KARTOGRAFISCH TIJDSCHRIFT
2OO3-XXIX-3
Tijdens het onderzoek naar het gebruik van kaarten in routeplanners bij de studiedagen web kar-
tografie op het ITC in Enschede.
De werkgroep Kaartgebruik in
2002
Het laatste jaarverslag van de nvk-werk
groep Kaartgebruik willen we graag be
ginnen met het uitspreken van de hoop
dat de gebruikers en de gebruiksaspecten
in de nieuwe vereniging Geo-Informatie
Nederland (gin) alle aandacht krijgen
die ze nodig hebben. Als werkgroep
Kaartgebruik zien we volop kansen en
mogelijkheden om het gebruik van geo-
informatie nu in een breder kader te be-
zien dan alleen maar via het gebruik van
kaarten en kaartbeelden.
Dat dat nodig en gewenst is, hebben we
ontdekt tijdens de laatste activiteiten van
de projectgroep Routeplanners. Deze pro-
jectgroep heeft zieh uitdrukkelijk gema-
nifesteerd tijdens de studiedagen Web
Kartografie die op 18 en 19 april 2002
werden gehouden bij het ITC in Ensche
de. Leden van de projectgroep verricht-
ten tijdens deze studiedagen met de
deelnemers onderzoek naar het gebruik
van kaarten in en bij routeplanners op
het web en op cd-rom. Een verslag van
dit onderzoek werd gepubliceerd in
Kartografisch Tijdscbrift 2002.XXVII1.3,
pp. 45-49. AI bij de voorbereidingen
voor dit onderzoek bleek dat het kaart
gebruik soms maar moeilijk te scheiden
was van andere aspecten van het gebruik
van geo-informatie, zoals de kwaliteit en
actualiteit van de data, de inwinning van
de benodigde data en de opslag daarvan
in goed ontworpen gegevensbestanden
en, bijvoorbeeld, de introduede van zgn.
'location based Services'.
De huidige leden van de NVK-werkgroep
Kaartgebruik (Rene van der Schans,
Willemijn Simon van Leeuwen en 011-
dergetekende) willen graag hun specialis-
tische kennis van en ervaring met kaart
gebruik en -gebruikers inbrengen in een
GiN-brede werkgroep die zieh zal gaan
richten op het gebruik van geo-informa-
tie. Een dergelijke GlN-werkgroep zal een
brugfunede kunnen vervullen tussen de
verschillende secties van de nieuwe ver
eniging, maar uit de aard der zaak van
de gebruikers en de gebruiksaspecten, te-
vens een brug kunnen slaan naar de bui-
tenwereld. En dat laatste is van het
grootste belang voor de posidonering
van gin.
C.P.J.M. van Elzakker
De werkgroep voor de
Geschiedenis van de Kartografie
in 2002
Studiedagen
In 2002 heeft de werkgroep voor de Ge
schiedenis van de Kartografie twee stu
diedagen gehouden. Op 31 mei was in
het Scheepvaartmuseum in Amsterdam
het thema VOC en kartografie. Dit on-
derwerp werd gekozen omdat het in
2002 vierhonderd jaar geleden was dat
de Verenigde Oost-Indische Compagnie
opgericht werd. De eerste lezing werd
gepresenteerd door Joost Schokken-
broek, die sinds 1991 conservator is in
het Scheepvaartmuseum. Hij presenteer-
de een algemeen verhaal over de VOC en
ging in op de later op de dag te bezoe-
ken tentoonstelling De kleurrijke wereld
van de VOC. De tweede lezing werd ge
houden door Willem Mörzer Bruyns,
eveneens werkzaam in het Scheepvaart
museum. Hij ging in op de ontwikke-
ling van de navigatie bij de voc. Vele in-
strumenten, waaronder lood, zeilsteen,
peilkompas, sextant en octant, graad-
stok, astrolabia en declinatietabellen,
werden behandeld. Daarna kreeg Hans
Kok, een fanatieke particuliere verzame-
laar, het woord. Hij ging in op het navi-
geren door de voc-schippers met behulp
van de hen beschikbare kaarten.
Na de lezingen werd de Caert-Thresoor-
prijs 2001 uitgereikt. Deze werd toegekend
aan Paula van Gestel voor haar ardkel
Nederlandse historische kartofilatelie, ge
publiceerd in Caert-Thresoor 20 (2001) 2.
Na de lezingen en de uitreiking van de
CT-prijs werd de al genoemde voc-ten-
toonstelling bekeken. De studiedag werd
bijgewoond door tachtig bezoekers. Dit
aantal werd bepaald door de maximum
capaciteit van de beschikbare zaal. Heiaas
hebben we daarom enkele van de laatste
inschrijvers moeten weigeren. Een uitge-
breider verslag van deze dag is gepubli
ceerd in KT 2002.3.
Op 25 oktober heeft de werkgroep haar
tweede dag van 2002 georganiseerd in
het Gemeentearchief Amsterdam. Het
dagonderwerp was Kaarten van Amster
dam 1866-2000. De dag bood toegang
aan een gelijknamige tentoonstelling en
een viertal lezingen. De eerste lezing
werd gegeven door Marc Hameleers. Hij
ging in op De kartografische ontwikke-
ling van Amsterdam sedert 1866 en de
herziening van de Catalogus van Am-
sterdamsche Plattegronden van A.E.
D'Ailly uit 1934. Ook gaf hij een inlei-
ding op de later te bekijken tentoonstel
ling Kaarten van Amsterdam 1866-2000.
De tweede lezing werd verzorgd door
Ida Jager. Haar onderwerp was: De be-
trokkenheid van de stadsinspecteur
W.A. Froger en stadsingenieur J.G. van
Niftrik bij de stedelijke ontwikkeling
van Amsterdam in de tweede helft van
de 19c eeuw. Daarna kreeg Prof. Manf
red Bock het woord. Zijn onderwerp
was: Het Algemeen Uitbreidingsplan
van 1935 en zijn voorgeschiedenis. De
laatste bijdrage was van Kees Zandvliet.
Hij gaf een voorproefje op de tentoon
stelling De Nederlandse ontmoeting met
Azie, 1600-1950, die de studiedagbezoe-
kers later op de middag in het Rijksmu-
seum gingen bekijken.
Na een lunch bekeken alle deelnemers
de tentoonstelling Kaarten van Amster
dam 1866-2000. Daarna scheepte een ie-
der zieh in op een klaarliggende rond-
vaartboot voor een tocht van een uur
met als eindpunt een aanlegsteiger nabij
het Rijksmuseum. Daar bekeken allen
48