de Universiteit
Utrecht. Dit volgde
op een kandidaatsexa-
men sociale of fysische
Schema onderwijsprogramma's
studie- onderdelen studiejaar
3e jaars
fys.geo.
3e jaars
soc.geo.
4e jaars
5e jaars
variant 1
5e jaars
variant 2
waarnemingsrekening
60
60
capita selecta
200
200
informatlca
600
instrumentele en mathem.geodesie
170
320
thematische kartografie
420
gebruik en documentatie van kart. materiaal
240
300
automatisering van de kartografie
360
management en productieplannlng
90
referaten
150
150
100
scriptie
120
150
100
kaartredactie
450
luchtfoto- interpretatie
300
300
250
bijvak
600
600
excursie
50
50
Totaal aantal studie-uren
860
430
1700
1700
1700
Zo was er begin jaren tachtig op alle
mogelijke gebieden voorzien in kartogra-
hsche opleidingen: op mbo-, hts- en
universitair niveau, en daarnaast was er
een ruim aanbod aan bijscholingsmoge-
lijkheden in het kader van door de nvk
georganiseerde studiedagen en zomer-
cursussen. Door de ica zijn ooit vier ver-
schillende opleidingsniveaus onderschei-
den, W1-W4 (ßguur 8), daar is met de
drie in Nederland ontwikkelde niveaus
dicht tegenaan gekropen. Om een aantal
redenen hebben we dat aanbod niet
overeind kunnen houden. We zullen
hieronder nagaan waarom niet.
De kartograße-opleiding op het itc is
hier buiten gehouden omdat de nvk
geen bemoeienis met haar totstandko-
ming had en de cursussen zeker in eerste
instantie niet op Nederlandstaligen ge-
richt waren. Ze zijn wel in het Schema
ondergebracht van de werkgroep Onder-
wijs en Onderzoek, dat de vele oplei-
dingsmogelijkheden goed documenteer-
de (ßguur 9). Wel moet hier duidelijk
gesteld worden dat de kartografische me-
dewerkers van het itc de rol van de Uni
versiteit Utrecht in het voorbereiden van
educatieve dementen voor de nvk thans
hebben overgenomen.
We hebben in het bovenstaande kunnen
zien dat de nvk keer op keer probeerde
het opleidingenaanbod te verbeteren, en
00k door continue begeleiding in stand
te houden, doordat ze daar begeleidings-
commissies voor opzette. Bovendien had
de nvk met de werkgroep Onderwijs en
Onderzoek een actief aandeel in het tot
stand komen van studiedagen en zomer-
cursussen. De studiedagen hebben van
I959_I990 een bloeiend bestaan geleid;
daarna werden ze overgenomen door
studiedagen van de afzonderlijke werk-
groepen, zoals de Reprodagen, studie
dagen van de werkgroep Geschiedenis
12